Khi Kathryn Bigelow đoạt giải Oscar Đạo diễn xuất sắc năm 2010 với bộ phim đầy nam tính về chiến tranh Iraq The Hurt Locker, giới truyền thông toàn cầu nhấn mạnh việc cô là người phụ nữ đầu tiên đoạt giải thưởng này trong lịch sử 82 năm giải Oscar.

Chiến thắng của Bigelow và bộ phim của cô làm dấy lên nhiều cuộc tranh luận về giới tính và phong cách đạo diễn. Người ta cho rằng đây là một tin nóng hổi vì một người phụ nữ cuối cùng cũng giành được một giải thưởng vốn chỉ được trao cho nam giới, đặc biệt là việc cô đoạt giải với một bộ phim không hề giống với phim của các đạo diễn nữ khác.

Câu hỏi đặt ra là – Liệu có phải chúng ta đã có một nhận định sai lầm rằng các đạo diễn nữ có xu hướng tạo nên sự khác biệt về giới tính trong các bộ phim của mình? Nếu không, tại sao các đạo diễn nữ lại ít làm phim chiến tranh và phim võ thuật như vậy?

Các đạo diễn nữ tham gia diễn đàn bàn về "sức mạnh của các nhà làm phim nữ"
tại Liên hoan phim Quốc tế Thượng Hải

Trong một diễn đàn tại Liên hoan phim Quốc tế Thượng Hải thảo luận về việc các đạo diễn nữ làm phim như thế nào, một số nhà làm phim nữ nổi tiếng cho biết khác biệt về giới tính không phải là vấn đề.

“Tôi thích xem các phim võ thuật,” đạo diễn Trung Quốc Hứa An Hoa nói, “nhưng không thấy thoải mái khi đạo diễn một phim võ thuật, bởi tôi không giỏi việc sắp xếp các vị trí (một điều rất cần thiết khi đạo diễn thể loại phim này). Tôi không biết nhảy và chơi quần vợt rất tệ. Tôi nghĩ lý do có ít nữ đạo diễn thực hiện những bộ phim như vậy là do khác biệt về tính cách chứ không phải giới tính.”

Các phim đáng chú ý của Hứa An Hoa như The Postmodern Life of My Aunt và bộ phim được đề cử giải Gấu vàng Summer Snow (Nữ nhân tứ thập) rõ ràng tập trung vào các nhân vật nữ. Nhưng cô cũng làm phim về nam giới và lịch sử: July Rhapsody (Nam nhân tứ thập) kể về một người đàn ông và sự khủng hoảng ở tuổi trung niên; The Romance of the Book and the Sword (Giang Nam thư kiếm tình) dựa trên một cuốn tiểu thuyết võ thuật của Kim Dung.

Trương Uyển Đình, một đạo diễn Trung Quốc khác tham gia diễn đàn, cũng chia sẻ sự hứng thú với thể loại phim võ thuật và cho biết cô “nhất định sẽ đạo diễn một phim võ thuật” trong sự nghiệp của mình.

Trương Uyển Đình từng đảm nhiệm vai trò nhà sản xuất cho bộ phim võ thuật của Hồng Kim Bảo năm 1992 The Moon Warriors (Chiến thần truyền thuyết). Cũng giống Hứa An Hoa, cô cho biết sự khác biệt về giới tính không ảnh hưởng nhiều đến việc lựa chọn chủ đề cho những bộ phim của cô.

“Giới tính không phải là vấn đề. Tôi nghĩ rằng một bộ phim giống như đứa con của mỗi đạo diễn. Bộ phim thừa hưởng tính cách của đạo diễn. Những bộ phim của tôi khác biệt so với phim của Hứa An Hoa. Chủ đề của cô ấy rất đa dạng còn tôi có xu hướng làm phim dựa trên những trải nghiệm của chính bản thân.”

Nữ đạo diễn Hứa An Hoa

Trương Uyển Đình và chồng cô, La Khải Nhuệ, đã sản xuất và đạo diễn bộ phim Echoes of the Rainbow (Tuế nguyệt thần thâu), đoạt giải Gấu pha lê dành cho Phim xuất sắc trong hạng mục Generation Kplus tại Liên hoan phim Quốc tế Berlin năm 2010. Đây là một bộ phim gia đình lấy bối cảnh Hồng Kông những năm 60, nơi Trương Uyển Đình sống. Cô cho biết động lực khiến cô thực hiện bộ phim này là để giữ lại những ký ức tuổi thơ của mình.

Thậm chí cả Soong Sisters (Ba chị em họ Tống), bộ phim năm 1997 của Trương Uyển Đình kể về ba chị em quyền lực nhất Trung Quốc hiện đại, cũng chịu ảnh hưởng từ những trải nghiệm cá nhân của cô.

“Chị em họ Tống học tập tại nước ngoài từ khi còn nhỏ và khi trở về, họ thấy mình như những người xa lạ trên chính mảnh đất quê hương. Tôi cũng có cảm giác tương tự khi từ New York trở về.” Trương Uyển Đình học ngành đạo diễn tại trường Đại học New York vào những năm 80.

“Qua câu chuyện về chị em họ Tống, tôi hy vọng có thể hiểu nhiều hơn về đất nước mình.”

Tuy nhiên, các đạo diễn cũng thừa nhận có những khía cạnh mà phụ nữ không thể sánh được với nam giới.

“Đôi khi tôi thấy mình thật vụng về khi đạo diễn những cảnh cần tới hàng ngàn diễn viên quần chúng,” Trương Uyển Đình nói. “Trong trường hợp này, tôi thường giao lại công việc cho một trợ lý đạo diễn cứng rắn hơn.”

Maria Grazia Cucinotta, một nhà sản xuất – diễn viên người Italia, đồng thời là một người mẹ, cho biết sinh con không đồng nghĩa với kết thúc sự nghiệp. Khi con cô chuẩn bị chào đời, Cucinotta đã thành lập công ty sản xuất của riêng mình. “Tôi tìm thấy một cách khác để làm việc. Đó là một bước tiến mới trong cuộc đời tôi.”

Cucinotta cho biết con gái cô, giờ đã được chín tuổi, là một rắc rối đáng yêu của cô. “Đương nhiên con gái tôi luôn là ưu tiên hàng đầu. Nhưng tôi không từ bỏ sự nghiệp. Tôi bắt đầu làm việc trở lại khi con bé được ba tháng tuổi. Giờ đây tôi đã có con, tôi trở thành một người nữ tốt hơn, và thấu hiểu hơn ý nghĩa của việc là một người phụ nữ.”