Bộ phim tham gia vào hàng dài các phim, từ
Forbidden Planet đến
2001: A Space Odyssey, đến
Interstellar,
sử dụng các chuyến đi vào vô tận để khám phá những câu đố lớn nhất về
nguồn gốc con người và những thôi thúc hiện sinh sâu sắc của chúng ta.
Roy McBride (Brad Pitt), một phi hành gia ở tương lai gần nổi tiếng có khả năng giữ mình phi cảm xúc khi đối mặt với căng thẳng
|
Khi các nhân vật dấn thân vào vũ trụ, “không có sáo rỗng, không có phân
tâm từ việc đương đầu với những xung đột nội tâm của bạn. Trọng tâm trở
thành nền tảng. Làm người có nghĩa là gì? Thân phận của chúng ta là gì?
Không thể thoát khỏi câu hỏi đó trong không gian, nhất là đi càng xa,”
James Gray nói. Anh chỉ đạo và đồng biên kịch
Ad Astra, bộ phim công chiếu vào ngày 20 tháng 9 ở Việt Nam với tựa
Giải mã bí ẩn ngân hà.
Ngay
cả trong vũ trụ vô tận, đưa những ý tưởng nguyên bản vào phim không
gian cũng đầy thách thức. Ngân hà đang trở nên đông đúc ý tưởng nguyên
bản.
Lucy in the Sky của Natalie Portman sẽ đến vào tháng 10; Ryan Gosling đã du hành trong đầu của Neil Armstrong trong
First Man năm ngoái.
Ad Astra
tìm kiếm một không gian độc đáo bằng cách gắn kết khám phá vũ trụ không ngừng
nghỉ của nhân loại với nghịch lý nổi tiếng của nhà vật lý Enrico Fermi:
Nếu vũ trụ chứa hàng trăm tỉ thiên hà, tại sao chúng ta chưa kết nối
được với người ngoài hành tinh? (Xin lỗi, không tiết lộ gì đâu.)
Cha của Roy (Tommy Lee Jones), con người đầu tiên đi hết hành tinh
này đến hành tinh kia ngoài vũ trụ sâu thẳm, mải tìm kiếm thứ gì khác
|
Trong phim, Pitt là Roy McBride, một phi hành gia ở tương lai gần nổi
tiếng có khả năng giữ mình phi cảm xúc khi đối mặt với căng thẳng. Anh
xa cách mọi người ngay cả khi anh về nhà. NASA cho anh tới sao Hải Vương
để giải cứu hoặc giết cha mình (Tommy Lee Jones), một phi hành gia tiên
phong đã bỏ rơi Trái đất khi nhân vật của Pitt còn là một thiếu niên,
và giờ đây có thể đang gửi những vụ nổ kháng-vật chất chết người tới
hành tinh này.
Cha của Roy, con người đầu tiên đi hết hành tinh
này đến hành tinh kia ngoài vũ trụ sâu thẳm, mải tìm kiếm thứ gì khác,
chỉ chú ý đến thứ gì không có ở đó. Có phải một sự khao khát vô độ cho
điều tiếp theo làm tổn thương sự đề cao những gì chúng ta đã có rồi
không? Đạo diễn Gray, giới thiệu Pitt và Jones là những người du hành
không ngừng nghỉ, chính là khiếm khuyết của nhân vật chủ yếu là nam giới.
Pitt trong một cảnh phim. Đạo diễn Gray nói anh đã nỗ lực để làm cho khoa học ít nhất là tin được
|
“Tôi nghĩ ‘nam tính’ đã gây thiệt hại lớn cho thế giới,” Grey thú nhận.
“Tôi có một cô con gái và hai đứa con trai. Tôi thấy cách con gái tôi
được văn hóa khuyến khích để khám phá đời sống nội tâm và cảm xúc của
mình. Văn hóa không ủng hộ các con trai của tôi hướng nội. Tôi không
biết tại sao hướng nội lại ít quan trọng với con trai hơn.”
Điện
ảnh đã đi vào vũ trụ kể từ ánh sáng nhấp nháy đầu tiên của loại hình
nghệ thuật này. Georges Méliès đã thực hiện một phim câm ngắn kỳ lạ
A Trip to the Moon năm 1902. Trong những năm 1950, các chương trình không gian và Chiến tranh lạnh với Nga đã mang đến nguồn cảm hứng mới. Trong
Forbidden Planet,
ra mắt năm 1956, một năm trước khi Liên Xô phóng thành công tàu vũ trụ
Sputnik, các phi hành gia thế kỷ 23 do một Leslie Nielsen trẻ tuổi dẫn
đầu đến thăm một hành tinh có nền văn minh công nghệ tiên tiến đột ngột
bị diệt vong.
Trong bộ phim năm 1956 Forbidden Planet, các phi hành gia du hành tới Altair IV để khám phá số phận của một đoàn thám hiểm được gửi tới đó nhiều thập kỷ trước
|
Bộ phim
2001 của Kubrick và Arthur C. Clarke năm 1968 đã đưa huyền thoại sử thi
Odyssey của
Homer vào kỷ nguyên vũ trụ. Có một người ngoài hành tinh bí ẩn và một
số thiết kế bối cảnh lộng lẫy, nhưng những gì bộ phim này muốn nói là
hành trình của loài người từ vượn đến người đến một điều gì đó xa hơn,
được miêu tả bằng em bé khổng lồ “Star Child” ở cuối phim, theo Michael
Benson, tác giả cuốn sách xuất bản năm 2018
Space Odyssey: Stanley Kubrick, Arthur C. Clarke, and the Making of a Masterpiece [tạm dịch:
Odyssey trong không gian: Stanley Kubrick, Arthur C. Clarke và sự hình thành một kiệt tác].
“Những
nỗ lực thể hiện kịch tính mở ra trong không gian như thế là cách chúng
ta cố gắng đi đến thuật ngữ sự phong phú vô tận của tự nhiên và hiện
thực,” theo Benson, cũng là tác giả của cuốn sách
Cosmecraftics,
lắp ráp những hình vẽ minh họa mà con người đã tạo ra trong suốt lịch
sử để lập bản đồ vũ trụ. “Và chúng là một kiểu diễn tập cho những gì có
thể xảy ra.”
Bộ phim năm 1968 2001: A Space Odyssey, với Keir Dullea trong vai nhà khoa học David Bowman, khám phá các chủ đề của chủ nghĩa hiện sinh và tiến hóa
|
Solaris, do Andrei Tarkovsky đạo diễn năm 1972 và được tái hiện
vào năm 2002 bởi Steven Soderbergh, khám phá vũ trụ như một phần mở
rộng của tâm trí đầy rắc rối của chúng ta, hỏi liệu tình yêu có thể là
một lực vũ trụ không.
Interstellar năm 2014 của Christopher
Nolan cũng vậy, sử dụng bẻ cong thời gian của lỗ sâu để khám phá xem con
cái chúng ta lớn lên nhanh như thế nào khi chúng ta bận rộn với công
việc quan trọng của mình. Trong
Gravity (2013), khoảng trống của không gian cho nhân vật của Sandra Bullock, một người mẹ đau buồn, được tái sinh.
Không
gian là tấm bảng trắng “phá sạch nhu cầu về tính đặc thù của địa vị xã
hội, của giai cấp, của tất cả những thứ mà theo truyền thống phải có
trong một câu chuyện,” đạo diễn Gray nói. “Bạn không thể bảo, ‘Ồ, tôi
biết anh chàng đó nói về cái gì. Tôi thấy anh ta ăn mặc thế nào. Tôi
thấy ngôi nhà mà anh ta đang sống.’ Không có gì trong số đó. Mọi người
phải mặc đồ phi hành gia đó vì họ phải sống sót.”
Sandra Bullock và George Clooney đóng vai các phi hành gia bị mắc kẹt trong không gian trong phim Gravity năm 2013
|
Ad Astra (tiếng Latinh nghĩa là “đến những vì sao”) vẫn là một
bộ phim, không phải là một sự thiền định. Có một cảnh chiến đấu trên mặt
trăng gợi nhớ đến
Mad Max. Đạo diễn Gray nói anh đã nỗ lực để làm cho khoa học ít nhất là tin được.
“Có
những lúc bạn phải kéo dài một chút,” anh nói. “Nếu làm hoàn toàn chính
xác, Brad sẽ trông gần như biến dạng vì không trọng lực. Anh ấy sẽ
trông sưng húp. Bạn không thể thực sự làm vậy. Chúng tôi đã cố gắng giải
thích rằng anh ấy có gì đó gây sốc hệ thống cơ bắp để giữ sự săn chắc.”
Không gian có thể bộc lộ những bí ẩn bất tận, nhưng việc Brad Pitt trông điển trai thì không nằm trong số đó.
Dịch: © Hải Đăng @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Wall Street Journal