Bất chấp các hoạt động phản đối gần đây của người lao động, Hollywood đã
bắt đầu sử dụng trí tuệ nhân tạo, khiến ngành công nghiệp này phải đối
mặt với mối đe dọa hiện sinh mà nhiều người đã dự đoán.
Late Night With the Devil theo phong cách băng tư liệu với sự tham gia của David Dastmalchian đã nhận được nhiều lời khen ngợi
|
Đối với fan kinh dị,
Late Night With the Devil đánh dấu một
trong những bộ phim được mong đợi nhất của năm. Sử dụng màu phim analog,
bộ phim theo phong cách băng tư liệu với sự tham gia của David
Dastmalchian đã nhận được nhiều lời khen ngợi nhờ dựng phim đỉnh cao
bằng cách dựa vào thẩm mỹ phim rẻ tiền thập niên 70 gợi nhớ đến
Dawn of the Dead hay
Death Race 2000.
Theo chân một buổi trò chuyện đêm khuya phát sóng đặc biệt dịp
Halloween năm 1977, phim có đầy đủ tố chất trở thành một phim hàng độc (cult
film) thành công.
Nhưng có thể
Late Night With the Devil
được nhớ đến nhiều hơn vì những tranh cãi xung quanh việc sử dụng các
công cụ trí tuệ nhân tạo tạo sinh dựng đồ họa chuyển cảnh. Đặc biệt,
hình ảnh bộ xương nhảy múa đã khiến một số khán giả tức giận. Trước khi
ra rạp vào tháng 3, phim phải đối mặt với viễn cảnh bị tẩy chay, mặc dù
chuyện đó đã không bao giờ thành hiện thực.
Nhưng có lẽ Late Night With the Devil được nhớ đến nhiều
hơn vì những tranh cãi xung quanh việc sử dụng các công cụ trí tuệ nhân
tạo tạo sinh dựng đồ họa chuyển cảnh: hình ảnh bộ xương nhảy múa đã
khiến một số khán giả tức giận
|
Đạo diễn phim Cameron và Colin Cairnes bảo vệ việc sử dụng AI, giải
thích nghệ thuật này được bàn tay con người tinh chỉnh. Trong một tuyên
bố, họ cho biết: “Chúng tôi đã thử nghiệm AI cho ba hình ảnh tĩnh mà
chúng tôi đã chỉnh sửa thêm và cuối cùng xuất hiện xen kẽ rất ngắn trong
phim.”
Chưa đầy một tháng sau, năm hình ảnh bị nghi ngờ là do AI tạo ra nhấm nhá những cảnh hậu tận thế trong
Civil War
của A24 đã gây ra sự phẫn nộ tương tự ở một bộ phận người hâm mộ. Có
một số dấu hiệu lộ tẩy cho thấy đồ họa do AI tạo ra với những sai lầm
ngớ ngẩn về độ chính xác và nhất quán của địa điểm mốc: Hai tòa nhà
Chicago Marina Towers trong một tấm áp phích nằm ở bờ sông bên kia;
trong một ảnh khác, cảnh tàn phá cho thấy một chiếc ô tô có ba cửa.
Đáp lại, một độc giả dưới bài đăng trên Instagram của A24 đã viết rằng phản ứng dữ dội đối với
Late Night là “quá đủ để mọi người thấy rõ rằng: CHÚNG TÔI KHÔNG MUỐN ĐIỀU NÀY.”
Một poster của Civil War được tạo bằng AI
|
Nhưng trong ngành giải trí, có lẽ chiếc hộp Pandora AI đã được mở ra
rồi. Đằng sau những cánh cửa đóng kín, hầu hết ngóc ngách sản xuất, từ
phòng biên kịch đến bộ phận kỹ xảo, đều sử dụng các công cụ AI tạo sinh.
Cứ một dự án phải đối mặt với phản đối vì sử dụng AI trong một số phần
của quy trình sản xuất, thì có hàng tá dự án khác đã âm thầm áp dụng
công nghệ này.
“Hàng tỉ người đang sử dụng AI, nhưng họ không thể
công khai thừa nhận vì bạn vẫn cần nghệ sĩ cho rất nhiều công việc và
họ sẽ quay lưng lại với bạn,” David Stripinis, một chuyên gia kỳ cựu
trong ngành kỹ xảo, đã làm việc trong
Avatar,
Man of Steel và các phim Marvel, cho biết. “Hiện tại, đó là vấn đề về PR chứ không còn là vấn đề công nghệ.”
David
Defendi, nhà biên kịch người Pháp và người sáng lập Genario, một hệ
thống phần mềm AI dành riêng cho các nhà biên kịch phim và truyền hình,
đồng ý: “Các nhà sản xuất, biên kịch, mọi người đều đang sử dụng AI,
nhưng họ sợ phải công khai thừa nhận chuyện đó. Nhưng AI được sử dụng vì
nó là một công cụ mang lại lợi thế. Nếu không sử dụng, bạn sẽ gặp bất
lợi so với những người đang sử dụng AI.”
Hai tòa nhà Chicago Marina Towers trong một tấm áp phích Civil War nằm ở bờ sông bên kia
|
Một trong những lý do dẫn đến phản ứng dữ dội đối với việc sử dụng AI trong
Late Night và
Civil War
có thể là tiền lệ xem chừng là nó đã đặt ra. Việc thuê hoặc đặt hàng ý
tưởng hay nghệ sĩ đồ họa sẽ là một khoản chi phí không đáng kể đối với
các xuất phẩm liên quan. Nếu các công ty sẵn sàng sử dụng AI để thay thế
những nhiệm vụ ngoại biên như vậy — trong trường hợp
Late Night và
Civil War,
những công việc mà bất kỳ ai trong nhóm dựng phim của họ cũng có thể
hoàn thành — thì vị trí tiếp theo sẽ là gì? Biên kịch? Nghệ sĩ kỹ xảo?
“Hầu
hết các biên kịch đã thử sử dụng AI đều nhận thấy nó không phải là một
biên kịch giỏi giang gì cho lắm,” David Kavanagh, giám đốc điều hành của
Liên đoàn các nhà biên kịch châu Âu (FSE), một nhóm các hiệp hội và
công đoàn biên kịch đại diện cho hơn 8.000 biên kịch trên 25 quốc gia,
cho biết. “Vì vậy, tôi chưa thấy nó sẽ thay thế chúng tôi, nhưng tác
động đến các lĩnh vực khác của ngành có thể rất tai hại.” Ông chỉ ra
những lĩnh vực như phim hoạt hình trẻ em và phim truyền hình dài tập, có
rất nhiều “các tình huống tương tự của cùng một nhóm nhân vật lặp đi
lặp lại,” là những lĩnh vực có thể bị ảnh hưởng nặng nề.
Flawless, XYZ Films và Tea Shop Productions có kế hoạch tung ra UFO Sweden (ảnh) trên toàn thế giới trong chiến dịch phát hành rạp quy mô lớn đầu tiên của một bộ phim được dịch hoàn toàn bằng AI
|
Sự chuyển dịch lao động của lao động cấp thấp hơn ở Hollywood có thể
đóng một vai trò trong việc quyết định sử dụng AI thế nào thì được coi
là có thể và không thể chấp nhận được. Phần lớn thảo luận xung quanh vấn
đề này được nhìn qua lăng kính của cuộc đình công kép mang tính lịch sử
của Hollywood năm ngoái. Việc sử dụng các công cụ AI trong
Civil War và
Late Night đồng nghĩa với việc các nghệ sĩ đã bị mất cơ hội làm việc.
Một
số lĩnh vực của ngành đã bị đe dọa tuyệt chủng. “Việc lồng tiếng và phụ
đề ở châu Âu đã chấm hết,” Kavanagh cho biết, đồng thời chỉ ra công
nghệ AI có thể tạo ra các bản lồng tiếng khớp nhịp bằng nhiều ngôn ngữ,
thậm chí sử dụng phiên bản diễn xuất của diễn viên gốc. “Thật khó biết
người ta sẽ sống sao đây.”
Tại Cannes vào ngày 18 tháng 5 vừa
qua, nhà sản xuất/phân phối độc lập XYZ Films giới thiệu một đoạn phim
quảng cáo hấp dẫn các bộ phim quốc tế được phiên dịch bằng AI, bao gồm
phim khoa học viễn tưởng Bắc Âu
UFO Sweden, phim kinh dị hài của Pháp
Vincent Must Die và phim hành động đình đám của Hàn Quốc
Smugglers, phô diễn công nghệ lồng tiếng TrueSync từ công ty Flawless có trụ sở tại Los Angeles.
Sử dụng công nghệ AI để tái tạo khuôn mặt của Vladimir Putin trên cơ
thể của một diễn viên có vóc dáng tương tự nhà lãnh đạo Nga trong bộ
phim tiểu sử chính trị Putin của đạo diễn người Ba Lan Besaleel
|
Flawless và XYZ đang quảng cáo công nghệ này như là cơ hội để các bộ
phim quốc tế ăn khách có thể sản xuất bản lồng tiếng Anh chất lượng cao
với giá rẻ, khiến chúng trở nên hấp dẫn hơn đối với thị trường toàn cầu.
Flawless, XYZ Films và Tea Shop Productions có kế hoạch tung ra
UFO Sweden trên toàn thế giới trong chiến dịch phát hành rạp quy mô lớn đầu tiên của một bộ phim được dịch hoàn toàn bằng AI, theo lời họ.
Trong khi đó,
Putin,
bộ phim tiểu sử chính trị mới của đạo diễn người Ba Lan Besaleel, được
bán cho người mua quốc tế ở Cannes, sử dụng công nghệ AI để tái tạo
khuôn mặt của Vladimir Putin trên cơ thể của một diễn viên có vóc dáng
tương tự nhà lãnh đạo Nga. Besaleel cho biết ông dự định sử dụng công
nghệ tương tự do công ty hậu kỳ AIO của mình phát triển để tạo ra các
diễn viên được làm giả siêu thực đóng các vai quần chúng và vai phụ.
“Tôi
thấy trước rằng các tác phẩm điện ảnh và truyền hình cuối cùng sẽ chỉ
sử dụng các diễn viên chính và có lẽ là phụ, trong khi toàn bộ thế giới
nhân vật nền và nhỏ sẽ được tạo ra bằng kỹ thuật số,” ông nói.
Sophie Nélisse (trái) và Melanie Lynskey (phải) đảm nhận hai phiên bản trẻ và trưởng thành của nhân vật Shauna trong Yellowjackets
|
Ở Hollywood, AI phủ bóng đen đáng sợ. Một nghiên cứu khảo sát 300 nhà
lãnh đạo trong ngành giải trí được công bố hồi tháng 1 cho thấy ba phần
tư số người được hỏi chỉ ra rằng các công cụ AI hỗ trợ việc loại bỏ, cắt
giảm hoặc hợp nhất việc làm tại công ty của họ. Trong ba năm tới, ước
tính có gần 204.000 việc làm sẽ bị ảnh hưởng bất lợi. Các họa sĩ vẽ ý
tưởng, kỹ sư âm thanh và diễn viên lồng tiếng đứng đầu trong sự thay đổi
đó. Hiệu ứng hình ảnh và các công việc hậu kỳ khác cũng được coi là đặc
biệt dễ bị tổn hại.
Ngoài ra còn có sự không cân bằng trong việc phản đối việc sử dụng AI trong
Civil War và
Late Night, nhưng với bộ phim sắp tới của Robert Zemeckis
Here
cho Miramax, chẳng hạn, thì không. Phim sẽ có sự góp mặt của Tom Hanks
và Robin Wright được dùng công nghệ để trẻ hóa. Quá trình biến đổi của
họ được thực hiện bằng cách sử dụng một công cụ AI tạo sinh mới có tên
là Metaphysics Live.
Việc triển khai AI để cho phép các diễn viên
đóng phiên bản trẻ hơn hoặc già hơn của chính họ có thể thu hút các tài
năng hạng A vì giờ đây họ đột nhiên đủ điều kiện đóng các vai ở mọi lứa
tuổi. Giống như họa sĩ đồ họa có thể đã không được làm việc trong
Late Night,
một chàng trai trẻ trông giống Tom Hanks cũng có thể mất cơ hội được
chọn vào một phim lớn của hãng phim. Tại sao phải chọn Sophie Nélisse
đóng phiên bản trẻ hơn cho nhân vật Shauna của Melanie Lynskey trong
Yellowjackets trong khi nhà sản xuất chỉ việc dùng công nghệ số mà trẻ hóa ngôi sao tên tuổi này?
Với bộ phim sắp tới của Robert Zemeckis Here có sự góp mặt của Tom Hanks (ảnh) và Robin Wright được dùng công nghệ để trẻ hóa thì không ai phản ứng
|
Nhưng nơi mà nhiều người nhìn thấy mối đe dọa thì có người lại nhìn thấy
cơ hội. Giống như sự ra đời của kỹ xảo vi tính vào những năm 1990, khi
công nghệ này trở nên phổ biến sau sự nổi tiếng của
Terminator 2: Judgment Day và
Jurassic Park,
một số nghệ sĩ kỹ xảo đang nghiêng về AI. Các ràng buộc pháp lý đặt ra
rào cản về cách sử dụng công nghệ và không có bản quyền đối với tư liệu
do AI tạo ra, nhưng các nghệ sĩ có thể giải quyết những vấn đề này bằng
cách đào tạo hệ thống AI nguồn mở trên các tác phẩm của riêng họ. Điều
này phóng vụt qua một số lo ngại đã thấy từ các hệ thống AI được đào tạo
trên tư liệu có bản quyền.
“Những gì chúng tôi đang làm là đưa
các mô hình tạo sinh đến một điểm nhất định,” Jim Geduldick, giám sát kỹ
xảo đã làm việc trong
Masters of the Air,
Pinocchio người đóng/hình ảnh vi tính của Robert Zemeckis và
Avatar: The Last Airbender,
đã áp dụng AI vào quy trình làm việc của mình, cho biết. “Một số mô
hình cho phép chúng tôi đào tạo trên dữ liệu của riêng mình. Đó là lý do
nhiều mô hình và bộ dữ liệu nguồn mở mà chúng tôi có thể tự đào tạo lại
hấp dẫn hơn một chút. Chúng tôi biết chúng tôi sở hữu [bất cứ thứ gì
được tạo ra từ] đó.”
Ở Hollywood, AI phủ bóng đen đáng sợ. Nhưng nơi mà nhiều người nhìn thấy mối đe dọa thì có người lại nhìn thấy cơ hội
|
Stripinis chỉ ra: “Chúng tôi có chính sách không sử dụng AI trong bất kỳ
hoạt động nào liên quan đến khách hàng vì chúng tôi không muốn đặt mình
vào bất kỳ loại cơ sở pháp lý giả mạo nào.”
“Chúng tôi coi AI là
một công cụ và chúng tôi nghĩ rằng nó sẽ mở ra sự sáng tạo và cơ hội,
tạo ra chứ không phải loại bỏ công ăn việc làm,” miễn là có giới hạn và
bản quyền được bảo vệ, giám đốc điều hành Hiệp hội Điện ảnh Charles
Rivkin nói với
The Hollywood Reporter ở Cannes.
Rivkin,
cựu giám đốc điều hành của The Jim Henson Co., chỉ ra là người sáng tạo
Muppets vĩ đại quá cố luôn đi đầu trong công nghệ. “Nếu Jim còn sống đến
ngày nay,” Rivkin nói, “ông ấy sẽ sử dụng AI để làm những điều tuyệt
vời, sử dụng nó để nâng cao khả năng kể chuyện của mình.”
Dịch: © Phương Hà @Quaivatdienanh.com
Nguồn: The Hollywood Reporter