Giống như nhiều ngành công nghiệp trên khắp thế giới, nhà máy chế tạo giấc mơ Hollywood đã bị đóng cửa làm ăn trong phần lớn năm 2020 — và ngay khi nó gượng đứng lên lại với công suất giảm, chúng ta chỉ mới bắt đầu thấy ra điện ảnh và truyền hình chịu ảnh hưởng. Sau kỷ nguyên phong phú chưa từng có đã mang lại cho chúng ta cả Đỉnh cao Truyền hình lẫn sự bùng nổ trong lĩnh vực làm phim bom tấn, có phải chúng ta sắp chết khát trong sa mạc nội dung không?

Có thể không hẳn là sa mạc, ít nhất khi nói đến truyền hình. Đã có 532 chương trình có kịch bản vào năm 2019, vì vậy nếu chỉ có chừng 400 chương trình được phát sóng vào năm 2020, thì con số đó vẫn còn nhiều hơn cả những gì mà người xem quanh quẩn trong nhà vui vẻ-‘cày phim’ nhất có thể tiêu thụ. Khi đại dịch mới xảy ra và việc sản xuất chương trình truyền hình tạm dừng, nhà phê bình truyền hình chính của Rolling Stone, Alan Sepinwall, đang hô hoán cho một đợt hạn hán không bao giờ đến. “Tôi cứ tiếp tục di chuyển khung thành,” anh nói. “‘Ồ, có lẽ chúng ta sẽ cạn sạch khi bước sang tháng 7,’ hoặc ‘Mùa thu chắc chắn sẽ trở thành điểm rắc rối vì các nhà đài sẽ không có gì sẵn sàng.’” Số lượng chương trình cho đến nay đã chậm lại nhưng chắc chắn là không dừng lại.”

Trong bình thường mới, Snowpiercer đã trở thành phim bộ truyền hình mới số một của năm

Có được dòng giải trí ổn định cho đến nay, chúng ta có thể cảm ơn tư duy mau mắn của những nhà điều hành truyền hình như Brett Weitz của WarnerMedia, người đã nhận ra mình đang nhìn chằm chằm vào lỗ hổng 500 giờ trong lịch trình khi truyền hình thi đấu thể thao trực tiếp ngừng hoạt động trên TBS, TNT và TruTV. “Bạn có hai lựa chọn,” ông nói. “Cuộn tròn trong một quả bóng và không bao giờ ra khỏi bất kỳ hang động nào bạn đã chui vào, hoặc sát cánh cùng đồng đội của bạn, những người lên chương trình xuất sắc và nhà tiếp thị xuất sắc và cải tổ việc phát sóng.”

Giải pháp của Weitz, và ông không đơn độc trong việc này, là đẩy nhanh chiếu ra mắt các chương trình như phim bộ chuyển thể từ phim điện ảnh Snowpiercer năm 2013 của Bong Joon Ho. Weitz nói: “Chúng tôi đã dừng hẳn tất cả các chương trình nguyên tác của mình trong năm. Đột nhiên chúng tôi có Samantha Bee xoay xở làm mọi thứ trong nhà cô ấy.” Lịch trình đỡ tắc nghẽn hơn một chút có nghĩa là một phim bộ truyền hình như Snowpiercer — một dự án dài hơi đã mất nhiều nhà vận hành và quay lại hết các tập phim thử nghiệm của nó — có nhiều không gian hơn để thở và thu hút người xem. “Một phim truyền hình như thế lẽ đã bị lạc trong sự xáo trộn rồi,” Chủ tịch Hiệp hội Phê bình truyền hình Sarah Rodman cho biết. Nhưng trong bình thường mới, Snowpiercer đã trở thành phim bộ truyền hình mới số một của năm.

Vấp ra rạp hai lần, Soul ra mắt Disney+ vào ngày 25 tháng 12

Vì các chương trình truyền hình mới sẽ khan hiếm hơn vào đầu năm 2021, các giám đốc điều hành đang vá lỗ hổng lịch chiếu của họ bằng phim tài liệu và chương trình thực tế rẻ hơn và dễ sản xuất hơn theo các nguyên tắc an toàn COVID nghiêm ngặt. Tất nhiên, kết quả có thể không phù hợp với sở thích của mọi người. “Điều đó khiến tôi sợ rằng chúng ta có thể quay trở lại thời đầy rẫy chương trình thực tế hồi những năm đầu thập niên 2000, vốn mang lại những thứ như phiên bản Mỹ của I’m a Celebrity… Hãy để tôi ra khỏi đây!,” nhà phê bình Melanie McFarland của Salon TV nói. “The Circle không dở như Joe Millionaire, nhưng chắc chắn có một số chương trình đang đi theo hướng đó.”

Nếu đại dịch có thể được kiểm soát vào đầu mùa xuân, Grode kỳ vọng ngành kinh doanh phim mùa hè sẽ tăng vọt khi những bộ phim đã được lên kệ cuối cùng cũng đến các rạp mới ra rạp. Tuy nhiên, sẽ có bất ổn. “Bạn sẽ gặp một chút khó khăn vì những bộ phim lớn hơn phải hoàn thành có thể có hoặc có thể không kịp xong lúc đó,” ông nói. “Bạn sẽ có một chút đỉnh, một thung lũng và một đỉnh cao và sau đó trở lại trạng thái bình thường.”

Các hãng phim đã đẩy các khoản đặt cược lớn nhất của họ đến cuối năm 2021 để tránh phải dời chuyển nhiều lần. “Khi tôi xem xét những ngày có sẵn, có một ngày trong tháng 3 mà chúng tôi đang nghĩ đến,” Grode nói về Dune. “Có một ngày vào cuối tháng 5, hoặc đầu tháng 6. Tôi nghĩ rằng tháng 3 có lẽ còn quá sớm để người ta thực sự trở lại đầy đủ với trải nghiệm rạp chiếu này. Mọi người cần nhón chân vào nước rồi tới mắt cá chân, sau đó lên đầu gối để trở lại cuộc sống hằng ngày. Chuyện đó cần có thời gian.”

Chuyện gì sẽ xảy ra khi hết sạch phim ảnh đây? COVID vẫn là một mối đe dọa đến mức cho đến nay, chỉ có một phần nhỏ các dự án điện ảnh và truyền hình được tiếp tục sản xuất. “Có một nhịp điệu khá dễ đoán khi các hãng phim lớn sản xuất trung bình 12 đến 20 phim mỗi năm và các công ty độc lập lúc này lúc khác tung ra một phim,” Erik Feig, Giám đốc điều hành Picturestart, nói. Thật không may, mô hình đó không bền vững trong một ngành mà các hướng dẫn an toàn mới chắc chắn sẽ làm tăng ngân sách.

Với tư cách là cựu giám đốc điều hành của Summit và Lionsgate, Feig đã chăn dắt các chuỗi phim như The Hunger Games và Twilight, nhưng giờ ông tập trung vào những phim thân tình hơn như Unpregnant, phim hài của HBO Max công chiếu vào tháng 9. Đối với những phim lớn nhỏ đang cố gắng triển khai lúc này, ông nói rằng thách thức là như nhau — liệu có nên tiến tới nếu chi phí cao hơn đáng kể không? Ông nói: “Đối với cùng một bộ phim, làm lúc này đắt hơn so với hồi tháng 1 năm 2019 khoảng 20%.”

Tất nhiên với các chương trình truyền hình thì cũng vậy thôi. “Các nhà sản xuất truyền hình biết rằng họ phải sản xuất hiệu quả hơn để đặt chi phí COVID lên trên bất kỳ con số nào,” Weitz, từ WarnerMedia, cho biết. “Chúng tôi phải chi để giữ an toàn cho mọi người, nhưng chúng tôi sẽ tiếp tục làm thế. Đó là đầu tư vào nội dung cho tương lai, và điều quan trọng là giữ cho hệ hô hấp hoạt động.”

Cả các hãng phim điện ảnh lẫn truyền hình đang bị buộc phải lựa chọn hơn những bộ phim và chương trình nào họ cho sản xuất trở lại. Tất nhiên, các đài truyền hình bắt đầu với những viên ngọc quý trên vương miện của họ. Đối với TV Land, viên ngọc sáng nhất là Younger của Darren Star, phim bộ truyền hình do Sutton Foster dẫn dắt về thế giới xuất bản sách gần đây đã bắt đầu bấm máy mùa thứ bảy. Darren Star là một người kỳ cựu trong ngành đã chứng kiến chương trình Sex and the City sống sót ngày 11/9 và phần tiếp theo của nó, Cashmere Mafia, đâm sầm và cháy rụi một phần do cuộc đình công của giới biên kịch năm 2007-2008. Nhưng với tất cả những gì anh đã thấy trong sự nghiệp của mình, kỷ nguyên COVID, Star nói, là “chắc chắn là vùng đất mới”: “Chúng tôi dự kiến ​​sẽ bắt đầu quay vào đầu tháng 4 [năm ngoái]. Chúng tôi đã dựng cảnh vào tháng 3 và đang trong giai đoạn chuẩn bị sản xuất. Thái độ trên trường quay hết sức tích cực, và mọi người rất vui khi ở đó bất chấp những hạn chế và bất chấp cái việc tất cả chúng tôi đều đeo khẩu trang.”

Younger hy vọng sẽ trở lại trong năm 2021 với mùa bảy

Ngay cả trước khi xảy ra đại dịch, bức tường giữa truyền hình và điện ảnh vốn đã dần sụp đổ, và giờ đây, sự phân biệt giữa hai thứ đang trở nên chẳng đáng kể. Trong nhiều trường hợp, các hãng phim có phim đã hoàn thành chọn không đợi đến khi rạp xinê mở cửa trở lại và chuyển xuất phẩm của họ cho những nhà phát trực tiếp. Legendary đã bán bí ẩn sức mạnh cô gái quyến rũ Enola Holmes cho Netflix, hãng đã ra mắt bộ phim vào tháng 9. Disney đã phát hành Mulan như một lựa chọn cao cấp trên dịch vụ Disney+, cũng là nơi hãng công chiếu bộ phim cảm động, siêu hình của Pixar, Soul, vào ngày 25 tháng 12. Warner Bros. cũng quyết định phát hành Wonder Woman 1984 trên HBO Max vào ngày Giáng sinh. The Trial of the Chicago 7 của Aaron Sorkin, phim thời kỳ lịch sử có chủ đề chính trị về các cuộc biểu tình tại Hội nghị Đảng Dân chủ năm 1968, dự định ra rạp nhưng lại chuyển sang Netflix vào mùa thu.

“Có một số bộ phim phi thời gian — nghĩa là, bạn có hoãn chúng cũng không thành vấn đề,” Chủ tịch phân phối của Paramount, Chris Aronson, nói. “Có những phim khác phải đúng lúc, và trì hoãn là không công bằng cho chúng. Tôi nghĩ bạn có thể xếp Borat 2 vào hạng mục đó. Tôi nghĩ bạn có thể xếp The Trial of the Chicago 7 vào loại đó. Ý tôi là, chắc chắn Aaron muốn khán giả xem bộ phim đó trước cuộc bầu cử. Vì vậy, mỗi bộ phim đều có những đặc điểm riêng.”

Legendary đã bán bí ẩn sức mạnh cô gái quyến rũ Enola Holmes cho Netflix

Một số phim nhỏ hơn đã được phát hành cho thuê theo yêu cầu vì các hãng phim biết rằng, một khi các rạp mở cửa, sẽ có cơn lũ phim lớn thống trị màn hình, như Top Gun: Maverick, được Paramount tung ra trong tháng 7 năm 2021. “Có một đội hình những bộ phim khủng long bạo chúa như vậy mà một khi [việc đi xem phim] bắt đầu trở lại, cạnh tranh sẽ hết sức gay gắt,” một nhà sản xuất kỳ cựu và giám đốc điều hành hãng phim yêu cầu giấu tên nói. “Các phim chuỗi giống như những con tàu hàng và bạn là một chiếc thuyền nhỏ đang cố gắng tìm chỗ của mình. Làm thế nào bạn tìm thấy cơ hội trong một thế giới sắp có ít rạp chiếu và ít phòng chiếu hơn? Nếu bạn đang giảm từ 10 đến 20% khả năng tạo ra doanh thu phòng vé [do các biện pháp phòng ngừa COVID-19], thì những bộ phim nào không có xác suất tạo ra doanh thu cao nhất — và không thể chiến đấu để ở lại rạp — sẽ bắt đầu bị đẩy ra xa hơn nữa.”

Ông nói đúng về khủng long bạo chúa rồi đó. Richard Gelfond, Giám đốc điều hành cho biết: “IMAX là ngành kinh doanh bom tấn - những xuất phẩm lớn hơn, có giá trị cao. Và tôi không nghĩ rằng sẽ có hạn hán trong loại phim IMAX. Có rất nhiều phim đã có từ năm 2020. Vì vậy, dù là Top Gun, hay No Time to Die hay Venom, thì có rất nhiều nội dung giải trí đã hoàn tất và sẵn sàng để phát hành. Mission: Impossible, bộ phim mà chúng tôi sẽ trình chiếu IMAX vào năm 2021, đang trong quá trình sản xuất ở châu Âu. Jurassic World đang được sản xuất tại Pinewood, London. Avatar đã được sản xuất trở lại ở New Zealand. Tôi không nghĩ rằng phim bom tấn kinh phí lớn sẽ có khoảng trống, vì sự tồn đọng này.”

Top Gun: Maverick cuối cùng cũng hạ cánh vào tháng 7 năm 2021

Tuy nhiên, đây mới là phần đáng lo ngại: Không có nhiều phim đình đám thực sự được bật đèn xanh kể từ khi đóng cửa. Những bộ phim đó hiện nay khó được làm hơn vì quy mô sản xuất, nhu cầu quay nhiều địa điểm trên khắp thế giới và đoàn làm phim quy mô cả binh đoàn, mà lại phải cách ly trong nhà và xét nghiệm đi xét nghiệm lại. (Tuy nhiên, lo ngại tương tự dành cho bom tấn truyền hình, cho đến nay, chưa có sự chậm trễ đáng kể nào đối với phần tiếp theo của Game of Thrones, House of the Dragon.) Các phim sử thi cũng khó đảm bảo hơn, có nghĩa là hàng trăm triệu thất thu nếu bệnh tật lặp đi lặp lại tàn phá việc sản xuất.

Vì vậy, nói một cách đơn giản, sau lũ lụt năm 2021, rất có thể xảy ra hạn hán. Với rất nhiều bộ phim hạng trung ban đầu được dành cho các rạp chiếu ra mắt thuê bao phát trực tuyến và video cao cấp theo yêu cầu, trong ngắn hạn sẽ có ít dự án mới khi việc chiếu rạp an toàn trở lại.

Joe Drake, chủ tịch của Lionsgate Motion Picture Group, nói: “Tôi nhìn thấy cơ hội. Tôi nghĩ rằng sự mất cân bằng cung cầu lịch sử này có lợi cho người sáng tạo nội dung.” Tuy nhiên, sinh tồn có thể có nghĩa là bỏ qua các rạp chiếu phim và tập trung vào xem tại nhà, hoặc bằng cách quảng cáo rùm beng danh mục phim tồn. “Bạn có người tiêu dùng muốn nội dung mới. Họ đang đào bới thư viện phim ngày càng sâu hơn. Họ ngày càng đi sâu hơn vào tất cả các kênh tìm kiếm này để tìm thứ gì đó mà họ có thể chưa xem vài năm trước, vì họ muốn cái gì mới. Có nhiều tùy chọn hơn bao giờ hết. Và khoảnh khắc này đã buộc tất cả chúng ta phải hình dung lại cách chúng ta đang kinh doanh. Những người có thể cung cấp nội dung phải ở vị trí rất tốt.”

Tom Cruise đeo khẩu trang trên trường quay Mission Impossible 7

Mặt trái của nhu cầu câu chuyện mới có thể là người xem mở rộng tầm nhìn của họ. Năm ngoái, tác phẩm thắng giải Oscar cho Bong Joon Ho của Hàn Quốc, Parasite, đã trở thành phim nói tiếng nước ngoài đầu tiên thắng giải Phim hay nhất, biến bộ phim từng được coi là phim ngách thành bom tấn. Người xem Mỹ cởi mở hơn bao giờ hết với nội dung giải trí từ các nền văn hóa khác, điều này có thể lấp đầy khoảng trống.

Đó là mục tiêu của SK Global Entertainment, công ty này đã tạo nên thành công phòng vé quốc tế năm 2018 Crazy Rich Asians và hiện đang sản xuất phim bộ nổi tiếng của Netflix, Delhi Crime out of India, cùng các dự án khác. Charlie Corwin, đồng giám đốc điều hành công ty cho biết: “Một trong những hiện tượng đã diễn ra trong thời gian cách ly này là người ta đã chịu chấp nhận phụ đề. Người ta đang xem mọi thứ từ khắp nơi trên thế giới. Tôi nói vậy rõ ràng là có lợi cho mình ở một mức độ nào đó, vì đó chính là điều mà công ty chúng tôi được lập ra để làm. Nhưng thời gian này đã đẩy nhanh sự chuyển dịch không thể tránh khỏi đối với nội dung toàn cầu bởi vì Mỹ, và đặc biệt là Hollywood, không còn là trung tâm duy nhất của sự sáng tạo.”

Jurassic World: Dominion đóng máy sau 18 tháng quay với 40.000 xét nghiệm và chi hàng triệu cho các biện pháp an toàn

Truyền hình cũng đang dựa vào giải trí toàn cầu nhiều hơn với xuất phẩm nhập khẩu từ Anh, Canada và xa hơn nữa trong khi bổ sung nhiều hạ tầng phát trực tuyến mới. Nhưng ngành công nghiệp truyền hình cũng phải thận trọng như thế giới điện ảnh khi nói đến những dự án nào sẽ được bật đèn xanh — và có người lo sợ, điều đó có thể đặt giới hạn cho sự bùng nổ về tính sáng tạo và tính dung hợp vốn là dấu ấn của Đình cao Truyền hình.

Weitz không coi việc thu hẹp tiếng nói là một phần trong tương lai của WarnerMedia, bao gồm HBO và HBO Max mới ra đời. “Hãy xem HBO Max đang làm gì và lượng nội dung cũng như những câu chuyện mà họ sẽ kể từ hết sức hẹp đến rộng hơn nhiều. Bạn không thể thu hẹp phễu tiêu dùng khi người ta ngày càng mở rộng hơn trong việc tiêu dùng của họ. Nếu [bạn không] để những tiếng nói này tỏa sáng, người xem sẽ đi đến chỗ khác và họ sẽ không bao giờ quay lại với bạn.”

Nhưng thực tế là, trước đại dịch COVID, các dịch vụ phát trực tuyến và nhà đài đã phải đảo hướng các chương trình sao cho ​​sẽ có nhiều mùa hơn, dẫn đến việc tạo ra thuật ngữ kỳ quặc của năm 2020 “đừng kéo dài”. Netflix, từng là đèn xanh nhất của ngành truyền hình, đã phải làm mới GLOW, The Society và I Am Not Okay With This.

Trước đại dịch COVID, các dịch vụ phát trực tuyến và nhà đài đã phải đảo hướng các chương trình sao cho ​​sẽ có nhiều mùa hơn, dẫn đến việc tạo ra thuật ngữ kỳ quặc của năm 2020 “đừng kéo dài”

ABC đã bỏ qua chương trình thám tử tư Stumptown. TruTV cho ra mắt sitcom I’m Sorry của Andrea Savage. Và Showtime đã đóng cửa phim chính kịch-hài On Becoming a God in Central Florida của Kirsten Dunst.

“Nếu bạn nhìn vào tất cả những chương trình nào không kéo dài, Rodman,” chủ tịch TCA nói, “chúng đều do phụ nữ làm hoặc điều hành. Tôi rất lo là những điều tôi không muốn nghĩ là tiếng nói thích hợp lại đang được coi là tiếng nói thích hợp. Theo tôi nhìn những gì đang xảy ra là rất đáng lo ngại không chỉ với tư cách là người trông coi ngành nghề này mà còn với tư cách là người tiêu dùng.”

Tuy nhiên, McFarland, từ Salon, tin rằng các giao dịch tổng thể tại Netflix và các nơi khác là nguồn hy vọng cho những người lo lắng rằng lịch chiếu truyền hình bị thu hẹp có thể đồng nghĩa với việc đội hình kém đa dạng hơn. “Các nhà đài và dịch vụ phát trực tuyến có một số nhân vật rất quyền lực — như Ava DuVernay, Kenya Barris, Shonda Rhimes và Issa Rae — và họ hết sức đầu tư vào việc đảm bảo giữ được nhân tài vì không phải lúc để tinh lọc. Có thể có ít chương trình mà các nhà đài chấp nhận mạo hiểm, nhưng chúng sẽ không biến mất hoàn toàn.”

Một trong những hiện tượng đã diễn ra trong thời gian cách ly này là người ta đã chịu chấp nhận phụ đề. Người ta đang xem mọi thứ từ khắp nơi trên thế giới

Như bất kỳ ai có thể nói vào thời buổi này: Chúng ta không thể dự đoán hoàn toàn tương lai, nhưng ít nhất chúng ta biết sẽ có một tương lai.