Dàn diễn viên Project Gutenberg tại sự kiện quảng bá phim ở Bắc Kinh ngày 24/9/2018.

Hồi tháng 4, các chi phí và điều kiện gắn liền với hợp tác sản xuất giữa Đại lục-Hồng Kông đã được miễn, là một phần của kế hoạch năm-điểm để coi ngành công nghiệp điện ảnh của Đặc khu Hành chính từng hùng mạnh một thời cũng được chào đón ở Đại lục, nơi ngành điện ảnh đã phát triển lớn và kiêu ngạo, nhưng chưa trưởng thành.

Bỏ các quy tắc yêu cầu tất cả các sản phẩm đồng sản xuất ở Hồng Kông phải có cốt truyện Đại lục và các quy định khác đặt giới hạn trần về số lượng êkíp Hồng Kông trên mỗi xuất phẩm, dường như để giúp các nhà làm phim Hồng Kông kể câu chuyện của riêng họ và vẫn có thể thu hút sự ủng hộ của Trung Quốc Đại lục.

Gutenberg Project, bộ phim ly kỳ của Hồng Kông với biểu tượng Châu Nhuận Phát, thống trị Giải thưởng Điện ảnh Hồng Kông đã chỉ ra chính xác mô hình đó. Bộ phim có vẻ đúng kiểu hợp tác: thông minh và làm hài lòng khán giả, rõ ràng chìm trong truyền thống phim ly kỳ tội phạm Hồng Kông, nhưng không thỏa hiệp. Và nó đã thu hút được nguồn tài chính xuyên biên giới đáng kể từ Bona Film Group, sau đó được trả lại bằng kết quả phòng vé 183 triệu đôla tại các rạp chiếu ở Đại lục.

Đạo diễn Lâm Siêu Hiền (phải) đang chỉ đạo Bành Vu Yến (trái) trên trường quay The Rescue, bộ phim chuẩn bị thống trị Tết Nguyên đán 2020

Trong năm vừa qua, đã có những chiến thắng khác dành cho phim Hồng Kông, bao gồm cả Still Human, phiên bản Hồng Kông của The Intouchables, và Tracey, một tác phẩm đầu tiên đầy hứa hẹn của Lý Tuấn Thạc, trong đó một người đàn ông biến thành phụ nữ hoàn toàn.

Ở cấp độ thương mại, Line Walker 2, P Storm và White Storm 2 cũng thành công — ít nhiều được cải tiến — mở rộng thành phim chuỗi với doanh thu tốt ở Hồng Kông lẫn Đại lục.

Các đạo diễn hàng đầu Hồng Kông đã làm việc ở cả hai bên biên giới. Sau Operation Red Sea, Lâm Siêu Hiền đang chuẩn bị thống trị Tết Nguyên đán 2020 với The Rescue. Lưu Vỹ Cường đã sản xuất bộ phim đình đám doanh thu 220 triệu USD The Bravest / Liệt hỏa anh hùng, và đạo diễn bộ phim hành động vừa ra mắt dịp Quốc khánh Trung Quốc The Chinese Pilot / Cơ trưởng Trung Quốc. Từ Khắc kiếm được 89 triệu USD vào năm ngoái với Detective Dee: The Four Heavenly Kings trong khi Trần Khả Tân đang chỉ đạo và sản xuất bộ phim tiểu sử về ngôi sao quần vợt nổi tiếng của Đại lục Li Na.

Đạo diễn Trần Khả Tân chỉ đạo trên trường quay Li Na: My Life — bộ phim tiểu sử về ngôi sao quần vợt nổi tiếng của Đại lục Li Na

Xem ra họ đã được hưởng lợi từ khả năng sản xuất phim của mình sau khi qua được kiểm duyệt của Đại lục, và cũng đã hoàn thành những bộ phim lấp đầy khoảng trống phát hành do sự chậm chạp sản xuất ở Đại lục xảy ra sau vụ bê bối trốn thuế năm ngoái của Phạm Băng Băng.

Những người khác trong ngành cho rằng khán giả Trung Quốc cũng đã khám phá lại năng lượng “trường phái cũ” trên màn ảnh, trường phái đã biến Hồng Kông thành nhà xuất khẩu phim mạnh từ những năm 1970 đến 1990.

Nhưng đấu đá chính trị ba tháng qua — hàng triệu người đã xuống đường ở Hồng Kông để phản đối chính quyền của bà Lâm — đã lấn chiếm mọi khía cạnh của xã hội Hồng Kông bây giờ.

Càng ngày, các thành viên của ngành công nghiệp điện ảnh càng bị buộc phải lựa chọn thân Bắc Kinh hay theo một nước đi độc lập hơn, có nguy cơ bị tẩy chay bởi các nhà sản xuất, nhà phân phối và các cơ quan chức năng của Đại lục.

Lưu Diệc Phi, ngôi sao của Mulan sắp tới, đã gây ra sự phản đối ở Hồng Kông vì ‘tweet’ thông điệp trung thành với Bắc Kinh của Cảnh sát Hồng Kông

Có bất kỳ lập trường nào cũng đầy nguy hiểm. Chỉ đơn giản ‘tweet’ thông điệp trung thành với Bắc Kinh của Cảnh sát Hồng Kông, Lưu Diệc Phi, ngôi sao của Mulan sắp tới, đã gây ra sự phản đối ở Hồng Kông. Mất mát ở phòng vé Hồng Kông khó có thể làm giảm đáng kể triển vọng của bộ phim, nhưng chỉ trong một tweet, Lưu Diệc Phi đã biến bộ phim đắt nhất mọi thời đại của Disney trở thành làn sóng tranh cãi độc hại.

Huỳnh Thu Sinh, ngôi sao từng đoạt giải thưởng của Still Human, đã nói rằng những lời mời làm việc rất khan hiếm kể từ khi ông bày tỏ ủng hộ dân chủ. Ca sĩ-nữ diễn viên Hà Vận Thi chắc chắn đã làm lụi bại sự nghiệp điện ảnh của mình bằng cách trở thành người phát ngôn nổi bật cho phong trào dân chủ ở Hồng Kông.

Các công ty bao gồm Media Asia và Universe đã noi gương các công ty Đại lục, và cách ly với Giải Kim Mã năm nay, sau khi các nhà quản lý Đại lục ra lệnh tẩy chay lễ trao giải tổ chức Đài Loan. Những bộ phim đã rút tham dự bao gồm The White Storm 2, Line Walker 2 và Chasing the Dragon II: Wild Wild Bunch của Vương Tinh.

Cảnh trong phim The White Storm 2, một trong ba phim Hồng Kông đã rút khỏi Kim Mã 2019

Truyền thông Đại lục chỉ ra rằng các doanh nghiệp Hồng Kông, trong nhiều lĩnh vực, đã thu được lợi nhuận nhờ có đặc quyền tiếp cận vào nền kinh tế Trung Quốc đang bùng nổ và có thể coi đó là thị trường nội địa của họ. Vậy kèm với đó, họ lập luận, là yêu cầu phải tuân theo các quy tắc của Trung Quốc.

Xét lựa chọn, xem ra nhiều nhà làm phim Hồng Kông không muốn từ bỏ cơ hội được khám phá lại của họ.