• Mùa phim Tết Nguyên đán 2023 phục hồi đà tăng trưởng cho điện ảnh Trung Quốc

• Phòng vé mùa tết cho phép nhìn trước vào thị trường điện ảnh Trung Quốc năm 2023

Matt William Knowles, nam diễn viên người Mỹ từng đóng nhiều phim truyền hình và điện ảnh Trung Quốc, ngày càng bận rộn nhờ ngành công nghiệp điện ảnh Trung Quốc hồi sinh.

Đối với hầu hết những người trong ngành, năm con thỏ đã có một khởi đầu đầy hứa hẹn. Thống kê từ Cục Điện ảnh Trung Quốc cho thấy thị trường nội địa đã thu về 10 tỉ nhân dân tệ trong tháng đầu tiên của năm, trở thành tháng 1 có doanh thu cao nhất mọi thời đại

Mở đầu bằng doanh thu phòng vé phá kỷ lục của mùa phim tết vào tháng 1, thị trường điện ảnh Trung Quốc đang chứng kiến sự phục hồi mạnh mẽ sau thời kỳ chững lại do dịch COVID-19.

Tính đến ngày 1 tháng 3, tổng doanh thu phòng vé của quốc gia này đã đạt 14 tỉ nhân dân tệ (2 tỉ USD), gần bằng một nửa so với 29,9 tỉ nhân dân tệ của năm ngoái, theo Beacon, hãng tổng hợp thông tin phim.

Theo truyền thống, tháng tiếp sau kỳ nghỉ tết được coi là khoảng thời gian chậm vì thiếu các bộ phim lớn phát hành. Tuy nhiên, từ ngày 28 tháng 1 đến ngày 26 tháng 2 năm nay đã thu về 5,96 tỉ nhân dân tệ, mức cao nhất trong tháng kể từ khi đại dịch bắt đầu, Beacon cho biết.

Điều đó có nghĩa là Knowles đang nhận được nhiều lời mời làm việc hơn. Hiện đang thực hiện hai dự án, nam diễn viên kỳ cựu qua lại giữa Thượng Hải và Bạch Sơn, một thành phố nhỏ ở tỉnh Cát Lâm phía đông bắc, dành vài ngày ở mỗi địa điểm trong khi quay hai câu chuyện khác nhau.

Matt William Knowles, nam diễn viên người Mỹ, trong phim bộ truyền hình Red Star Over China năm 2016

Một là phim bộ gián điệp Trường phong phá lang của đạo diễn Diêu Hiểu Phong, trong đó Knowles vào vai một cố vấn quân sự người Đức. Hai là Winter and Lion, lấy bối cảnh Chiến tranh Triều Tiên (1950-1953), trong đó anh vào vai một sĩ quan Mỹ.

“Cơ hội diễn xuất chắc chắn đang tăng lên kể từ khi thị trường sống dậy,” anh nói, đồng thời cho biết thêm anh đã nhận được nhiều cuộc gọi về vai diễn mới cách đây vài tháng khi đang quay Tinh thần đại hải (The Ocean of Stars) của đạo diễn Từ Triển Hùng, phim kể về một nhóm sinh viên yêu nước tại trường Đại học Thượng Hải.

“Ngành điện ảnh Trung Quốc đang hoạt động mạnh mẽ trở lại. Không mở cửa chậm chạp chút nào — nó đang bùng nổ trở lại,” Knowles nói.

Đối với hầu hết những người trong ngành, năm con thỏ đã có một khởi đầu đầy hứa hẹn. Thống kê từ Cục Điện ảnh Trung Quốc cho thấy thị trường nội địa đã thu về 10 tỉ nhân dân tệ trong tháng đầu tiên của năm, trở thành tháng 1 có doanh thu cao nhất mọi thời đại.

Được thúc đẩy bởi sự nổi tiếng có được trong mùa tết, bộ phim ly kỳ lịch sử Mãn giang hồng của đạo diễn nổi tiếng Trương Nghệ Mưu đã kiếm được 4,47 tỉ nhân dân tệ cho đến nay, đứng đầu bảng xếp hạng phòng vé

Với việc Trung Quốc điều chỉnh chính sách chống dịch vào cuối năm ngoái, kỳ nghỉ Tết Nguyên đán vào cuối tháng giêng trở thành cơ hội đầu tiên cho một loạt phim lớn tranh giành sự chú ý của những người đam mê điện ảnh sẵn sàng trở lại.

Gần 68% doanh thu tháng 1 đến trong kỳ nghỉ tết kéo dài một tuần, chứng kiến sự ra mắt của một số phim, hầu hết đều có kinh phí lớn và dàn diễn viên xuất sắc.

Được thúc đẩy bởi sự nổi tiếng có được trong mùa tết, bộ phim ly kỳ lịch sử Mãn giang hồng của đạo diễn nổi tiếng Trương Nghệ Mưu đã kiếm được 4,47 tỉ nhân dân tệ cho đến nay, đứng đầu bảng xếp hạng phòng vé. Bộ phim khoa học giả tưởng Lưu lạc địa cầu II của đạo diễn Quách Phàm, tiền truyện của phim đầu tiên, chiếm vị trí thứ hai, tiếp theo là phim hoạt hình Boonie Bears: Guardian Code ở vị trí thứ ba, trong khi phim ly kỳ gián điệp Vô danh / Hidden Blade đứng thứ tư.

Deep Sea, phim hoạt hình thử nghiệm khám phá thế giới nội tâm của một cô gái mắc chứng trầm cảm

Hai phim khác của mùa tết là Deep Sea, phim hoạt hình thử nghiệm khám phá thế giới nội tâm của một cô gái mắc chứng trầm cảm, và Giao hoán nhân sinh / Five Hundred Miles, phim hài về một chàng trai trẻ tình cờ hoán đổi linh hồn của mình với một luật sư khét tiếng.

Cung cấp xuất phẩm đa dạng

Các bộ phim lớn của Hollywood cũng đang trở lại. Phim Marvel đầu tiên được phát hành ở Trung Quốc Đại lục sau ba năm gián đoạn là Black Panther: Wakanda Forever, tiếp theo là Ant-Man and the Wasp: Quantumania.

Trong khi đó, Lương tâm tội lỗi / A Guilty Conscience, phim hài châm biếm của Hồng Kông xem xét các vấn đề xã hội, là một trong những bộ phim mới nhất dậy sóng và gần đây đã đứng đầu bảng xếp hạng phòng vé mọi thời đại ở đặc khu này.

Các nhà phân tích trong ngành cho biết phim năm nay phong phú và đa dạng hơn, và các nhà làm phim đã làm tốt công việc phục vụ mối quan tâm của các nhóm khác nhau.

Phim Marvel đầu tiên được phát hành ở Trung Quốc Đại lục sau ba năm gián đoạn: Người hâm mộ cầm poster phim trong lúc chờ xem Black Panther: Wakanda Forever tại một rạp chiếu ở Thượng Hải

Hoắc Kiến Khởi, một đạo diễn từng đoạt giải thưởng và là thành viên của Ủy ban toàn quốc lần thứ 14 của Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc, cho biết sự phục hồi của ngành công nghiệp điện ảnh Trung Quốc đang được khích lệ.

“Với việc Trung Quốc tối ưu hóa các biện pháp phòng chống đại dịch, nhiều rạp chiếu phim đã mở cửa lại và một số phim chất lượng cao đã được phát hành, thu hút lượng lớn khán giả quay lại. Ngoài ra, sức sáng tạo nghệ thuật của ngành điện ảnh đang phát triển mạnh trở lại,” ông nói.

Ông nói thêm rằng Trung Quốc có hơn 80.000 rạp chiếu phim, nhiều nhất thế giới, báo hiệu thị trường nội địa vẫn còn tiềm năng to lớn. Điều đó có thể khuyến khích các nhà làm phim Trung Quốc — những người từng gặp khó khăn trong thời kỳ giãn cách — lấy lại tự tin và tạo ra những tác phẩm xuất sắc.

Hoắc Kiến Khởi cho biết thể loại phim chính trong mùa tết đa dạng hơn — bao gồm ly kỳ, lịch sử, lãng mạn, khoa học giả tưởng, hài và hoạt hình — cho thấy ngành công nghiệp nội địa đã trưởng thành và các đạo diễn quan tâm nhu cầu thị trường hơn.

Giao hoán nhân sinh ra rạp trong mùa tết 2023

Hoàng Phủ Nhất Xuyên, cũng là thành viên của Ủy ban Quốc gia CPPCC lần thứ 14 và là tổng biên tập của tạp chí hàng tháng Điện ảnh Đương đại, cho biết mùa tết thường được coi là thước đo doanh thu phòng vé hàng năm và dự đoán rằng tổng doanh thu vé xem phim năm nay có thể đạt 50 tỉ nhân dân tệ.

Thời lượng phim dài hơn

Hầu hết những người trong ngành được China Daily liên hệ cho biết một số phim bom tấn mùa lễ hội đã dành một hoặc hai năm để làm hậu kỳ, lâu hơn nhiều so với các phim thông thường trước đại dịch.

Điều này một phần là do thị trường tương đối ảm đạm vào thời điểm đó, nhưng cũng vì nó cho phép có nhiều thời gian hơn để trau chuốt và hoàn thiện từng dự án.

Minh chứng cho những nỗ lực đó là thời lượng trung bình của các phim dịp tết là 130 phút, dài hơn hầu hết các phim chiếu Tết Nguyên đán trước đây.

Lương tâm tội lỗi / A Guilty Conscience, phim hài châm biếm của Hồng Kông xem xét các vấn đề xã hội, là một trong những bộ phim mới nhất dậy sóng và gần đây đã đứng đầu bảng xếp hạng phòng vé mọi thời đại ở đặc khu này

Được coi là tiên phong trong việc quảng bá phim khoa học giả tưởng trong nước, Lưu lạc địa cầu II có thời lượng khổng lồ 173 phút — dài hơn đáng kể so với bộ phim đầu tiên, 125 phút trong buổi ra mắt vào năm 2019 và 137 phút trong phiên bản chiếu lại vào năm 2020.

Theo một số phương tiện truyền thông trong nước, hơn 3.000 cảnh hiệu ứng đặc biệt của bộ phim đã thuyết phục Tập đoàn máy xây dựng Từ Châu, gã khổng lồ sản xuất hạng nặng, tài trợ 42 bộ gồm 61 loại máy móc hạng nặng được sử dụng làm đạo cụ và hơn 400 bộ linh kiện và đạo cụ. Họ còn phân công 319 nhân viên tham gia sản xuất.

Trần Mậu Lâm, một đạo diễn kỳ cựu, ca ngợi thành công của loạt phim Lưu lạc địa cầu — phần đầu tiên thu về 4,7 tỉ nhân dân tệ vào năm 2019, trong khi phần hai cho đến nay đã thu về 3,9 tỉ nhân dân tệ — là dấu hiệu cho thấy ngành điện ảnh Trung Quốc đã đạt được sự phát triển vượt bậc trong các công nghệ làm phim.

“Là một thể loại, phim khoa học giả tưởng đại diện cho trình độ sản xuất phim của một quốc gia. Từ Minh nhật chiến ký của Cổ Thiên Lạc đến Lưu lạc địa cầu II, sự xuất hiện của những bộ phim khoa học giả tưởng nội địa hạng nặng này đã giúp các nhà làm phim Trung Quốc tự tin bắt kịp đẳng cấp hàng đầu thế giới,” ông nói.

Áp phích và bộ đồ du hành vũ trụ đạo cụ của Lưu lạc địa cầu II được trưng bày trong một rạp chiếu phim ở Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 26 tháng 1 năm 2023

Phim Lưu lạc địa cầu đầu tiên có 75% hiệu ứng hình ảnh do các nghệ nhân Trung Quốc thực hiện, nhưng tỷ lệ này đã tăng lên 90% ở bộ phim thứ hai. Những tác phẩm khoa học giả tưởng hạng nặng khác, chẳng hạn như phim truyền hình người thật đóng nổi tiếng của Trung Quốc Tam thể, chuyển thể từ tiểu thuyết đoạt giải Hugo của Lưu Từ Hân, cũng phụ thuộc rất nhiều vào các êkíp người Trung Quốc để tạo đạo cụ và số hóa các cảnh quay hiệu ứng đặc biệt, người trong ngành cho biết.

Yao Dianna, giám sát hậu kỳ được đào tạo và làm việc tại New Zealand, cho biết ngành hiệu ứng hình ảnh của Trung Quốc đã có những bước phát triển nhanh chóng trong những năm gần đây nhờ mở rộng thị trường và gia tăng nhân tài.

“Một số chuyên gia điện ảnh trẻ được đào tạo ở nước ngoài đã trở về Trung Quốc từ đầu những năm 2010, bằng chứng là hầu hết các hãng phim lớn của Trung Quốc đều có 20% nhân viên trở lên có xuất thân như vậy,” cô nói.

Yao nói thêm rằng việc thông thạo tiếng Anh của những người trở về giúp họ dễ dàng tiếp thu kinh nghiệm tiên tiến từ các nhà làm phim nước ngoài.

Mô hình thang máy không gian trong chương trình truyền hình hoạt hình Trung Quốc The Three-Body Animation được xây dựng tại một trung tâm mua sắm ở Tây An, tỉnh Thiểm Tây, vào tháng 1

Cơ hội mới

Bất chấp thị trường điện ảnh khổng lồ của Trung Quốc, nhiều chuyên gia tin rằng ngành công nghiệp điện ảnh trong nước vẫn chưa phát triển mô hình kinh doanh hoàn chỉnh. Họ cho biết lợi nhuận không chỉ đến từ việc bán vé mà còn từ các lĩnh vực liên quan, chẳng hạn vật phẩm thương mại, để tối đa hóa doanh thu và tạo ra một mô hình bền vững.

Trần Mậu Lâm nói tín hiệu tích cực cho sự thay đổi là Lưu lạc địa cầu II đã lập kỷ lục trong việc gây quỹ bán vật phẩm thương mại, một chiến lược thị trường thông thường bán các sản phẩm chưa được sản xuất để giảm rủi ro bất ổn.

Chẳng hạn, nếu một bộ phim không nổi tiếng hoặc thiết kế của sản phẩm không hấp dẫn, thì chiến lược này có thể giúp giảm thiểu những tổn thất có thể xảy ra.

Lưu lạc địa cầu II bắt đầu bán trước gây quỹ vào ngày 22 tháng 1 với mục tiêu 100.000 nhân dân tệ. Tuy nhiên, phản hồi từ người hâm mộ nhiệt tình là rất lớn, và doanh thu bán trước đã vượt 100 triệu nhân dân tệ trong vòng một tuần, tạo ra doanh thu cao nhất cho vật phẩm thương mại của một bộ phim Trung Quốc trong lịch sử.

Được coi là bước đột phá trong lĩnh vực vật phẩm thương mại phim ảnh, thường bao gồm các mặt hàng nhỏ, giá rẻ như móc khóa, nhãn dán và đồ chơi nhồi bông, mặt hàng bán chạy nhất của bom tấn khoa học giả tưởng Lưu lạc địa cầu II là bản sao chó robot xuất hiện trong phim

Hơn nữa, do nhu cầu cao, các công ty sản xuất vật phẩm thương mại đã phải ngừng bán trước vì họ đã đạt đến năng lực sản xuất hàng năm.

Được coi là bước đột phá trong lĩnh vực vật phẩm thương mại phim ảnh, thường bao gồm các mặt hàng nhỏ, giá rẻ như móc khóa, nhãn dán và đồ chơi nhồi bông, mặt hàng bán chạy nhất của bộ phim bom tấn khoa học giả tưởng là bản sao chó robot xuất hiện trong phim. Robot có hơn 1.800 bộ phận và điều khiển bằng một ứng dụng trên điện thoại thông minh.

Ngoài Lưu lạc địa cầu II, vật phẩm thương mại của các bộ phim nổi tiếng khác như Boonie Bears: Guardian Code và Deep Sea cũng bán rất chạy, cho thấy tiềm năng to lớn của thị trường ngách một thời.

Doanh số vật phẩm thương mại cho các bộ phim bom tấn mùa tết năm nay vượt xa mong đợi, nhưng cũng cho thấy việc kinh doanh vật phẩm thương mại trong nước vẫn đang ở giai đoạn sơ khai.

Đồ chơi Monkey King được trưng bày tại một sự kiện vào năm 2020

Lưu ý rằng Hollywood dựa vào các phim chuỗi trường kỳ như Chiến tranh giữa các vì sao để kiếm được nhiều lợi nhuận hơn doanh thu phòng vé từ vật phẩm thương mại và tạo ảnh hưởng lâu dài đối với người hâm mộ, các nhà làm phim Trung Quốc nên lên kế hoạch trước và bắt đầu thiết kế vật phẩm thương mại khi một dự án phim được khởi động.

Hai năm trước, Trung Quốc đã công bố Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 (2021-2025) cho lĩnh vực điện ảnh trong nước, với mục tiêu trở thành lực lượng chính trong ngành công nghiệp điện ảnh toàn cầu và nâng tác động của phim Trung Quốc đối với bối cảnh điện ảnh toàn cầu.

Với sự phục hồi của du lịch quốc tế, những nỗ lực đó đang được hồi sinh. Tại Liên hoan phim quốc tế Berlin lần thứ 73 gần đây, 15 phim Trung Quốc được đề cử ở nhiều hạng mục khác nhau, trong đó có hai phim — phim hoạt hình Art College 1984 và The Shadowless Tower — được mời tranh giải chính.

Là một ví dụ thành công của phim Trung Quốc ra nước ngoài, Lưu lạc địa cầu II đã được phát hành ở nhiều quốc gia, bao gồm Mỹ, Anh và New Zealand, và dự kiến sẽ tiếp cận nhiều thị trường nước ngoài hơn, chẳng hạn như Nga và Nam Phi.

Vật phẩm thương mại từ bộ phim Kung Fu Panda được trưng bày tại một cửa hàng văn hóa và sáng tạo ở Thượng Hải năm ngoái

Nói về sự hồi sinh của phim Trung Quốc trên trường quốc tế, Hoắc Kiến Khởi cho biết thật cảm hứng khi phim bom tấn thương mại và phim nghệ thuật đều thu hút sự chú ý ở nước ngoài, cho thấy một bước tiến đáng kể trong nỗ lực mở rộng ra nước ngoài hàng thập kỷ của điện ảnh Trung Quốc.

Nhấn mạnh tầm quan trọng của mục tiêu Trung Quốc trở thành một cường quốc điện ảnh vào năm 2035, Hoàng Phủ Nhất Xuyên nói rằng việc này đòi hỏi tăng số lượng sản xuất hàng năm và chất lượng phim nội địa, sẽ cần nhiều cải tiến khác nhau, bao gồm đào tạo nhiều tài năng hơn và sự phát triển của công nghệ điện ảnh.

Ông cho biết các nhà làm phim Trung Quốc nên bắt nguồn sáng tạo của họ trong cuộc sống thực và khắc họa những cảm xúc chân thực của người dân Trung Quốc, như vậy sẽ nhận được sự đồng cảm của phần lớn khán giả và hình thành một hệ sinh thái điện ảnh bền vững, lành mạnh.

Nhà điều hành công viên giải trí Trung Quốc Fantawild xây dựng Thị trấn Boonie Bears đầu tiên của Trung Quốc tại Lâm Hải, Chiết Giang

Knowles, nam diễn viên người Mỹ, nói: “Ngành công nghiệp điện ảnh luôn giống như lướt trên đại dương. Đôi khi bạn bắt gặp một con sóng lớn và đôi khi bạn chờ đợi con sóng tiếp theo ập đến... những gì Trung Quốc đang cung cấp bây giờ là những con sóng ngày càng lớn hơn, vì vậy bạn nên chuẩn bị tốt hơn.”