Cảnh trong phim
Bản chất kích động của bài viết này bắt đầu, nhưng không kết thúc, với
tựa đề của bài viết, công bằng mà nói, tin này có thể được viết theo gợi
ý của biên tập viên và/hoặc vì mục đích “câu view” – hoặc đơn giản chỉ
để khuấy động dư luận càng nhiều càng tốt. Bài báo của Greenwald đơn
giản là thuật lại y nguyên ý kiến của Frank Bruni ở
New York Times và nhà phê bình điện ảnh của
New York Margazine David Edelstein rằng
Zero Dark Thirty
ngụ ý là màn tra tấn tù chính trị đã mang lại thông tin hữu ích để bắt
được Osama bin Laden. Bài báo còn thể hiện là Greenwald viết về một phim
ông chưa xem và chọn lọc từ một vài nguồn tin ủng hộ ý kiến của mình;
mặc dù ông có ghi rằng mình làm như thế, việc viết về một phim mà mình
chưa xem không hẳn là hay, đặc biệt trong trường hợp này.
Cuộc tranh luận sôi nổi xung quanh
Zero Dark Thirty
nói lên sức mạnh của chính bộ phim. Nếu phim không hấp dẫn, đáng sợ và
phức tạp về phương diện đạo đức, chúng ta đã không thảo luận về phim. Rõ
ràng
Zero Dark Thirty là một trong những phim yêu thích trong
năm của tác giả, và là bộ phim mà tác giả đã trông đợi kể từ khi có
thông báo. Những cảnh phim mô tả sinh động kỹ thuật thẩm vấn do CIA sử
dụng thật thật khó xem; những cảnh này có thể khiến một vài khán giả bỏ
rạp, và khó trách họ được. Dù thích hay không, theo một cách nào đó,
Zero Dark Thirty
phản ánh những khía cạnh của cuộc săn lùng Osama bin Laden. Đây không
phải là một phim tái hiện lại từng sự kiện một dẫn đến việc bắt giữ bin
Laden, và chắc chắn là bất kỳ thông tin nào mà đạo diễn Kathryn Bigelow
và nhà biên kịch Mark Boal đã thấy qua trong cuộc nghiên cứu của họ cũng
đã được thay đổi để giữ bí mật cho những chi tiết thật hoặc mài giũa để
tạo nên một câu chuyện tiêu biểu hơn. Phim và các nhân vật vẫn mơ hồ về
mặt đạo đức và sự lấp lửng khó chịu này là điểm mạnh của bộ phim.
Kathryn Bigelow (bên phải) ở phim trường Zero Dark Thirty
Tác giả bài viết này không nghĩ bộ phim ca tụng sự tra khảo, mặc dù rõ
ràng là những phương pháp khủng khiếp này thường không hiệu quả. Thay vì
thế tác giả biện luận rằng thông tin thu nhặt được từ những cuộc thẩm
vấn dạng này thật ra làm rối cuộc điều tra bởi vì - đoán thử xem? -
người bị tra khảo sẽ nói bất cứ điều gì để ngưng cuộc tra khảo. Sao mà
trách họ được! Tác giả mà ở trong tình huống đó cũng làm thế thôi. Gần
như không thể lấy được bất kỳ thông tin hữu ích nào, dù là nạn nhân có
thứ gì để nói, sau nhiều ngày bị tra khảo về tinh thần và thể xác.
Liệu
có cần cho một nhân vật ra mặt nói điều nhà làm phim nghĩ về tra khảo?
Liệu phim có là một bản trình bày chính xác phong cách làm việc của CIA
thời đó không? Một đặc vụ dứt khoát đổ lỗi cho chính quyền Obama đã trói
buộc cuộc điều tra đến mức họ không thể trông cậy vào những kỹ thuật
khai thác thông tin. Mặc dù đó là một trong những kỹ thuật được sử dụng
trong phim – và trong đời thực, như trong bản tin và những gì thể hiện
trong những tấm ảnh ở Guantanamo – rõ ràng đó không là cách hiệu quả
nhất.
Jessica Chastain đóng vai Maya - chuyên gia phân tích của CIA
Chắc chắn là không ai trong số các nhân vật ủng hộ cực hình, ngay cả vai
chính Maya, do Jessica Chastain đóng. Rõ ràng là cô đã thấy ghê tởm
ngay từ đầu, và điều này ảnh hưởng đến Maya và ngay cả đặc vụ đứng đầu
cuộc tra khảo, Dan, do Jason Clarke đóng. Mặc dù Dan bông đùa rằng thật
tệ khi “là người cuối cùng nắm giữ vòng xích cổ khi ủy ban giám sát
đến,” người có thể phỏng đoán từ nét mặt của ông rằng đó không phải là
lý do duy nhất khiến ông quay về thủ đô Washington.
Như Max Evry
viết trên NextMovie.com, chuyên viên an ninh quốc gia Peter Bergen đã có
bài viết dài về mối tranh cãi này. Bergen viết, “Cuộc truy lùng bin
Laden không thể hoàn thành mà không có các hình thức thu thập tin tức
tình báo Mỹ…
Zero Dark Thirty cố gắng làm rõ quan điểm đó với
cảnh phim hấp dẫn về sĩ quan CIA sử dụng kỹ thuật truy tìm từ việc định
vị chiếc điện thoại di động của kẻ đưa tin ở một thành phố đông đúc của
Pakistan. Nhưng vẫn còn chút nghi ngờ liệu cảnh tra tấn trong phim có là
những cảnh còn lưu lại trong đầu khán giả.” (Lưu ý rằng những quyển
sách của Bergen là tư liệu có giá trị đối với Boal và Bieglow.)
Chris Pratt (bên trái) và Joel Edgerton
Song liệu các cảnh tra khảo có đọng lại gì không so với màn trình diễn
xuất sắc của các diễn viên hoặc cảnh đột kích gay cấn ban đêm vào khu
rào kín? Đó có phải là điều thu hút mối quan tâm của chúng ta trong suốt
157 phút phim không? Không, tác giả không nghĩ thế. Đó chỉ là một phần
của câu chuyện lớn hơn, với những tình tiết và nét khiếm khuyết xấu xí
và rất “người”.
Dịch: © Minh Phát @Quaivatdienanh.com
Nguồn: Film.com
Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về bài viết này trên
Facebook của chúng tôi