• 5 điều cần biết để xem Dune của Denis Villeneuve

• Giải thích trailer Dune: Timothée Chalamet mang lửa

• Mọi điều cần biết về sử thi giả tưởng Dune của Denis Villeneuve với Timothée Chalamet

• Tóm tắt nội dung Dune dưới 900 từ

• Denis Villeneuve có thể phá bỏ lời nguyền Dune của Frank Herbert trên màn ảnh rộng không?

• Dune của đạo diễn Denis Villeneuve hứa hẹn tất cả sự siêu thực trong tiểu thuyết gốc

Tin tốt là Dune có một dàn diễn viên khủng (gồm Timothée Chalamet, Zendaya, Oscar Isaac, Rebecca Ferguson, Jason Momoa, Dave Bautista và nhiều người nữa), phân loại PG-13 và hứa hẹn nhiều hành động hơn Blade Runner 2049

Warner Bros. hô hào Dune là thiên truyện giả tưởng bom tấn kỳ lễ đã được chỉ định cho năm đó, là Lord of the Rings, Star Wars hay Avatar của năm đó, là cơ hội lớn nhất của họ để có thành công phòng vé toàn cầu. Ngay Aquaman của WB cũng bơi đến đích 334 triệu USD ở Mỹ từ màn ra mắt 72 triệu USD (cùng với 298 triệu USD điêu đứng ở Trung Quốc và 1,148 tỉ USD toàn cầu) một phần vì là phim chính thức kết thúc năm 2018 cơ mà.

Than ôi, Covid đã làm toang những kế hoạch đó. Dune phần một trong hai phần (đúng, nó chỉ chuyển thể một nửa kiệt tác đầy sức ảnh hưởng của Frank Herbert) chật ních sao với kinh phí trên dưới 160 triệu USD của Legendary sẽ không ra rạp ngày 1 tháng 10 (cùng cuối tuần Blade Runner 2049 đã thành bom xịt nhưng cũng là thời điểm Gravity, Annabelle, Gone Girl, The Martian và Joker đột phá) mà vào 22 tháng 10 năm nay. Lý do cho sự dịch chuyển thì đơn giản: chạy tránh cả No Time to Die (phát hành ở Anh vào cuối tháng 9 và Bắc Mỹ ngày 8 tháng 10) lẫn Hotel Transylvania: Transformania mà Sony dời từ 23 tháng 7 sang 1 tháng 10. Đừng cười, bộ ba phim Transylvania tới giờ đã thu về 1,3 tỉ USD toàn cầu đấy. Kể cả với kinh phí, dàn diễn viên, tư liệu gốc và được dân mọt phim trên Twitter coi như ngày Chúa tái thế, Dune chắc chắn vẫn là kẻ chiếu dưới.

Trailer quảng cáo nhấn mạnh phần cảnh quan hùng vĩ, dàn diễn viên hùng hậu và ý tưởng Paul Atreides của Chalamet sẽ là một nhân vật chính/lên bạt quảng cáo đáng theo dõi

Bốn năm trước, một phần tiếp theo của Blade Runner của Ridley Scott do Denis Villeneuve đạo diễn, bộ phim đã thất bại vào 1982 và dần trở thành một trong những phim khoa học-giả tưởng có sức ảnh hưởng nhất những năm 1980. Một phim kinh điển được tôn sùng, hẳn rồi, nhưng được mọt phim tôn thờ hơn là phim mà cha mẹ truyền lại cho con cái như Star Wars hay hoạt hình Disney. Than ơi, Alcon Entertainment, Columbia Pictures và bạn bè đã tiêu tiền ngang cỡ Tron: Legacy cho phần tiếp theo còn ít thân thiện với khán giả hơn ba thập kỷ sau một bom tấn xịt năm 1982 kia và tập trung toàn bộ chiến dịch quảng cáo vào ý tưởng nó là một phim Blade Runner khác. Ra khỏi Star Wars và Indiana Jones thì Harrison Ford không phải là nam châm kể từ sau What Lies Beneath năm 2000, còn Ryan Gosling cũng hiếm khi là cái tên ăn khách.

Nên, ngay cả với đánh giá nồng nhiệt, Blade Runenr 2049 thu về 93 triệu USD mở màn và 251 triệu USD tổng cộng ở Bắc Mỹ. Thực ra đó sẽ là khá tốt cho một bài thơ mang tông khoa học-giả tưởng phân loại R, dài hai tiếng rưỡi, hành động nhẹ nhàng nếu đừng tốn đến 160 triệu USD. Tin tốt là Dune có một dàn diễn viên khủng (gồm Timothée Chalamet, Zendaya, Oscar Isaac, Rebecca Ferguson, Jason Momoa, Dave Bautista và nhiều người nữa), phân loại PG-13 và hứa hẹn nhiều hành động hơn Blade Runner 2049. Tin tốt hơn nữa là Warner Bros. (phát hành Blade Runner 2049 ở Bắc Mỹ trong khi Sony phát hành nó ở nước ngoài) không cược cả nhà cả cửa vào câu niệm chú “Đây là một phim Dune đấy!” Trailer đầu tiên, phát hành với Tenet tháng 8 năm ngoái, nhấn mạnh cảnh quan hùng vĩ, dàn diễn viên hùng hậu và ý tưởng Paul Atreides của Chalamet sẽ là một nhân vật chính/lên bạt quảng cáo đáng theo dõi.


Tuy nhiên, nhìn nhận từ trailer thứ hai của Dune và đoạn quảng cáo IMAX hồi tháng 7, nhóm quảng bá của Warner Bros. đối mặt với một trọng trách khó khăn. Huyên thiên rằng “mọi thứ rất tuyệt vời” là chuyện thường tình, dù người viết rùng mình với bình luận của Oscar Isaacs về việc đào sâu vào Dune và nhận ra tiểu thuyết gốc có sức ảnh hưởng ra sao. Chuyện đó không phải là bí mật gì, nhưng Bicentennial Man và John Carter đã cho thấy chuyển đổi một áng văn được sao bản và tri ân vô số lần qua nhiều thập kỷ thì có nguy cơ như thế nào.

Nhưng xét về đoạn phim chúng ta thấy, nó chính là định nghĩa của “tin tốt, tin xấu”. Kể cả với đoạn phim trong định dạng IMAX, phần nhiều những gì ta thấy gồm những cận cảnh chật hẹp gần như bức bối xen giữa những đại cảnh bao la. Chúng ta thấy vài phút đầu của phim cũng như phân đoạn hành động chủ chốt trong hồi một, và đoạn phim đưa ra tuyến truyện mù mờ y như tư liệu gốc nổi tiếng của nó. Và trailer thứ hai, được cắt tỉa phần nhiều từ 10 phút đầu, lạ thay lại còn ít mạch lạc hơn teaser đầu tiên. Trailer thứ hai (ra mắt ngày 22 tháng 7) có vẻ thiên về việc bán ý tưởng “Nhìn xem, ở đây chúng tôi có một phim Dune kinh phí siêu khủng, toàn sao” làm mồi câu chính.

Nên quảng bá ý tưởng Chalamet và Zendaya là những nhân vật chính đối đầu nhau nhưng số phận lại đưa họ đến với nhau

Có ngụ ý trong trailer thứ hai, là sản phẩm quảng bá chính mà đa phần khán giả sẽ xem, về cốt truyện xoay quanh “một hoàng tử nhà giàu đổi phe và liên kết với những người bị áp bức.” Câu chuyện ban sơ này đã cộng hưởng trong mọi thứ từ Exodus tới Avatar. Nếu có một trailer thứ ba (có lẽ sẽ được canh vào thời điểm phim ra mắt tại Liên hoan phim Venice hoặc khi No Time to Die ra mắt vào cuối tháng 9), người viết cho rằng nên nghiêng mạnh vào góc độ đó. Kể cả khi họ có phải nói dối một tí, người viết bày cho ý tưởng Chalamet và Zendaya là những nhân vật chính đối đầu nhau nhưng số phận lại đưa họ đến với nhau. Không, tác giả chưa hề đọc Dune và không nhớ lắm về bom xịt năm 1984 do David Lynch đạo diễn hay hai phần phim chiếu trên kênh Sci-Fi năm 2000. Nhưng nên nhớ là đa phần người xem phim tiềm năng cũng sẽ chưa đọc đâu.

Thật thú vị khi nghe Jason Momoa thuyết phục “Bạn sẽ có một khoảng thời gian vui vẻ!” vì xem ra anh là diễn viên duy nhất trong trailer có vẻ đang tận hưởng mọi thứ. Anh thư giãn và đầy năng lượng, nhưng bùng nổ trong những nhịp chiến đấu. Nhớ tới mùa hai của True Detective đi trật đường ray một phần vì ai nấy đều nói năng như Rusty Cohle chua chát bí hiểm của Matthew McConaughey trong mùa một. Tương tự, các phần tiền truyện Star Wars của George Lucas đều có đa số nhân vật nói chuyện như Obi-Wan Kenobi của Alec Guinness trong A New Hope. Nếu mọi người trong Mystery Men nói năng như Sphinx của Wes Studi, phim sẽ không hài hước như vậy nữa. Nếu Momoa thành người toát ra năng lượng phấn khích trầm trồ mà khán giả có thể liên hệ được giữa một dàn diễn viên “chính kịch nghiêm túc”, thì anh sẽ lập tức thành cầu thủ xuất sắc nhất trận mà không phải chạy bước nào.

Nếu Jason Momoa thành người toát ra năng lượng phấn khích trầm trồ mà khán giả có thể liên hệ được giữa một dàn diễn viên “chính kịch nghiêm túc”, thì anh sẽ lập tức thành cầu thủ xuất sắc nhất trận mà không phải chạy bước nào

Người viết yêu thích Sicario và Arrival, cũng như Enemy, không quan tâm lắm tới Blade Runner 2049 và cảm thấy Prisoners là một nỗ lực mạnh mẽ bị sụp đổ vì lỗi kể chuyện. Chắc chắn 84% là Dune sẽ nhận đánh giá tích cực nói chung dù người viết có thích hay không. Người viết hy vọng phim hay, nhưng nó sẽ cần nhiều hơn chỉ là sự mến mộ từ giới mọt phim trên Twitter để biện minh về mặt thương mại cho một phần tiếp theo. Và ngay giờ WB và bạn hữu nên cảnh giác việc rao giảng để người ta đổi ý.

Trong một thế giới mà khán giả hầu như chẳng đi xem một phim lớn “mới hoàn toàn” ngoài rạp, và khi các tài sản trí tuệ nổi tiếng cũng chẳng có giá trị gì trừ phi có mối quan tâm tích cực vào bản thân bộ phim và/hoặc một nhân vật dẫn đầu, ngay cả trước thời Covid thì Dune cũng là một nước cờ thương mại nhiều rủi ro. Trừ phi có phép màu, Dune không có mấy khả năng hơn Tenet, Black Widow, Wonder Woman 1984 hay các phim tưởng chừng ăn chắc thời Covid khác chạm đến 1 tỉ USD. Warner Bros. đã đánh mất, dù không phải lỗi của họ, cơ hội biến Dune thành Lord of the Rings tiếp theo. Giờ họ phải hy vọng là vài mồi câu phải-có cho những phim ăn khách không nhờ hoài niệm (dàn diễn viên hùng hậu, đạo diễn danh giá, mồi câu high-concept, bình phim tốt và hứa hẹn về sự thoát ly thực tế) sẽ đem về ít nhất một thành công khiêm tốn.

Dune sẽ cần nhiều hơn sự mến mộ từ giới mọt phim trên Twitter để biện minh về mặt thương mại cho một phần tiếp theo

Còn không, thôi thì có thể cho là Dune tốn kém ít hơn John Carter rất nhiều.