Trong tất cả những phim chuyển thể từ truyện tranh sắp ra rạp
đang triển khai, có một phim không chỉ là chuyển thể từ loạt
truyện huyền thoại mà còn dự định sẽ là sự bổ sung gây hưng
phấn nhất cho thể loại này trong thời gian gần đây.
Dĩ nhiên là đang nói tới
Valerian and the City of a Thousand Planets, sẽ ra rạp ở Việt Nam với tựa
Valerian và thành phố ngàn hành tinh
vào ngày 28 tháng 7. Bộ phim có hai diễn viên chính Dane DeHaan
và Cara Delevingne, là phim có kinh phí cao nhất từng được sản
xuất tại Pháp, và là dự án nhiệt huyết cả đời của đồng sản
xuất, biên kịch và đạo diễn Luc Besson.
Valerian được dựa trên loạt truyện tranh Pháp
Valerian and Laureline
của tác giả Pierre Christin và họa sĩ Jean-Claude Mézières, xuất
bản từ năm 1967 tới 2010 và là một tác phẩm có sức ảnh hưởng
lớn tới thể loại khoa học-viễn tưởng và kỳ ảo. Mời đọc tiếp
để tìm hiểu thêm về bộ truyện và những gì ta nên kỳ vọng ở
bộ phim (ngoài những hiệu ứng đẹp diệu vợi ta đã thấy trong
các trailer. Sẽ có TIẾT LỘ NỘI DUNG của truyện tranh, tuy nhiên
người viết cố hết sức tránh nói chi tiết trong Quyển 6,
Ambassador of the Shadows, vì đây là chuyến phiêu lưu được thuật lại nhiều nhất trong cốt truyện phim của Besson.
Đầu tiên, giới thiệu sơ quaBộ
truyện tranh theo chân cuộc phiêu lưu của hai đặc vụ xuyên
không-thời gian làm công việc bảo vệ Trái Đất tránh khỏi các
nghịch lý thời gian ở thế kỷ 28: Valerian, một đặc vụ trẻ đẹp
trai truyền thống, hơi huênh hoang, cực kỳ trung thành (đôi lúc
đó là khuyết điểm), và cộng sự Laureline, cô gái từ thế kỷ 11
cứu mạng Valerian và dần dà trở thành một đặc vụ. Những
chuyến phiêu lưu đưa họ xuyên không gian và thời gian, và họ liên
tục được cử đi làm nhiệm vụ từ mang tính chất ngoại giao
giảng dạy tới những cuộc chạm trán hung dữ với các giống
loài ngoài hành tinh tới những âm mưu tầm cỡ liên ngân hà.
Nhân vật đặc vụ trẻ đẹp trai Valerian của Dane DeHaan
|
Bộ phim có vẻ xoay quanh một trạm vũ trụ/thành phố liên ngân
hà tên Alpha, ít nhiều phỏng theo Central Point trong truyện. Đó
là một điểm trong vũ trụ nơi hàng nghìn giống loài ngoài hành
tinh trao đổi với nhau, và là bối cảnh chính của
Ambassador of the Shadows.
Mạch truyện cuộc sống ngoài không gian cuốn hút + những ảnh hưởng sâu xaKhông
quá đi sâu vào các chi tiết chính, có thể yên tâm nói sẽ có
những chủ đề đáng suy ngẫm, hơi hướng nhân văn trong câu chuyện.
Đây là nét tiêu biểu của bộ truyện và một trong những đặc điểm
khiến nó độc đáo trong truyện tranh dòng phiêu lưu khoa
học-viễn tưởng (Quyển 16,
Hostages of Ultralum, thắng
Giải Tournesol vì phản ánh hay nhất ý tưởng của Đảng Xanh.)
Thực tế, nhiều tuyến truyện, xoay quanh những khác biệt lý
tưởng giữa con người và giống loài ngoài hành tinh họ gặp gỡ,
có thể coi là những ảnh hưởng lớn trên khắp các loạt phim
khoa học-viễn tưởng/kỳ ảo, từ
Star Wars tới
Star Trek tới
Conan the Barbarian.
Laureline (Cara Delevingne), cô gái từ thế kỷ 11 cứu mạng Valerian và dần dà trở thành một đặc vụ
|
Một số ví dụ người viết thích nhất có trong Quyển 3,
World Without Stars, và Quyển 4,
Welcome to Alflolol.
Trong Quyển 3, Valerian bắt đầu uống say khi đi dạo quanh một số
hành tinh mới bị đô hộ, và đề nghị cứu họ thoát khỏi hiểm
họa lường từ một hành tinh mất thăng bằng lao xoáy về phía
họ. Khi anh say ngủ, Laureline lái họ vào hành tinh đó, họ du
hành tới trung tâm và khám phá một thế-giới-trong-thế-giới.
Hai thành phố duy nhất trên hành tinh, Malka và Valsennar, trường
tồn gây chiến với nhau. Một thành phố do một hàng ngũ nữ
chiến binh dẫn dắt còn thành phố kia là những nam giới sang
trọng học giả. Hãy nghĩ tới tập phim
Raising Gazorpazorp trong loạt
Rick and Morty nhưng các giới đảo lại, hoặc lý tưởng trái ngược cùng cực của J’naii vô giới tính trong tập phim
The Outcast của
Star Trek: The Next Generation… trừ việc truyện này ra mắt từ 1972.
Trong
Quyển 4, Valerian và Laureline gặp một gia đình giống Alflolol
nhiều tuổi quay về hành tinh quê hương Alflolol, sau hàng nghìn
năm họ vắng mặt đã bị Trái Đất xâm chiếm dùng làm nhà máy sản
xuất và đặt tên là Technorog. Chính quyền địa phương, theo quy
trình khá giống Mệnh lệnh Chính trong
Star Trek, hằn
học cho phép những người bản địa tái định cư, nhưng rồi bắt
đầu dồn ép họ vào các khu hạn chế. Khó mà bỏ qua sự tương
đồng với cách nước Mỹ đối xử với thổ dân Mỹ bản địa, và
mãn nguyện được thấy hai đặc vụ chật vật tìm cách đối phó
khi chính quyền của họ đối xử bất công với những người ngoài
hành tinh họ đã kết bạn.
Trạm vũ trụ/thành phố liên ngân hà tên Alpha, phỏng theo Central Point trong truyện
|
Nhiều câu chuyện theo cùng mạch ngọt ngào cay đắng, giàu tưởng
tượng, nhưng tận cùng dựa trên tính thực tế, rất khác với tiêu
chuẩn văn hóa kể chuyện khoa học-viễn tưởng Mỹ. Ta nên kỳ
vọng có gì đó tương tự trong phim mới, dù chắc sẽ không có tính
chất thiên cánh hữu rõ rệt của những người sáng tạo.
Sinh vật ngoài hành tinh, thiết bị, và đủ thứ liên quanMột
phần khiến loạt truyện cuốn hút là lượng tư duy và sáng tạo
dồn vào những giống loài và công nghệ mà Valerian và Laureline
gặp gỡ. Trong một số lần hai thứ này giao thoa thành những
loài động vật có tính năng đặc biệt khiến chúng hữu ích cho
những người biết sử dụng. Có ít nhất một trong số này ta đã
biết sẽ có trong bản chuyển thể, dựa trên sự xuất hiện của
nó trong trailer: Grumpy Converter, một sinh vật nhỏ bé dễ cáu
kỉnh có thể tái sản sinh bất cứ loại tiền nào nó ăn vào.
Giống loài ngoài hành tinh Doghan Daguis trong phim
|
Sẽ có cả Shingouz, một giống loài ngoài hành tinh có sự tương
đồng còn hơn cả y hệt trong dáng vẻ và tính cách với Watto của
Star Wars: The Phantom Menace.
Họ xuất hiện nhiều lần xuyên suốt bộ truyện, thường với thông
tin đáng giá cho những người hùng. Nghe nói họ đã được đổi
tên thành Doghan Daguis trong phim sắp tới.
Và người viết có
thể (vui vẻ) ngồi cả ngày săm soi trailer và so sánh những
phần hình ảnh với phần trong truyện tranh, sẽ dẫn thêm một ví
dụ nữa thôi, về sinh học và công nghệ giao thoa (hay đúng hơn
là, sinh học ngoài hành tinh vượt trội nhu cầu có công nghệ
tiên tiến). Trong truyện, giống Groubos khổng lồ mang trên mình
những ký sinh, tên là Zuurs, có khả năng điều khiển từ xa mà hai
đặc vụ cần. Cảnh đuổi bắt dưới nước từ trailer của
Valerian có vẻ cho thấy các Groubos săn đuổi hai đặc vụ.
Các Groubos săn đuổi hai đặc vụ
|
Du hành thời gianVì vũ trụ rộng mở chóng mặt
của truyện, với vô số giống loài sống trên vô số hành tinh,
khiến ta dễ quên là hai người hùng của truyện cũng là những
nhà du hành thời gian. Trong tập đầu tiên,
The City of Shifting Waters,
Valerian được đưa tới thành phố New York năm 1986 để ngăn chặn
một kẻ ác du hành thời gian không thay đổi mạch lịch sử Trái
Đất. Việc cam kết vô hiệu hóa, thay vì can thiệp vào, những
gián đoạn của dòng thời gian có nghĩa là Valerian và Laureline
thường phải đối mặt với những quyết định khó khăn ảnh hưởng
tới cuộc sống của chính họ. Nhưng yếu tố du hành thời gian
cũng cho chúng ta những khoảng vui vẻ thoát khỏi sự phức tạp
gây mất phương hướng của các chuyến phiêu lưu không gian xa lạ,
như ở Quyển 13,
On the Frontiers, khi hai người hùng của
chúng ta đến những năm 1950 trên Trái Đất, nhảy giữa Liên bang Xô viết, Mỹ, và Trung Quốc.
Từ trailer thì chưa rõ du hành
thời gian sẽ có mặt bao phần trong phim, hay là có không nữa,
nhưng khi đó là phần chủ chốt trong công việc của hai đặc vụ,
ta nên kỳ vọng Besson sử dụng nó ít nhất vài lần theo những
cách không chuẩn mực (cá nhân người viết hy vọng nó không được
dùng như một biện pháp ‘thần trong cỗ máy’ - để mô tả một thế lực
bên ngoài đột nhiên giải quyết các vấn đề có vẻ nan giải mà nhân vật
rất khó hoặc không thể giải quyết;
Galaxy Quest đã sử dụng chiêu du hành thời gian đó trong khi nhẹ nhàng châm biếm nó với Omega-13).
Mối quan hệ cộng tác nổi bậtPhần lớn truyện,
Valerian được thể hiện đôi chút nhàm chán, thường làm theo lệnh
cấp trên dù trái ngược với tư tưởng đạo đức của anh. Mézières
và Christin định hướng nhân vật này để làm bật lên Laureline
tháo vát, nổi loạn. Những tác động đôi chút có qua có lại,
dần dà chạm điểm thăng bằng đâu đó khi hai nhân vật thành những
người làm thuê tự do, không còn trong Dịch vụ Không gian Thời
gian nữa. Tóm gọn những khía cạnh phát triển lâu dài trong mối
quan hệ của họ vào một phim duy nhất là không tưởng, nhưng nhìn
qua, Besson cũng gần đạt được chuyện này. Họ là cộng sự đúng
nghĩa, cứu mạng nhau thường xuyên, và họ rõ ràng thiếu những
tương tác gợi tình. Họ là một cặp đã thành đôi thỉnh thoảng có
thời gian tán tỉnh nhau giữa những chuyến phiêu lưu vũ trụ gian
truân.
Hơi lạ là Besson (hay hãng phim, hay ai đó) bỏ tên
Laureline ra khỏi tựa phim, dù loạt truyện cũng chỉ được gọi
vắn là
Valerian trước đây; tuy nhiên, sự bằng vai phải
lứa tinh túy của mối quan hệ cộng sự giữa hai đặc vụ chắc
chắn sẽ là điều nên để ý tới trong phim mới, bởi nó đã định
nghĩa loạt truyện này và khiến nó nổi bật so với phần lớn
các câu chuyện phiêu lưu khoa học-viễn tưởng khác.
Một cảm giác kỳ diệu tươi mớiKhông cách nào đặt
tất cả những cảnh chiến đấu không gian tuyệt diệu, khung cảnh
ngoài hành tinh choáng ngợp, và những tuyến truyện gay cấn vào
hết một phim, nhưng vậy không hẳn là dở. Sau cùng, trải nghiệm lao
vào truyện tranh thời trẻ đáng nhớ tới nỗi ông cứ đợi cả đời
để làm bộ phim này. Trong cuộc phỏng vấn với
Polygon
năm ngoái, ông nói về việc gặp gỡ Mézières để làm phim bối
cảnh ngoài không gian đầu tiên của mình, và rằng nhà họa sĩ đã
trả lời, “Sao anh không làm
Valerian thay vì cái
Fifth Element
chết tiệt này?” Vì phim mới nhất của Besson là một lá thư
tình tận tụy gửi cho loạt truyện ông đọc từ bé đến lớn, cũng
dễ hiểu là ông cũng muốn ta đọc nó.
Thực ra có nhất nhiều thứ trong bộ truyện sẽ khiến người hâm mộ
The Fifth Element thấy quen thuộc, đặc biệt là phần ba của bộ ba tập
New Future,
The Circles of Power.
Nhưng cả bộ truyện đầy những thế giới được tưởng tượng phong
phú vượt xa chuẩn mực những câu chuyện phiêu lưu khoa học-viễn
tưởng có trước
Valerian và Laureline.
Và dù những nhà sáng tác bộ truyện từ lâu đã đeo đuổi một
lời xin lỗi của George Lucas cho việc tạm nghi là đánh cắp những
ý tưởng của họ cho phim
Star Wars, theo chừng mực nào
đó vẫn còn nhiều thứ trong vũ trụ khoa học-viễn tưởng mở rộng
của họ chưa được chuyển thể. Bộ phim hẳn sẽ khiến khán giả
mong đợi có nhiều thêm nữa.
Dịch: © Phương Hà @Quaivatdienanh.com
Nguồn: IGN