Tướng quân điềm tĩnh của Danai Gurira trong Black Panther. Olivia Colman, Rachel Weisz và Emma Stone trong tam giác tình yêu và quyền lực trong The Favourite. Margot Robbie và Saoirse Ronan là đối thủ trong Mary Queen of Scots. Nữ thanh tra bết xác, quyết tâm của Nicole Kidman trong Destroyer. Viola Davis và các tòng phạm trong phim gay cấn trộm cắp quy mô Widows. Vai phóng viên gan dạ Marie Colvin của Rosamund Pike trong A Private War. Cô giúp việc kiên cường của Yalitza Aparicio trong Roma.

Ayo (Florence Kasumba, trái) và Okoye (Danai Gurira) là thành viên của Dora Milaje, đội chiến binh nữ tinh nhuệ của Wakanda, trong Black Panther

Những phim này đều có sức mạnh ngôi sao và cơ bắp Hollywood đứng sau. Nhưng các nghiên cứu liên tục báo cáo rằng phụ nữ không được đại diện bình đẳng trên màn ảnh rộng. Vậy các nữ anh hùng bá đạo của năm 2018 có đánh dấu một sự thay đổi trong ngành điện ảnh không? Và những nhân vật này có vai trò khác đi trong thời kỳ #MeToo không?

Năm 2018, các rạp chiếu cung cấp một loạt cái nhìn về phụ nữ và quyền lực: cách họ nắm lấy, chiến đấu vì nó, lạm dụng nó. Trong phim bi hài đôi chỗ kỳ quái The Favourite, quyền lực hiếm khi đẹp đẽ, dù là những cơn giận dữ bộc phát trẻ con của Nữ hoàng Anne (Olivia Colman) hay thói nịnh bợ trắng trợn của cô hầu tưởng như ngây thơ Abigail (Emma Stone).

Olivia Colman nói nữ hoàng của bà có lẽ muốn được ở bất kỳ đâu khác ngoài ngai vàng.

“Bà ấy ở trong một vị trí mình chưa từng chọn để có,” Colman nói. “Bà đứng ở đỉnh núi quốc gia thời điểm đó. Nhưng bà thà không ở đó nếu được đảm bảo có nhiều hạnh phúc hơn trong cuộc sống. Bà không biết có ai yêu thương mình thật lòng không.”

Nữ hoàng Anne (Olivia Colman) và cô hầu tưởng như ngây thơ Abigail (Emma Stone) trong The Favourite

Mia Mask, giáo sư điện ảnh tại Đại học Vassar, nói đạo diễn phim The Favourite, Yorgos Lanthimos, “làm sống động cho câu ngạn ngữ quyền lực tuyệt đối thì tha hóa tuyệt đối.”

“[Lanthimos] thực sự khiến ta nghĩ về việc một người có kim chỉ nam đạo đức, nhưng bị chệch hướng vì nhiều cách cụ thể,” Mask nói. “Và việc phụ nữ có thể quy phục những ham muốn quyền lực y như đàn ông.”

Mask nói, là một câu chuyện khác hoàn toàn, khi phụ nữ giành được quyền lực vì nhu cầu. Cô chỉ ra Roma của Alfonso Cuarón, với Yalitza Aparicio vào vai cô giúp việc kiên cường thầm lặng, Cleo. Cô đảm đương mọi thứ: những đứa trẻ, ngôi nhà, phân chó.

Khi người cha bỏ gia đình cô đang chăm sóc, vợ ông ta nói với Cleo, “Phụ nữ chúng ta cuối cùng luôn đơn độc thôi.” Cleo có vẻ đã biết điều này từ lâu.

Giáo sư Mia Mask nói Cuarón khám phá thể loại quyền lực ta ít thấy được tôn vinh trên phim ảnh.

Yalitza Aparicio (trái) vai Cleo trong phim Roma của Alfonso Cuarón

“Một trong chủ đề tôi thường cảm nhận được trong phim của Cuarón là phụ nữ, những người mẹ, những người chăm lo việc nhà có một tinh thần cứng cỏi thường ít được trân trọng,” cô nói. “Họ mới thực sự là xương sống của gia đình.”

Là một kiểu phim hoàn toàn khác, nhưng những người phụ nữ trong Widows bị buộc phải tìm nội lực của họ — đúng hơn là mặt tội phạm bên trong họ. Với Viola Davis dẫn đầu, Widows có Michelle Rodriguez, Cynthia Erivo và Elizabeth Debecki đóng chính trong vai những người phụ nữ phải lấy hết can đảm thực hiện một vụ trộm quy mô vì họ cần tiền trả món nợ do những người chồng quá cố để lại.

Với Steve McQueen đạo diễn từ kịch bản của Gillian Flynn (Gone Girl), Widows được chuyển thể từ một phim truyền hình những năm 1980 của Anh. Flynn cho biết cô nói với McQueen một số nhân vật nữ cần có con để khán giả nữ có thể liên hệ được với nguy nan của họ. Như nhân vật của Rodriguez nói: “Nếu việc bất thành, tôi chỉ muốn các con tôi biết tôi không ngồi yên chịu trận.”

Viola Davis (thứ hai từ trái qua) cầm đầu vụ trộm quy mô cùng những góa phụ phải trả món nợ của chồng quá cố trong Widows

Widows đi vào sản xuất từ lâu trước khi phong trào #MeToo nổi lên. Nhưng Flynn không thể không nghĩ rằng khán giả — đặc biệt là phụ nữ — sẽ cảm thấy khác về các nhân vật này.

“Nói cho cùng họ đang vùng lên vì giận dữ và thấy mình được trao sức mạnh và phản kháng,” Flynn nói. “Và đó… nói lên rất nhiều về phong trào #MeToo.”

Bất chấp số lượng các nhân vật nữ mạnh mẽ trên màn ảnh năm 2018, đại diện phụ nữ nói chung trên phim vẫn thấp. Một nghiên cứu xuất bản năm 2018 của Sáng kiến Dung hợp USC Annenberg cho thấy trong khi phụ nữ đóng góp một nửa phòng vé, khoảng một phần ba (33) của tốp 100 phim năm 2017 có nữ chính hoặc cùng đóng chính. (Con số lần lượt là 34 năm 2016 và 32 năm 2015.)

Josie Rourke, đạo diễn bộ phim Mary Queen of Scots, dành nhiều năm làm sân khấu, cô nói tình thế đã chậm thay đổi. Dù nghe có “lố bịch” thế nào, Rourke nói, “tôi là đạo diễn nữ đầu tiên của một sân khấu kịch lớn ở London… và đó chỉ mới cách đây bảy năm rưỡi.”

Mary Queen of Scots đi sâu vào sự cạnh tranh – và tình chị em – giữa Mary (Saoirse Ronan, phải) và Nữ hoàng Elizabeth (Margot Robbie)

Lấy bối cảnh thế kỷ 16, Mary Queen of Scots đi sâu vào sự cạnh tranh – và tình chị em – giữa Mary (Saoirse Ronan) và Nữ hoàng Elizabeth (Margot Robbie). Các nhân vật không ngừng thành thạo cách sử dụng và giữ lấy quyền lực mà không để cho mình bị giết.

“Đó là một bộ phim đặc biệt về cái giá của quyền lực,” Rourke nói. “Nên một trong những điều biên kịch Beau Willimon và tôi rất muốn thể hiện là những người phụ nữ này đã phải hy sinh điều gì để giữ vững ngai vàng của họ tại thời điểm trong lịch sử mà mọi người nghĩ – rất nhiều người nghĩ – có một nữ hoàng là chuyện rồ dại.”

Rourke, Flynn và Colman đều nói không thiếu nhân vật nữ mạnh mẽ. Nhưng họ cũng tin rằng chúng ta chưa thấy đủ về họ trên màn ảnh.

Vai phóng viên gan dạ Marie Colvin của Rosamund Pike trong A Private War

Colman lạc quan nhắc đến hiện tượng truyền hình Dr. Who. Lần đầu tiên có một người phụ nữ đóng vai chính. Colman nhớ lại một video YouTube khi một bé gái xem thông báo này.

“Khi được tiết lộ Doctor là ai, cô bé như bật khóc và nói, ‘Là một cô gái!’” Colman nói. “Và đó là một trong những điều đẹp đẽ nhất. Các cô gái rất phấn khích vì có một hình mẫu nữ và các cậu trai chấp nhận nó. Và với thế hệ tiếp theo – có cảm giác thật hứa hẹn – rằng nếu ta thể hiện tỷ lệ 50-50, họ sẽ coi đó là chuyện bình thường.”

Nhiều năm rồi, lối nghĩ thông thường ở Hollywood cho rằng các nhân vật nữ chính không có sức hút thương mại bằng nam giới. Nhưng một nghiên cứu khác của công ty nghiên cứu Shift7 và Creative Artists Agency cho thấy điều ngược lại.

Nữ thanh tra bết xác, quyết tâm của Nicole Kidman trong Destroyer

Từ 2014 tới 2017, các phim có nhân vật nữ chính có doanh thu tốt hơn phim có nam chính. Báo cáo là dự án của những người phụ nữ ở Hollywood tham gia vào phong trào Time’s Up.