Với Minions ghi điểm 115,2 triệu đôla mở màn – doanh thu ra mắt cao thứ nhì của một phim hoạt hình, sau Shrek the Third nằm 2007 với 121,6 triệu – đây không chỉ là một thành công đình đám nữa cho Universal hè năm nay, mà còn cho cả ngành điện ảnh nói chung.

Minions

Doanh thu tổng của phòng vé đang bắt kịp 2013, năm tốt nhất tính đến nay. 2015 là một năm huy hoàng cho Universal, hãng này tự hào nói đã đạt mốc 3 tỉ đôla ở thị trường quốc tế trong một thời gian kỷ lục, phần lớn nhờ vào những thành công vẻ vang như Minions, Jurassic World, Pitch Perfect 2, Furious 7, và Fifty Shades of Grey.

Nhưng doanh thu khủng của những phim này chỉ ra một vấn đề lớn hơn. Tất cả những phim đó, trừ Fifty Shades, là phim ăn theo, phim phần tiếp theo, và/hoặc kích hoạt lại những phim thành công trước đó. (Còn Fifty Shades thì dựa trên một tiểu thuyết bán chạy, tất nhiên.) Nếu Universal đã có một nửa đầu năm huy hoàng, đó chỉ vì hãng đã xoay xở làm tốt hơn những hãng khác có chiến thuật dựa trên những bom tấn ăn nhờ vào những tài sản đã có tên tuổi.

Đến nay, Universal đã ra mắt 10 phim của năm nay. Phần lớn thành công đến từ năm phim vừa kể tên. Trong số 4,6 tỉ đôla toàn cầu hãng này thu được từ những phim đã phát hành, có 4,2 tỉ, tức 92%, là từ năm phim đó. Chỉ có 350,1 triệu từ những phim còn lại.

Blackhat

Năm phim còn lại là những phim nào? Là Blackhat, phim ly kỳ kinh phí 70 triệu đôla của Michael Mann đã gục ngã vào tháng giêng với chỉ 17,3 triệu đôla toàn cầu. Là The Boy Next Door, phim ly kỳ có Jennifer Lopez đóng chính nghe nói chỉ tốn có 4 triệu đôla chi phí nhưng thu được tới 50,2 triệu đôla toàn cầu – một thành công khiêm tốn. Là Unfriended, phim kinh dị của xưởng sản xuất rẻ phát sợ của Jason Blum (giống y The Gallows của tuần này), chỉ tốn có 1 triệu đôla kinh phí nhưng thu về tới 46,7 triệu toàn cầu – khiến cho phim kinh dị rẻ tiền trở thành thể loại duy nhất ngoài phim chuỗi nhiều phần mang lại tỷ suất sinh lời trên mức đầu tư cao ngất (về tỷ lệ phần trăm, chứ không phải con số tuyệt đối).

Và rồi là Seventh Son, nỗ lực trị giá 95 triệu đôla để tung ra một phim chuỗi kỳ ảo tuổi mới lớn khác đã tịt ngòi dúi dụi. Phim kiếm được chỉ 110,6 triệu toàn cầu, nghĩa là phim thua lỗ (một khi tính thêm phí phát hành và tiếp thị). Cuối cùng là Ted 2, nghe nói kinh phí vào khoảng 68-85 triệu. Đến nay, sau ba tuần phim làm ra 124,8 triệu, kém phần đầu Ted khoảng 22% với cùng thời lượng ra rạp. Với kinh phí cao hơn (Ted tốn chỉ 50 triệu), phần tiếp theo về chú gấu bông biết nói này bị coi là một thất vọng chết điếng.

Vậy là có hai phim chuỗi đắt đỏ thất bại – cộng một phim kinh dị hạ giá thành kiếm được, một phim ly kỳ giá rẻ tương tự cũng thành công, và một phim ly kỳ mới nguyên tốn kém rơi rụng – so với năm phần phim thành công áp đảo. Từ góc độ kế toán chặt che mà nói, khó mà bác được chiến lược này.

Ted 2

Dù có hai phim chuỗi tốn kém bị thất bại cũng là một canh bạc hay, các thua lỗ sẽ được bù bằng những thành công hoành tráng.

Và những hãng phim khác cũng đang làm tương tự. Phim Disney làm nhiều phim Marvel, Pixar, Star Wars, và phim người thật đóng làm lại những bộ phim hoạt hình thành công của hãng. Canh bạc lớn của Disney về câu chuyện mới nguyên của năm nay, Tomorrowland, đã không hiệu quả.

Điểm nhấn của dàn phim Paramount ra mắt năm 2015 tính đến nay có phim SpongeBob phần tiếp theo và Terminator Genisys, đang chật vật ở tuần ra rạp thứ hai nhưng vẫn là phim có doanh thu cao thứ nhì năm nay của hãng. Cuối tháng này hãng có phần năm của Mission: Impossible.

Những thành công lớn của Fox tính đến thời điểm này của năm nay là những phim để tung ra phim chuỗi mới, Home và Kingsman: The Secret Service, cùng với Spy - phim hài gián điệp của Melissa McCarthy và phim hành động phần tiếp theo Taken 3. Sắp ra rạp là Fantastic Four (kích hoạt lại một chuỗi phim đã một thập niên tuổi đời), Hitman: Agent 47 (tái kích hoạt một phim dựa trên trò chơi video khá gần đây), Maze Runner phần tiếp theo, một phim Frankenstein, và phim hoạt hình mới nhất từ băng đảng Peanuts và Alvin and the Chipmunks.

Sony khó mà làm gì khác biệt ở năm nay; thành công lớn nhấn của hãng này là Paul Blart phần tiếp theo và phim hài The Wedding Ringer của Kevin Hart. Các phim mới nguyên lớn của hãng – câu chuyện giả tưởng Chappie của Hugh Jackman và phim lãng mạn Aloha của Cameron Crowe – chẳng đi đến đâu. Những phim sắp ra gồm hai dự án của Adam Sandler (Pixels và phim hoạt hình phần tiếp theo Hotel Transylvania 2) và việc tung ra một chuỗi phim dựa trên truyện kinh dị Goosebumps dành cho trẻ em.

Warner Bros., hãng tư duy phim chuỗi điển hình nhất, cho chúng ta phầm mới của Mad Max và Magic Mike, đồng thời phiên bản màn ảnh rộng Entourage. Tuy nhiên, ngoài Mad Max: Fury Road, không phim nào trong số đó làm ăn tốt bằng những phim phi phim chuỗi của hạng, bao gồm: phim chính kịch chiến tranh American Sniper, phim hành động San Andreas của Dwayne Johnson và phim hài Get Hard của Will Ferrell-Kevin Hart

Nỗ lực tung ra một phim chuỗi mới, Jupiter Ascending của nhà Wachowskis, là một thất bại quy mô hành tinh. Đến cuối năm nay, ra mắt lại loạt phim Vacation sau 18 năm, phiên bản điện ảnh của loạt phim truyền hình đề tài gián điệp The Man From U.N.C.L.E. thành công những năm 1960, và bản làm lại phim ly kỳ hành động Point Break năm 1991.

Mad Max: Fury Road

Ngay cả Warners dường như cũng làm ăn tốt hơn ở năm nay với các phim không phải là phim chuỗi, phim tái khởi động và phim phần tiếp theo, đừng kỳ vọng chiến lược này thay đổi – và cũng đừng kỳ vọng hãng khác thay đổi.

Đúng, phim kinh dị, hài, phim chính kịch và ly kỳ kinh phí tầm trung thì rẻ hơn làm phim hành động hoành tráng nhiều, nhưng hãng phim nào mà chẳng muốn có Jurassic World kế tiếp hơn là Unfriended kế tiếp vì sự tưởng thưởng lớn hơn nhiều quá.

Hollywood thi thoảng cũng chấp nhận mạo hiểm với tài sản mới – suy cho cùng, Minions là con ghẻ của Despicable Me, một phim hoạt hình hoàn toàn mới mẻ đấy chứ. Nhưng tài sản mới dường như chỉ là phương tiện đi đến cứu cánh: một thành công có thể lặp lại. Kết quả có thể khiến giới phê bình thất vọng và không phải lúc nào cũng làm hài lòng người xem phim, nhưng nó khiến các nhà điều hành và kế toán hãng phim xoa tay vui sướng như Gru hay Scarlett Overkill.

Nhận tiện nói luôn, Despicable Me 3 sẽ ra rạp năm 2017.