Khi các diễn viên Hollywood xuống đường vào năm ngoái để đình công
118 ngày, nhiều người đã giơ cao biểu ngữ có nội dung “nói không với bản
sao kỹ thuật số”, “AI là vô hồn” và “AI không phải là nghệ thuật.”
Ngày càng có nhiều biên kịch, diễn viên lồng tiếng trò chơi điện tử và
nhiều nhà sáng tạo khác chia sẻ quan điểm đã được những diễn viên tức
giận này bày tỏ: các công cụ AI tạo sinh, được dạy bằng sản phẩm của họ,
có thể đe dọa công việc của họ và thu hẹp ngành công nghiệp giải trí.
Khi cuộc đình công kết thúc, các diễn viên đã khó nhọc giành được các
biện pháp bảo vệ mới, chống lại các bản sao do AI tạo ra.
Các diễn viên Hollywood xuống đường vào năm ngoái để đình công 118
ngày, nhiều người đã giơ cao biểu ngữ có nội dung “nói không với bản sao
kỹ thuật số”, “AI là vô hồn” và “AI không phải là nghệ thuật”
|
Kể từ đó, California đã thông qua một số luật mang tính bước ngoặt hạn
chế Hollywood sử dụng AI tạo sinh trong một số trường hợp nhất định.
Nhưng không có nỗ lực nào trong số đó có thể ngăn chặn hoàn toàn các
hãng phim lớn sử dụng AI tạo sinh để cố gắng cắt giảm chi phí cho các bộ
phim và chương trình mới.
Lionsgate, hãng phim đứng sau những phim chuỗi nổi tiếng như
The Hunger Games và
John Wick,
gần đây đã thông báo sẽ cho một công ty khởi nghiệp khai thác kho phim
của họ với mục tiêu tạo ra một mô hình AI có khả năng tạo ra bảng phân
cảnh và công việc tiền sản xuất và hậu kỳ khác. Thỏa thuận này là thỏa
thuận đầu tiên giữa một hãng phim và một nhà sản xuất AI nhưng chắc hẳn
không phải là thỏa thuận cuối cùng.
Lionsgate sẽ cho Runway AI đào tạo mô hình dựa trên John Wick và hàng nghìn tựa phim khác
|
AI có thể giúp các hãng phim tiết kiệm được “hàng triệu đôla”Theo
thỏa thuận mới, Lionsgate sẽ cho phép Runway AI, công ty nghiên cứu AI
có trụ sở tại New York tạo ra một mô hình tạo sinh được đào tạo trên kho
dữ liệu gồm 20.000 tựa phim trải dài 27 năm lịch sử của công ty. Sau
đó, mô hình AI tạo sinh tùy chỉnh sẽ tạo ra “video điện ảnh” mà các công
ty cho biết ban đầu sẽ được sử dụng làm nguồn cảm hứng trong các buổi
lập bảng phân cảnh hoặc các cuộc họp tiền sản xuất.
Lionsgate
tin rằng những công cụ này sẽ giúp các nhà làm phim và những người sáng
tạo khác “nâng cao công việc của họ’ để cung cấp “các cơ hội sáng tạo
nội dung hiệu quả về mặt vốn.” Nói cách khác, AI có thể giúp lắp ghép
nhiều phim và chương trình hơn với chi phí đầu tư thấp hơn. Cuối cùng,
theo tuyên bố của phó chủ tịch sáng lập Lionsgate Michael Burns trong
một phỏng vấn với
The Wall Street Journal, những công cụ tương tự có thể được sử dụng để tạo ra các vụ nổ hoặc các hiệu ứng nền khác trong phim.
Theo tuyên bố của phó chủ tịch sáng lập Lionsgate Michael Burns trong một phỏng vấn với The Wall Street Journal AI có thể được sử dụng để tạo ra các vụ nổ hoặc các hiệu ứng nền khác trong phim
|
“Chúng tôi làm rất nhiều phim hành động, vì vậy chúng tôi làm nổ tung
rất nhiều thứ và đó là một trong những việc Runway làm,” Burns cho biết
trong phỏng vấn với
The Wall Street Journal. Burns tiếp tục nói rằng ông hy vọng công cụ này có thể giúp hãng phim tiết kiệm “hàng triệu đôla.”
Thông báo này được đưa ra vài tuần sau khi Lionsgate tránh lên tiếng về trailer phim
Megalopolis, được cho là có các bài đánh giá phim không chính xác do AI tạo ra. Một báo cáo của
Deadline
tuyên bố rằng cố vấn quảng bá phụ trách các tư liệu cho trailer đó đã
bị loại khỏi nhóm quảng bá sau phản ứng dữ dội của công chúng.
Ít
nhất là cho đến giờ, có vẻ như mô hình cụ thể này sẽ tránh xa việc tạo
ra “nhân bản” hoặc bản sao AI của diễn viên. Một người biết về thỏa
thuận này đã nói với
Popular Science rằng mô hình Runway AI sẽ
không được sử dụng để tạo ra các nhân vật AI mới hoặc sao chép các diễn
viên hiện tại. Thay vào đó, chủ yếu nó sẽ được sử dụng làm công cụ để
nâng cao và bổ sung cho các dự án hiện có, người này cho biết.
Dẫu cho Lionsgate tránh sử dụng AI tạo sinh để tạo ra các diễn viên
kỹ thuật số thì cũng không có gì đảm bảo các hãng phim khác sẽ có cách
tiếp cận tương tự
|
Nhưng dẫu cho Lionsgate tránh sử dụng AI tạo sinh để tạo ra các diễn
viên kỹ thuật số thì cũng không có gì đảm bảo các hãng phim khác sẽ có
cách tiếp cận tương tự. Những người chỉ trích tác động của AI đối với
ngành công nghiệp phim ảnh, bao gồm nhiều diễn viên làm nền, lo ngại các
hãng phim có thể chỉ cần thay thế họ bằng những song trùng AI, về cơ
bản là khiến họ mất việc.
Gần đây SAG-AFTRA, công đoàn đại diện
cho các diễn viên Hollywood, đã thêm diễn đạt vào thỏa thuận thương
lượng của mình, yêu cầu nhà sản xuất phải giải thích với các diễn viên
về cách sử dụng bản sao kỹ thuật số của họ và phải có được sự đồng ý của
họ trước khi đưa bản sao vào chương trình hoặc phim. Thỏa thuận của
công đoàn được coi là một chiến thắng, nhưng không phải tất cả các diễn
viên đều hài lòng. Một số người phản đối việc sử dụng diễn xuất của họ
để đào tạo mô hình AI. Hiệp hội Biên kịch Hoa Kỳ (WGA), công đoàn đại
diện cho nhiều biên kịch Hollywood, đã đạt được thỏa thuận riêng của họ,
làm rõ rằng tác phẩm do AI tạo ra không thể được coi là “tư liệu văn
học”.
Luật AB1836 nêu rõ phải có sự đồng ý từ quản lý di sản của nghệ sĩ
đã khuất thì các hãng phim và nhà tuyển dụng ngành giải trí mới được sử
dụng bản sao AI của họ
|
“Chúng tôi coi AI là một công cụ tuyệt vời để tăng cường, nâng cao và bổ
sung cho các hoạt động hiện tại của mình,” Burns cho biết trong một
tuyên bố bằng văn bản.
Trong khi đó, Runway hiện đang chống lại
vụ kiện bản quyền tập thể do nhiều nghệ sĩ hình ảnh đệ đơn kiện, cáo
buộc công ty đã đào tạo các mô hình bằng tác phẩm của họ mà không được
phép. Runway đã nộp đơn xin bác bỏ vụ kiện đó.
Luật về làm giả tinh vi (deepfake) của Hollywood sẽ không ngăn cản các hãng phim hợp tác với các công ty AIThỏa
thuận của Lionsgate được đưa ra chưa đầy một ngày sau khi Thống đốc
California Gavin Newsom đưa hai dự luật thành luật, đặt giới hạn trong
việc Hollywood sử dụng một số tính năng AI tạo sinh ở một số lĩnh vực.
Dự luật đầu tiên, AB2602, ngăn cấm các nhà tuyển dụng sử dụng bản sao kỹ
thuật số của một nghệ sĩ biểu diễn trong một dự án thay vì người thật,
trừ phi người đó đồng ý và biết bản sao được sử dụng như thế nào. Trong
khi đó, AB1836 nêu rõ phải có sự đồng ý từ quản lý di sản của nghệ sĩ đã
khuất thì các hãng phim và nhà tuyển dụng ngành giải trí mới được sử
dụng bản sao AI của họ. SAG-AFTRA đã ủng hộ cho cả hai dự luật.
Bộ phận diễn viên làm nền lo ngại các hãng phim có thể chỉ cần thay thế họ bằng những song trùng AI khiến họ mất việc
|
Tuy nhiên, không có điều khoản nào trong luật AI mới của Hollywood ngăn
cản Lionsgate hoặc các nghiên cứu khác cho phép các công ty khác sử dụng
nội dung của chính họ để đào tạo các mô hình. Miễn là các công ty tránh
xa việc sử dụng mô hình để tạo ra phiên bản AI của diễn viên, thì luật
hiện hành không ngăn cản các hãng phim sử dụng video do AI tạo ra để
định hình ý tưởng hoặc thậm chí xuất hiện dưới dạng hiệu ứng hoặc phông
nền cho một xuất phẩm.
AI tạo sinh có thể trở nên phổ biến hơn nhiều trong việc sản xuất phimThỏa
thuận giữa Lionsgate và Runway có thể đóng vai trò là khuôn mẫu để
những bên khác noi theo. Disney được cho là đã thành lập một nhóm đặc
nhiệm để nghiên cứu cách sử dụng trí tuệ nhân tạo tạo sinh trong các
dịch vụ giải trí của họ. Theo
The Wall Street Journal, Paramount cũng được cho là đã thảo luận với các công ty trí tuệ nhân tạo tạo sinh.
Trong khi các biện pháp bảo vệ đang được áp dụng đối với các bản sao
AI, thì vẫn chưa có gì ngăn cản các nhà làm phim trong tương lai tạo ra
những “Diễn viên Tổng hợp” có diện mạo hoàn toàn mới ghép từ dữ liệu
đào tạo
|
Bằng cách đào tạo những mô hình mới độc quyền trên danh mục của một hãng
phim, các công ty trí tuệ nhân tạo như Runway có khả năng tránh được
nhiều kiện tụng bản quyền với những người sáng tạo nói rằng tác phẩm của
họ đã bị hủy bỏ trái với ý muốn của họ. Các mô hình trí tuệ nhân tạo
tạo sinh khác, ít tính thiết kế riêng hơn, thu thập dữ liệu từ nhiều
vùng rộng lớn của internet mở, như các mô hình do OpenAI và Stable
Diffusion cung cấp, đang hoạt động trong vùng xám pháp lý khi các vụ
kiện bản quyền liên quan truy ra tòa. Các hãng phim và nhà sản xuất AI
tránh được những rắc rối đó chủ yếu bằng cách giới hạn đào tạo AI chỉ
trên tư liệu mà hãng phim đã sở hữu.
Và trong khi các biện pháp
bảo vệ đang được áp dụng đối với các bản sao AI, thì vẫn chưa có gì ngăn
cản các nhà làm phim trong tương lai tạo ra những “Diễn viên Tổng hợp”
có diện mạo hoàn toàn mới ghép từ dữ liệu đào tạo. Trong trường hợp này,
AI có thể biên soạn dữ liệu từ danh mục của hãng phim (bao gồm cả diễn
xuất của diễn viên) và sử dụng dữ liệu đó làm nền tảng để tạo ra một bộ
phim có nhân vật AI. Một số người, như diễn viên nổi tiếng Joseph
Gordon-Levitt, cho rằng họ nên được đền bù khi diễn xuất của họ được đưa
vào dữ liệu đào tạo được sử dụng để xây dựng một diễn viên tổng hợp.
Một số người, như diễn viên nổi tiếng Joseph Gordon-Levitt (ảnh),
cho rằng họ nên được đền bù khi diễn xuất của họ được đưa vào dữ liệu
đào tạo được sử dụng để xây dựng một diễn viên tổng hợp
|
“AI hiện chưa thể làm được công việc của chúng ta, nhưng sẽ sớm thôi,” Gordon-Levitt viết trong một bài xã luận trên
The Washington Post. “Và những người bị AI đe dọa công ăn việc làm chính là những người đã tạo ra dữ liệu được sử dụng để đào tạo AI.”
Dịch: © Phương Hà @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Popular Science