Kỷ nguyên James Bond của Daniel Craig là một bước chuyển lớn đối với loạt phim Bond gần 60 năm tuổi
|
Craig hóa thân vai diễn tượng đài đưa Bond vào thời đại của Vũ trụ Điện
ảnh Marvel, với những câu chuyện liên tục kéo dài, các nhân vật thường
xuyên lặp lại và thế giới của phim chuỗi mở rộng. Cho nên tất nhiên No
Time to Die năm 2021, phần mới nhất của loạt phim, chính là phần phim
Bond tương đương với
Avengers: Endgame.
Tuyên bố đó hoàn toàn chính xác, khi
No Time To Die
khép lại một kỷ nguyên, là phim cuối cùng mà ngôi sao Daniel Craig đóng
vai James Bond của loạt phim lâu năm này. Giống như Tony Stark của
Robert Downey Jr., Bond của Daniel Craig cay đắng và lạnh lùng bước vào
cuộc sống của chúng ta, và giã biệt cái ánh hào quang người tốt đa cảm
cũ kỹ. Và giống như
Endgame, thời lượng phim Bond thứ 25 rất dài, với một đoạn giữa ngạo mạn, đáng thất vọng nhằm để cái kết phim thanh tẩy đi hết tất cả.
Bond của Daniel Craig cay đắng và lạnh lùng bước vào cuộc sống của chúng ta
|
Nhưng mối liên hệ giữa Bond và MCU còn đi xa hơn sự so sánh 1-đối-1 giữa
vài bộ phim trong hai chuỗi phim. Nó còn phản ánh đúng bản chất tắc kè
hoa của chuỗi phim này. Hầu như mọi phần trong câu chuyện 007 đều phản
ánh xu hướng điện ảnh thời đại của nó.
James Bond so với MCUBond trong hiện thân Craig thậm chí băng ngang qua nhiều thời đại và nhiều xu hướng. Phim Bond đầu tiên của anh,
Casino Royale
năm 2006, đã biến Bond hào hoa nhất của các thời đại trước thành một
sát thủ sắt đá, kiểu đánh thuê, phù hợp với thời đại hậu 11/9 và hậu
Bourne Identity.
Đó là cách đây 15 năm, trước khi MCU gá vào đầu chúng ta ý niệm về
người hùng bom tấn là thêm chất dí dỏm phục vụ được mọi khẩu vị, người
hùng cứu nguy đồng thời tương đối tốt bụng và chắc chắn không ngủ với
bất kỳ ai.
Ngay cả
Deadpool, trai hư nổi tiếng nhất của điện ảnh hiện đại, đáng yêu hơn là phản loạn. Hóa thân của Bond trong
No Time To Die
— thái táo trong bếp cho một cô gái nhỏ và thậm chí rơi nước mắt về
những lựa chọn mối quan hệ tồi tệ của mình — có thể cảm thấy khác xa với
nhân vật mà tác giả Ian Fleming miêu tả là “một công cụ cùn nhụt ẩn
danh do một cơ quan chính phủ sử dụng,” nhưng vốn dĩ chuỗi phim này là thế
rồi.
Khi phim James Bond (Sean Connery) đầu tiên, Dr. No ra mắt năm 1962, Vatican lên án bộ phim là “hỗn hợp bạo lực, thô tục, ác dâm, và tình dục nguy hiểm”
|
Tất cả chúng ta chắc chắn đã nhận ra xu hướng này rõ hơn với
Spectre năm
2015, đã đưa kẻ thù không đội trời chung của Bond là Ernst Stavro
Blofeld từ bóng tối trở lại và tuyên bố hắn là tác giả tất cả nỗi đau
cho người hùng của chúng ta. Đó cũng là kiểu hoài nghi mà sau này Hoàng
đế Palpatine hồi sinh trong
Sự trỗi dậy của Skywalker. Trò chơi
tiết lộ Trùm Cuối của kỷ nguyên Craig rõ ràng là một nỗ lực không cần
thiết nhằm kết nối các phim của Craig lại với nhau thành một câu chuyện
tổng thể, đồng thời giới thiệu Blofeld như một nhân vật Thanos nào đó
trong chuỗi phim, mặc dù nhân vật này đã là Thanos từ rất lâu trước khi
Josh Brolin búng những ngón tay tím tái.
Xem lại chuỗi phim Bond,
và một số nghiên cứu bối cảnh được thực hiện trong những khoảnh khắc
đáng nhớ hơn của phim (vai diễn khách mời của Clifton James làm Cảnh sát
trưởng JW Pepper), cho thấy những người sáng tạo đằng sau bất kỳ bộ
phim Bond nào cũng luôn phản ứng, với cuộc phiêu lưu trước đây của Bond
lẫn bất cứ điều gì khác đang thành công trên thị trường. Nhưng các bộ
phim đã trở thành những định chế đáng tin cậy đến mức khó có thể kể ra
chúng đã xâm nhập vào ý thức văn hóa trên một làn sóng tranh cãi gay gắt
ở thời kỳ nào.
James Bond và phong trào phản chiến
Vào thời điểm Thunderball năm 1965, địa vị phản văn hóa của Bond đã hoàn toàn biến thành thành công phòng vé chính thống
|
Khi phim James Bond đầu tiên,
Dr. No ra mắt năm 1962, Vatican
lên án bộ phim là “hỗn hợp bạo lực, thô tục, ác dâm, và tình dục nguy
hiểm.” Bon của Sean Connery, với tính cách giết người, cờ bạc và vẻ gợi
cảm lông lá, khác xa người chiến thắng giải Oscar Nam diễn viên chính
xuất sắc nhất năm đó, Gregory Peck với vai Atticus Finch trong
To Kill a Mockingbird.
Được thực hiện trước khi “phim gián điệp” là thể loại thành danh, bộ
phim bám sát sàn sạt theo cuốn tiểu thuyết của Ian Fleming mà nó chuyển
thể. Phiên bản Bond của
Dr. No là kiểu nam chính gai góc truyền
thống, giống một tay xã hội đen xinê có mục đích hơn là giống những đối
thủ xứng đáng trong các thành công phòng vé lớn năm 1962, từ
Lawrence of Arabia đến
Mockingbird cho đến
The Music Man.
Nhưng vào thời điểm
Thunderball năm 1965, địa vị phản văn hóa của Bond đã hoàn toàn biến thành thành công phòng vé chính thống.
You Only Live Twice năm 1967 hẳn có vẻ giống một Goliath già nua, cáu kỉnh trước làn sóng Tân Hollywood của
Bonnie and Clyde,
The Graduate,
Cool Hand Luke, và
In Cold Blood. Nên không có gì ngạc nhiên khi phần tiếp theo trong chuỗi,
On Her Majesty’s Secret Service (
OHMSS) năm 1969, khác biệt một cách đáng kinh ngạc so với phim trước.
Bond nhẹ nhàng hơn của George Lazenby trong On Her Majesty’s Secret Service,
mặc áo sơ mi đăng ten rườm rà và những đề nghị cục mịch, dễ dàng được
những khán giả quá mệt mỏi với bất ổn chính trị và xã hội hiện tại nhớ
đến hơn là kẻ giết người tàn ác của Connery
|
Nó được chú ý vì là tác phẩm đầu tiên (và hay nhất) đem đến cho James
Bond hồn phách, nhưng hoàn toàn hợp lý, xét bối cảnh văn hóa, trong thời
điểm bị chi phối bởi tâm lý phản đối chiến tranh ở Việt Nam. Bond nhẹ
nhàng hơn của George Lazenby, mặc áo sơ mi đăng ten rườm rà và những đề
nghị cục mịch, dễ dàng được những khán giả quá mệt mỏi với bất ổn chính
trị và xã hội hiện tại nhớ đến hơn là kẻ giết người tàn ác của Connery.
Kỹ xảo điện ảnh trượt tuyết-POV động tuyệt vời trong
OHMSS đã đập vào mặt các nhà phê bình bảo thủ thời đó, những người cho rằng cảnh quay sống động trong phòng khách cho phim
Who’s A Fear of Virginia Woolf của Mike Nichols là quá “phô trương”.
James Bond và Star WarsMô
thức bắt chước mù quáng thể hiện rõ nhất trong các phần phim của Roger
Moore, trong đó các đối tác sản xuất Harry Saltzman và Albert R. “Cubby”
Broccoli có vẻ phóng tay thỏa thích chuyển từ thể loại này sang thể
loại khác, trang bị thêm cho người hùng của họ bất kỳ kiểu dạng phim nào
đang thống trị phòng vé thời điểm đó. Bond chuyển từ Blaxploitation
(khai thác hình ảnh của người da đen nhằm lôi kéo chính khán giả
người da đen đến rạp) trong
Live and Let Die sang kung fu trong
The Man With the Golden Gun, sau đó đứng đầu với
Moonraker, trắng trợn dựa trên thành công của
Star Wars năm 1977.
Moonraker trắng trợn dựa trên thành công của Star Wars năm 1977
|
Thậm chí,
The Spy Who Loved Me năm 1977 còn có cảm giác bác bỏ những lời chỉ trích rằng Moore không thể làm Bond với quy mô và phong cách như
Goldfinger hay
You Only Live Twice. Và với bao nhiêu lời khen ngợi mà
For Your Eyes Only
nhận được như thể một trong những phim đỡ ngớ ngẩn nhất của Moore, đó
rõ ràng là một nỗ lực thái quá để chứng tỏ rằng anh ấy, giống như
Connery của
From Russia With Love, có thể nghiêm túc.
Sau
Moore là Timothy Dalton, hiện thân Bond sát nhân máu lạnh mà có cảm
giác như người ngoài hành tinh trái ngược với Moore thế nào thì Bond của
Pierce Brosnan liền sau Dalton cũng đối nghịch với Moore/Connery thế
nấy. Trong khi
License to Kill là một bộ phim trả thù bạo lực,
tàn khốc cho thời kỳ hoàng kim phim hành động của Arnold Schwarzenegger
và Sylvester Stallone, có cảm giác
GoldenEye như một quảng cáo đồ chơi dễ tiếp cận thập kỷ điện ảnh đặt Người Dơi và một con nhện robot khổng lồ vào Miền Tây Hoang dã.
Bond của Pierce Brosnan trong GoldenEye năm 1997
|
Hãy xem xét bối cảnh này — James Bond như một chú tắc kè hoa, trở thành
bất cứ thứ gì mà thời đại của anh ta yêu cầu — thì việc nắm bắt và tận
hưởng những giai đoạn thấp điểm của chuỗi phim sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Phim Bond có thể có những lỗi vụng về cũng như lỗi thời, nhưng chúng
thường là những khung hình đóng băng cho thấy phim hành động trông ra
sao trong một thời đại rất cụ thể. Đồng thời, người xem có thể đưa chuỗi
phim này lên tầm những sự kiện say đắm về số mệnh của điện ảnh, nơi kết
hợp các xu hướng của thời đại và thị hiếu của bất cứ ai giữ chìa khóa
chiếc Aston Martin để tạo ra
Skyfall,
Casino Royale,
Goldfinger, hoặc
On Her Majesty’s Secret Service.
Thật
ngớ ngẩn khi đóng khung James Bond, chỉ trích bất kỳ cách giải thích
mới nào về nhân vật là quá ngốc nghếch, quá cục cằn, quá bạo lực hoặc
quá cảm tính. Rốt cuộc, đâu có nhân vật điện ảnh nào đã làm việc gần 60
năm trong nghề mà không dễ uốn nắn. Nhiều thập kỷ (và hy vọng nhiều phim
Bond hơn) kể từ bây giờ,
No Time to Die sẽ chỉ là một viên
nang thời gian điện ảnh khác trong chuỗi đầy rẫy những viên nang thời
gian, một ví dụ phim chuỗi cho chúng ta thấy bộ phim bom tấn đó làm là
vào năm 2021.
Nhiều thập kỷ (và hy vọng nhiều phim Bond hơn) kể từ bây giờ, No Time to Die sẽ chỉ là một viên nang thời gian điện ảnh khác trong chuỗi đầy rẫy những viên nang thời gian
|
Trong khi đó, James Bond sẽ trở lại, để hẹn chết ngày khác.
Dịch: © Yên Khuê @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Polygon