• Từ Kim Soo Hyun đến Squid Game: Ngành giải trí Hàn Quốc vượt thoát cả việc mất thị trường Trung Quốc lẫn đại dịch như thế nào?

• Netflix muốn khán giả thế giới mê phim bộ truyền hình Hàn Quốc

• Netflix tái định hình xu hướng của công nghiệp truyền hình Hàn Quốc

Netflix đã tìm thấy ‘hit’ mới nhất với phim bộ zombie Hàn Quốc Ngôi trường xác sống / All of Us Are Dead. Và nó sử dụng một thứ đã được chứng minh là công thức đáng tin cậy để thành công.

Bảng quảng cáo Ngôi trường xác sống ở Quảng trường Thời Đại, New York

Mới ra mắt ngày 28/1, bộ phim đã xuất hiện trong Tốp 10 ở 94 nước — trong đó số 1 ở Mỹ — và là phim được xem nhiều nhất toàn cầu. Xét rằng phim mới cứ tuôn ra tì tì, giữ vị trí đứng đầu không phải dễ. Đi kèm với nhu cầu thèm muốn nội dung Hàn Quốc ngày càng tăng vô độ, cả ở Mỹ lẫn quốc tế.

Nó là một nhu cầu mà Netflix và ngành giải trí Hàn Quốc, vốn đã thành đấu thủ quan trọng trong ngành giải trí hàng thập kỷ nay, tìm cách khai thác lâu nay.

“Với phim Hàn Quốc, và đặc biệt là với Kpop, có một mẫu truyền thông làm sẵn, tích hợp luôn để nghĩ cách cho những câu chuyện Hàn có thể vươn tới khán giả, qua những vùng khác ở Đông Á và xa hơn nữa,” Dan O’Neill, phó giáo sư văn học đương đại và nghiên cứu truyền thông ở Đại học California, Berkeley nói với NBC News. “Tham vọng sẵn có trong ngành để đưa hiện tượng này đi xa hơn chỉ là hiện tượng Hàn Quốc, và được bảo trợ bằng đầu tư chính phủ và hơn thế nữa.”

Về phần mình, bao năm Netflix đã tuôn tiền vào nội dung Hàn Quốc, mới đây tăng lên 500 triệu USD năm 2021 và được biết năm nay còn hơn thế nữa.

Bao năm Netflix đã tuôn tiền vào nội dung Hàn Quốc. Đầu tư đó đã được đền đáp bằng những thành công lớn như Squid Game, trở thành phim thành công nhất của Netflix mọi thời đại

Đầu tư đó đã được đền đáp bằng những thành công lớn như Squid Game, trở thành phim thành công nhất của Netflix mọi thời đại; My Name, và Hellbound, trong số những phim khác.

Mặc dù sự phổ biến của phim bộ truyền hình Hàn Quốc không có gì mới — thường được trích dẫn là động cơ thúc đẩy sự quan tâm toàn cầu ngày càng tăng đối với sản phẩm văn hóa Hàn Quốc, tức “làn sóng Hàn” — địa vị ‘siêu hit’ của chúng ở Mỹ phát tín hiệu một sự thay đổi đáng kể. Hết phim bộ này tới phim bộ khác, Kdrama đang thay đổi lý lẽ thông thường về sự yêu thích xuất phẩm nước ngoài của người Mỹ.

Webtoon gặp ‘hiệu ứng Netflix’

Ngôi trường xác sống — Từ những nhà sáng tạo Lee Jae Kyu, Kim Nam Su và Chun Sung Il — nói về các học sinh trung học ở trung tâm thảm họa Tận thế Zombie trong thành phố Hyosan hư cấu của Hàn Quốc. Một nhóm gương mặt diễn viên mới — bao gồm Park Ji Hu, Yoon Chan Young, Park Solomon và Cho Yi Hyun — vào vai bọn trẻ chiến đấu để sinh tồn trên hành lang và trong lớp học của trường họ, vì lây nhiễm nhanh chóng tràn lan khắp thành phố, cũng như với những người thân yêu của họ.

Ngôi trường xác sống lấy cảm hứng từ một webtoon nổi tiếng năm 2009 (trái)

Phim bộ Hàn Quốc này lấy cảm hứng từ một webtoon nổi tiếng năm 2009, một thể loại truyện tranh kỹ thuật số phát xuất ở Hàn Quốc ở một chừng mực nào đó và được tiêu thụ bằng vô số lượt cuộn xem. Trong cuộc đua kịch liệt để phát hành nội dung mới, webtoon đã trở thành lương thực cho các nhà làm phim Hàn và là mặt hàng cao giá để phát trên các nền tảng trực tuyến. Trò chơi con mực rầm rĩ và Hellbound của Netflix, cùng với Dr Brain của Apple TV+ và Moving sắp tới của Disney+, đều lấy cảm hứng từ webtoon.

“Chuyển thể một webtoon được ưa chuộng thành phim truyền hình là một cách tương đối dễ dàng để đảm bảo thành công,” Areum Jeong, chuyên gia điện ảnh Hàn Quốc tại Học viện Đại học Tứ Xuyên-Pittsburgh, cho biết. “Mỗi khi công bố một webtoon phổ biến nào đó sẽ được chuyển thể thành phim truyền hình lại dấy lên rất nhiều chú ý về ai sẽ được chọn đóng. Những suy đoán này lan truyền trên mạng xã hội và dẫn đến lượt xem.”

Một chìa khóa khác cho thành công của các phim bộ này là giá trị sản xuất cao đang trở thành một đặc điểm của giải trí Hàn Quốc, nhất là Kdrama. Đây là một trong những lĩnh vực mà Netflix và nội dung Hàn Quốc cộng sinh mạnh mẽ.

Hellbound chuyển thể từ webtoon của chính đạo diễn Yeon Sang Ho

“Chúng tôi hết sức chú ý tính trực quan, bối cảnh, âm nhạc và làm cho cốt truyện trở nên đơn giản hơn, để dễ tiếp cận và dễ điều chỉnh cho những người xem có thể trước đó không phải là fan của Kdrama,” Don Kang, phó chủ tịch nội dung của Netflix Korea, cho biết.

Có một thuật ngữ cho những gì Kang đang miêu tả: Hiệu ứng Netflix. Bao năm, người ta đã sử dụng thuật ngữ đó để miêu tả cách nền tảng này trở thành chỗ nhục nhã cho các xuất phẩm và sự nghiệp. Nhưng nó cũng ngụ ý một thẩm mỹ nhất định, nước xi bóng mà chỉ sức mạnh chi tiêu gần như vô song của khổng lồ phát trực tuyến này mới có thể tạo ra.

Xóa mờ lằn ranh giữa phim nghệ thuật và phim thể loại

Ngôi trường xác sống theo mô hình Kdrama siêu-thành công bằng cách kết hợp kể chuyện tiếng Hàn và giá trị sản xuất cao với một thể loại vay mượn để khám phá các chủ đề về đạo đức — chẳng hạn phim zombie. Phim bộ này kết hợp kinh dị thót tim và xây dựng nhân vật đào sâu vào chủ đề quyền con người ngay trước khi bị ăn thịt một cách hung tợn và tái sinh dưới dạng những con quái vật khát thịt.

Mỗi khi công bố một webtoon phổ biến nào đó sẽ được chuyển thể thành phim truyền hình lại dấy lên rất nhiều chú ý về ai sẽ được chọn đóng. Những suy đoán này lan truyền trên mạng xã hội và dẫn đến lượt xem

“Các nhà làm phim đã xem rất nhiều phim Mỹ mà lớn lên, cũng như phim Nhật, vì vậy họ là rất sành thể loại,” O’Neill nói. “Họ đặt chân vào khung cảnh điện ảnh thế giới này. Quen thuộc với điện ảnh thể loại — mà con người nhận ra ở mẫu số chung thấp nhất — là thứ họ rất giỏi. Và điện ảnh Hàn Quốc có cách làm mờ ranh giới giữa phim nghệ thuật và phim thể loại theo kiểu mà các nền điện ảnh truyền thống khác không thể làm được.”

Ngôi trường xác sống có những đặc điểm của một phim zombie Hollywood kinh điển. Có những ẩn dụ thông thường xung quanh sự lây nhiễm, biện pháp ngăn chặn và sinh tồn, cùng với rất nhiều cảnh gân buồn nôn. Nhưng cách câu chuyện mở ra giống như một phim nhỏ chứ không phải phim hành động. Khi đám học trò túm lại với nhau để cùng sinh tồn, lần dò đi từ phòng học đến phòng học khác với hy vọng được cứu, họ buộc phải tự cân nhắc giữa bảo vệ bản thân với giữ đạo đức và an nguy của tập thể.

“Những tác phẩm này chia sẻ một điểm chung trong câu hỏi con người là gì, đặc biệt là phẩm giá con người có thể được thể hiện hoặc bảo toàn ra sao trong tình cảnh hậu tận thế,” Jeong nói.

Có lẽ còn đáng lo ngại hơn so với các xác sống đang gầm gừ trên hành lang chính là những câu hỏi về ý nghĩa sinh tồn

Cuối cùng, có lẽ còn đáng lo ngại hơn so với các xác sống đang gầm gừ trên hành lang chính là những câu hỏi về ý nghĩa sinh tồn.

Làn sóng Hàn

Mất bao lâu Netflix sẽ có thể đánh bại sự cạnh tranh, khi nói đến cả nội dung và người hâm mộ Hàn Quốc đổ xô đến với nền tảng này, thì vẫn còn phải chờ xem.

Kang cho biết Netflix sẽ kiên trì đến cùng khi nói đến chiến lược đầu tư: “Chúng tôi đã đầu tư hơn một nghìn tỉ won, đến giờ, vào nội dung Hàn Quốc. Và chúng tôi sẽ tiếp tục cam kết ủng hộ các nhà sáng tạo và giới thiệu phim của họ ra toàn cầu.”

Nhưng, như nhiều người đã chỉ ra, đây là về sự tiếp cận của một nền tảng hơn là về cái tên đằng sau. Với cánh cửa lớn mở rộng hoàn toàn, thật khó tưởng tượng bất cứ một công ty, hay một lĩnh vực, chiếm trọn làn sóng Hàn.

Mất bao lâu Netflix sẽ có thể đánh bại sự cạnh tranh, khi nói đến cả nội dung và người hâm mộ Hàn Quốc đổ xô đến với nền tảng này, thì vẫn còn phải chờ xem

“Netflix không phải là câu chuyện duy nhất ở đây,” O’Neill nói. “Mà là mạng xã hội. Là văn hóa điện ảnh, mở rộng qua những nền tảng mới, tạo ra sự quan tâm theo nhiều cách khác nhau mà chúng ta không thể nào dự đoán được.”