Phim bộ truyền hình Trung Quốc về dự án xóa đói giảm nghèo thực tế từ
những năm 1990 đã thành công không tưởng với người xem, thu hút tỷ suất
người xem cao nhất trong bất cứ chương trình truyền hình nào năm năm trở
lại đây ở Trung Quốc theo IMDb.
Khép lại với 23 tập,
Shanhai Qing / Sơn hải tình đã được ngợi
ca vì cách kể chuyện sống động, tiết tấu nhanh, diễn xuất tài tình, và
chất lượng sản xuất cao. Những người dùng thường khó tính của trang đánh
giá Douban đã chấm điểm chương trình — được biết đến với tựa tiếng Anh
Minning Town
— điểm số bậc nhất 9,4/10 dựa vào hơn 100.000 đánh giá. Các nhà phê
bình cũng đồng tình, đã miêu tả bộ phim là “một tầm cao mới cho truyền
hình Trung Quốc” và là phim bộ kinh điển ngay lập tức.
Minning Town
nói về những khó khăn khổ nạn của dân làng tái định cư Khu vực Tự
trị dân tộc Hồi Ninh Hạ những năm 1990 là một phần trong chương trình
xóa đói giảm nghèo ở địa phương này.
Vào thời điểm đó, toàn bộ
làng Tây Hải Cố — một vùng phía nam Ninh Hạ mà Liên hiệp quốc năm 1972
từng gọi là “một trong những nơi ít thích hợp nhất để con người sinh
sống trên thế giới” — được chuyển mấy trăm cây số dịch lên phía bắc tới
một địa điểm mới bên rìa Sa mạc Gobi, không xa lắm với thủ phủ Ngân
Xuyên. Sau đó, những chuyên gia từ Phúc Kiến, một tỉnh phía ven biển khá
giàu có hơn, tới thăm và giúp dân làng ở đây làm ăn trong chương trình
hỗ trợ chéo năm 1966.
Mã Đắc Phúc (Hoàng Hiên) là một sinh viên mới ra trường kiêm cán bộ
cấp thấp được điều về quê ở Tây Hải Cố để giúp chính quyền thuyết phục
người dân địa phương đồng ý với phương án di dời
|
Nơi định cư này được gọi là “Minning”, một từ ghép hai ký tự tiếng Trung của Phúc Kiến và Ninh Hạ.
Trong
phim, Mã Đắc Phúc là một sinh viên mới ra trường kiêm cán bộ cấp thấp
được điều về quê ở Tây Hải Cố để giúp chính quyền thuyết phục người dân
địa phương đồng ý với phương án di dời. Bất chấp sống trong nghèo nàn
khổ sở, người dân vẫn thề sống chết không rời bỏ nơi chôn rau cắt rốn —
vả lại miền đất mật ngọt sữa thơm lành mà họ được hứa hẹn vẫn chỉ là
mảnh đất chưa khai phá gì đầy muỗi và bão cát.
Phim tiếp tục theo
dòng thời gian của việc di dời và tái định cư — điều mà, sau này mới
biết, không phải là việc làm xong là thôi với chính quyền. Thay vào đó,
Mã và các đồng nghiệp bỏ ra cả thập kỷ tiếp theo đồng hành với những
người nông dân lạc lõng, sau khi bắt rễ ở địa điểm mới, vượt qua vô số
trở ngại trước khi việc làm ăn bắt đầu nở rộ.
Phim chiếm được sự đồng thuận của các nhà phê bình và khán giả bình thường với miêu tả đầy cảm tính về nông thôn nghèo khổ
|
Minning Town chỉ là một ví dụ của một thể loại mới gọi là phim
xóa đói giảm nghèo. Trong tháng 3 năm ngoái, Cục Phát thanh Truyền hình
Quốc gia đã chỉ đạo làm những chương trình như vậy để trùng với kết thúc
chiến dịch năm năm xóa bỏ nghèo đói của Chủ tịch Tập Cận Bình. Điều này
đưa tới 22 bộ phim tương tự phát sóng trong năm 2020.
Minning Town cũng được tính toán để trùng với kỷ niệm 100 năm Đảng Cộng Sản Trung Quốc.
Bộ
phim đã thành công nổi bật trong số những xuất phẩm tương tự phần lớn
do cùng công ty Daylight Entertainment sản xuất. Năm 2016, cũng hãng
phim này mang đến cho người xem Trung Quốc,
Ode to Joy — một xuất phẩm toàn sao được gọi là
Sex and the City của Trung Quốc, nhưng không có phần tình dục. Tuy nhiên, bất chấp đứng sau là hãng phim lớn, kỳ vọng cho
Minning Town
vẫn nóng trước khi ra mắt bởi bản thân thể loại này được xem là khô
khan, phải đúng đắn về chính trị, và, trên hết, được nhà nước phê chuẩn.
Trong Minning Town, dân làng giận giữ và kháng cự với đề nghị di dời của chính quyền
|
Điều này thay đổi sau khi phim ra mắt giữa tháng 1 trên các kênh truyền
hình và hạ tầng trực tuyến, chiếm được sự đồng thuận của các nhà phê
bình và khán giả bình thường với miêu tả đầy cảm tính về nông thôn nghèo
khổ.
Trong tập đầu tiên, Mã Đắc Phúc gặp ba anh em trong làng
chỉ có một cái quần dài: ai đi ra khỏi căn nhà vách đất của họ thì được
mặc. Trong khi đó, những đứa trẻ địa phương bỏ làng đi, vì chúng thấy số
phận không bao giờ thoát nổi cái nghèo, người yêu thủa nhỏ của Mã cũng
bỏ trốn một cuộc hôn nhân sắp đặt. Trong một lời thoại, Mã than rằng phụ
nữ địa phương bị gả bán cho nhà người ta với của hồi môn xuềnh xoàng
chỉ có một con lừa.
Thật sự, chính lời thoại đã tạo nên độ tin
cậy cho kịch tính của bộ phim, vì các nhân vật không nói tiếng phổ thông
tiêu chuẩn mà bằng tiếng địa phương tây bắc, với phụ đề tiếng Trung
giản thể bên dưới. Sự trôi chảy hoa mỹ đặc trưng của các bộ phim truyền
hình cổ trang là không có.
Minning Town không có vẻ tô hồng vô vàn thách thức phải đối mặt trong quá trình xóa đói giảm nghèo
|
Nhưng cách
Minning Town khác biệt với những phim cùng thể loại
vì miêu tả trung thực khó khăn của công cuộc xóa đói giảm nghèo, bao gồm
cả những bước đi sai lầm trong quá trình đó, qua phương pháp ưu tiên
cốt truyện.
Trong những phim xóa đói giảm nghèo khác, dân làng được điều đình nhiệt tình đồng ý đề nghị tái định cư của chính quyền. Trong
Minning Town,
họ lại giận giữ và kháng cự. Khi đến nơi ở mới, họ thấy nhà cửa vẫn
chưa xong, không có điện. Họ có 59 hộ gia đình, nhưng sở điện lực địa
phương từ chối lắp điện cho khi có dưới 60 hộ.
“
Minning Town
không có vẻ tô hồng vô vàn thách thức phải đối mặt trong quá trình xóa
đói giảm nghèo,” một blogger truyền hình và điện ảnh viết. “Bộ phim
không ngại đề cập tới những vấn đề quan liêu, sự giáo điều, và rập khuôn
của những cán bộ cấp thấp khi triển khai chính sách.”
Thật bất thường cho một phim Trung Quốc hiện đại, Minning Town không có chuyện tình trung tâm
|
Phần sau bộ phim, người dân phải đối mặt với thiếu nước và thiết bị dạy
học ở Minning. Khi các chuyên gia Phúc Kiến giúp họ mở ngành trồng nấm,
họ phát hiện ra thị trường đã bão hòa, và có rất ít nguồn cầu cho nấm
thủ công. Trong khi đó nhiều lãnh đạo lại xem việc di dời là một dự án
khuyến khích nghề nghiệp phù du hơn là một sáng kiến làm giàu thực sự.
Thật bất thường cho một phim Trung Quốc hiện đại,
Minning Town
không có chuyện tình trung tâm. Một blog khác, Meng Talks
Entertainment, ngạc nhiên vì Mã Đắc Phúc không đến được với người yêu
thuở bé, và chuyện yêu đương rồi hôn nhân với bạn đời sau này bị bỏ qua
hoàn toàn trong một bước nhảy một năm thời gian.
Khi bộ phim kết
thúc, các diễn viên chính gửi lời tạm biệt từ tài khoản Weibo, bao gồm
Diêu Thần, có 84 triệu người theo dõi. Hastag xu hướng “Minning Town tập
cuối” có hơn 320 triệu luột xem.
Một vài phê bình cho bộ phim
liên quan tới độ dài và ngôn ngữ. Một vài ý kiến trên mạng đã khẳng định
giọng nói trong đó nghe giống tỉnh Thiểm Tây lân cận hơn là Ninh Hạ.
Trong khi đó, những người xem nào đã xem một lèo 40 tới 60 tập phim cổ
trang — độ dài thông thường cho phim cổ trang — lại thấy 23 tập phim
Minning Town là quá ngắn.
Minning Town khác biệt với những phim cùng thể loại vì miêu tả trung thực khó khăn của công cuộc xóa đói giảm nghèo
|
“Vì quá ngắn,
Minning Town có thể đã tạo lập kỷ lục mới,”
blogger ngành giải trí Xixi viết. “Đây là phim đầu tiên mà mọi người
buồn vì sắt hết khi mà họ vẫn đang ở tập đầu tiên.”
Dịch: © Ngô Bình @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Sixth Tone