Từ Bond đến Người Dơi, những phim đã gần đạt mốc ba tiếng đồng hồ ngồi
bắt chéo chân, mông dán chặt vào ghế. Hãy cho thời gian nghỉ giữa suất
quay lại đi rồi một kỷ nguyên vàng của điện ảnh sẽ đến.
Robert Pattinson tiết lộ, phụ kiện quan trọng nhất trong bộ đồ dơi mới
không phải là ám khí dơi, roi da hay móc sắt, mà là một miếng đáp
băng dính cho phép anh đi tiểu khi cần. Tuy nhiên, không có dễ dàng như
vậy đối với khán giả của
The Batman, những người phải thể hiện sức mạnh ý chí siêu nhân và chuẩn bị sẵn sàng cho thời lượng 176 phút của bộ phim.
Robert Pattinson tiết lộ, phụ kiện quan trọng nhất trong bộ đồ dơi mới
là một miếng đáp
băng dính cho phép anh đi tiểu khi cần
|
Xét rằng
Người Dơi theo chân
No Time to Die (163 phút) và
Avengers Endgame
(181 phút) gia nhập hàng ngũ những bộ phim bom tấn gần đây đánh cược
với cái giới hạn ba tiếng đồng hồ muốn-vỡ-bàng quang, có phải đã đến lúc
nên khôi phục lại chuẩn mực của một kỷ nguyên điện ảnh đỉnh cao khác:
nghỉ giữa suất chiếu?
Cảm giác như thể đó là di tích của một thời
đại văn minh hơn vậy. Tuy nhiên, với việc nhiều phim chuỗi mặc sức dài
bao lâu tùy ý hơn bao giờ hết, nghỉ giữa suất chiếu sẽ là cơ hội ai cũng
hoan nghênh để đi vệ sinh, thả lỏng chân và mông và thừa dịp mà ăn uống
giải khát, trong lúc suy ngẫm với bạn hữu xem phim về ngữ nghĩa những
tiếng làu bàu của Người Dơi. Thời lượng dài đã trở nên phổ biến đến mức
nhiều chuỗi phim, chẳng hạn
Avengers,
The Hobbit và
It,
bắt đầu chia nhỏ câu chuyện thống nhất thành nhiều phần — nghỉ giải lao
dài hàng tháng luôn cho nó hiệu quả. Vậy tại sao không để cho cái việc
nghỉ giữa suất chiếu, một khi bộ phim đạt mốc 150 phút, trở thành tiết
mục chính thức đi?
Khán giả của The Batman phải thể hiện sức mạnh ý chí siêu nhân và chuẩn bị sẵn sàng cho thời lượng 176 phút của bộ phim
|
Tuy nhiên, nghỉ giữa suất chiếu biến mất là nói quá thôi: nó vẫn còn ở Iceland, Thụy Sĩ, Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ và tất
nhiên, Ấn Độ, nơi mà những bộ phim chứa đựng rất nhiều cảm xúc bùng cháy
nên việc nghỉ giải lao để ai nấy hạ nhiệt thực ra là giải pháp cho sức
khỏe công chúng. Thỉnh thoảng nghỉ giải lao có trở lại trong các buổi
chiếu giới thiệu phim Hollywood hiện đại, để đề cao tâm trạng hoài niệm —
như với
King Kong của Peter Jackson (187 phút) hoặc
The Hateful Eight của Quentin Tarantino (187 phút) — hoặc đơn giản là quá xót chịu không nổi trong trường hợp
Justice League
bản cắt của Zack Snyder (242 phút). Nhưng về cơ bản, đã có lúc, một nhà
phân tích nào đó của Hollywood phán rằng 10 phút nghỉ giữa suất không
tương thích với dây chuyền sản xuất “nhét cho đầy sáu suất chiếu một
ngày” ở cụm rạp chiếu hiện đại.
Gandhi, năm 1982, thường
được coi là phim viễn tây lớn cuối cùng có nghỉ giữa suất. Với bộ phim
thắng nhiều giải Oscar níu giữ những sử thi xưa cũ ngổn ngang giữa chừng
thì bị hủy bỏ sản xuất như Charlton Heston đã làm vậy với
Red Sea — trong một thế giới thiên về những cỗ máy làm phim bom tấn chủ lưu được Spielberg, Lucas và cộng sự khởi động — thì thích hợp.
Năm 1982, đạo diễn người Anh Richard Attenborough, trái, và kíp quay
của ông chuẩn bị quay cảnh nam diễn viên Ben Kingsley trong vai Mahatma
Gandhi, và các diễn viên quần chúng người Ấn Độ trên trường quay bộ
phim Gandhi
|
Ban đầu, nghỉ giữa suất là di sản của nhà hát và opera, mặc dù trong
thời điện ảnh sơ khai, có lý do kỹ thuật phải làm vậy: cho người chiếu
phim thời gian thay các cuộn phim rất bự. Nhưng trong những năm 1950 và
1960, nghỉ giữa suất trở thành một phần của trải nghiệm chiếu rạp sang
trọng mà nhiều hãng phim dành cho các bộ sử thi màn ảnh rộng như
The Ten Commandments,
Lawrence of Arabia và
West Side Story
nguyên tác, với nỗ lực bứt người xem ra khỏi một lực hút trẻ trung,
truyền hình, quay về với xinê. Những siêu phẩm khủng này lần đầu tiên
được chiếu tại các suất “lưu động” ở các thành phố lớn, thường có đầy đủ
tiết mục: dạo đầu, hai màn rồi nghỉ gữa suất cho phép những con người
mệt mỏi vào quầy thức ăn vặt và mua một lon Coke để xem tiếp hai tiếng
nữa những cuộc chiến băng đảng, những chuyến đi bộ dài bất tận trên sa
mạc hay bệnh dịch ở Ai Cập.
Nhưng điện ảnh thế kỷ 21 giờ phải đối
mặt với mối đe dọa tồn vong: phát trực tuyến. Không ai có thể giả vờ
rằng đưa quãng nghỉ giữa suất trở lại thì sẽ đột nhiên đảo ngược tình
trạng đình đốn hậu đại dịch của rạp chiếu trong trận đối mặt với
Netflix, Disney+ và những dịch vụ phát trực tuyến khác. Tuy nhiên, đặc
biệt là so với trải nghiệm xem tại nhà không lấy gì sang chảnh, lại còn
mỗi 30 giây thì bị mạng xã hội làm gián đoạn, nghỉ giữa suất có thể giúp
củng cố vị thế rạp chiếu phim thành sự kiện danh giá.
Từ trái qua Rita Moreno, George Chakiris và Mrs Abe Lipsey tại sự kiện West Side Story mở màn ở Nhà hát Grauman, 13/12/1961
|
Trong thập kỷ qua, có cảm giác như điện ảnh đã thử hết mọi mánh lới thu
hút chú ý rồi — từ 3D đến Imax đến trải nghiệm nhập vai kiểu dạ hội hóa
trang Secret Cinema — để hồi sinh trải nghiệm thâu đêm, nhưng tất cả đều
ở mức giá cao. Nghỉ giữa suất có thể mang lại cảm giác sự kiện đặc biệt
và lễ lạt cho dòng hàng phim chuỗi ngầu lạnh ngày nay và kết nối lại
một cách tinh tế với thời đại làm phim cầu kỳ hơn. Sẽ không mất thêm chi
phí để làm vậy — và thực sự thời gian tạm dừng sẽ giúp thúc đẩy doanh
số bán đồ ăn vặt vốn là thứ mang lại biên lợi nhuận béo bở nhất.
Thậm
chí nghỉ giữa suất còn có thể giúp các bộ phim bom tấn nâng tầm cuộc
chơi. Lời phàn nàn thường xuyên của thời đại CGI rằng cốt truyện —
thường được thêm mắm dặm muối đầy những cảnh hiệu ứng — là công dân hạng
hai. Dưới ách những thời lượng phim dài như vậy, xảy ra cái loại mệt
mỏi kỹ thuật số, khi bạn đột nhiên không thể phân biệt được mấy con quái
vật lầy lội con nào với con nào. Nếu nghỉ giữa suất là một tiết mục
thường xuyên, nó có thể buộc các hãng phim phải tư duy bố cục kỹ hơn —
điều chỉnh cẩn thận nhịp điệu kịch bản xung quanh điểm tạm dừng đó, và
xem xem để lửng chuyện gì, tức là ngoài tác động kịch tính ra, sẽ khiến
khán giả háo hức.
Quay phim Lawrence of Arabia trên sa mạc
|
Lawrence of Arabia, với Peter O’Toole và những người bạn Ảrập
của anh đang cắn răng chịu đựng, thì quãng tạm nghỉ giữa suất đến trong
một câu nói trau chuốt của Claude Rains: “Anh ấy đang cưỡi trên cơn gió
lốc! Hãy hy vọng rằng chúng ta không phải làm vậy.” Trong
Seven Samurai,
một số dân làng bắt đầu nghĩ họ có thể đánh bại bọn cướp mà không cần
thêm sự trợ giúp, nhưng Takashi Shimura chỉ trích họ ngay trước lúc
nghỉ giải lao: “Bản chất của chiến tranh là thế này: bảo vệ người khác
là để tự cứu mình.” Điểm dừng giữa suất ấy thật là khôn ngoan: một bước
ngoặt nội tâm, một nốt lặng trước nốt thăng. Với Snap, khi Thanos làm
cú búng tay dường như không thể đảo ngược khiến một nửa dân số vũ trụ
bốc hơi, Marvel đã tạo biến cố đột ngột để kết thúc
Avengers: Infinity War — và sẽ là màn nghỉ giải lao tuyệt vời nếu như sau đó
Endgame diễn
ra ngay lập tức. Nhưng trong cái công thức quần hùng hội tụ của họ, để
lửng đó nghỉ một chút rồi quay lại liền thì sao mà được chứ.
Khi Thanos làm cú búng tay dường như không thể đảo ngược khiến một
nửa dân số vũ trụ bốc hơi, Marvel đã tạo biến cố đột ngột để kết thúc Avengers: Infinity War — và sẽ là màn nghỉ giải lao tuyệt vời nếu như sau đó Endgame diễn ra ngay lập tức
|
Tuy nhiên, trên thực tế, khả năng cho sự trở lại của nghỉ giữa suất
chiếu xem ra cũng ngang khả năng Người Dơi phê thuốc. Nhưng biết đâu,
chỉ giả thuyết thôi mà, chúng ta có thể tung ra một thỏa thuận không
nuốt lời với Hollywood: nếu quý vị định khăng khăng kéo dài tác phẩm dựa
trên truyện tranh theo tỷ lệ tác phẩm của Tolstoy, thì thể theo lòng
mong đợi của mọi người và cho khán giả tận hưởng chút thoải mái có được
không vậy?
Dịch: © Yên Khuê @Quaivatdienanh.com
Nguồn: The Guardian