• Disney sở hữu những gì sau cuộc sáp nhập đồ sộ Disney/Fox

• Disney hoàn tất cuộc thâu tóm: Lịch sử điện ảnh đang chứng kiến Fox một thời bất khuất biến mất

• Với Disney nuốt chửng Fox: Một kỷ nguyên mới mở ra cho Hollywood

• Thương vụ chốt hạ: Disney thu tóm 21st Century Fox định hình lại toàn cảnh ngành giải trí

• Lại nói về thương vụ tiềm năng Disney thâu tóm Fox: X-Men gia nhập Vũ trụ Điện ảnh Marvel có phải ý hay?

• Một Disney-Fox sáp nhập không tốt cho bất cứ ai ngoài Disney

Trong hai phòng khiêu vũ riêng rẽ tại khách sạn Hilton ở Midtown Manhattan vào sáng thứ sáu 27/7, các cổ đông của Walt Disney Company và 21st Century Fox đã đồng ý với kế hoạch trị giá 71,3 tỉ đôla cho phép Disney thu tóm phần lớn đế chế truyền thông của Rupert Murdoch.

Các cơ quan chức năng ở hơn chục quốc gia vẫn phải đưa ra sự chấp thuận. Nhưng cuộc bỏ phiếu của các cổ đông đã kết thúc ván bài lật ngửa suốt sáu tháng, do Disney và Comcast tiến hành trên hai châu lục, giành quyền tối thượng trong lĩnh vực kinh doanh truyền thông đang thay đổi nhanh chóng. Cơ ngơi của ông Murdoch là cơ hội đời-chỉ-có-một-lần cho Disney lấy được đủ tầm vóc đồ sộ để phản công lại những gã khổng lồ công nghệ hùng hổ tiến vào Hollywood.

Avatar, loạt phim X-Men, Titanic và các chương trình truyền hình như The Simpsons và This Is Us bây giờ sẽ thuộc sở hữu của Disney. Làm tăng thêm kho dự trữ nội dung đáng gờm từ các đơn vị bao gồm Lucasfilm, Marvel Entertainment và Pixar Animation Studios. Thỏa thuận này còn cung cấp cho Disney đài cáp FX và National Geographic; cổ phần kiểm soát trong dịch vụ phát trực tuyến Hulu, có hơn 20 triệu thuê bao; và Star, một trong những công ty truyền thông phát triển nhanh nhất của Ấn Độ.

Có những người ở Hollywood xem vụ thu tóm này là kết thúc buồn của một thời đại. Disney đang thừa nhận rằng tương lai của xem truyền hình và phim ảnh là trực tuyến, và động thái này có thể kích hoạt một làn sóng sáp nhập trong lĩnh vực kinh doanh phim ảnh, vốn không thấy sự hợp nhất đáng kể nào từ năm 1935, khi 20th Century Pictures và Fox Film sáp nhập để hình thành 20th Century Fox.

Avatar của 20th Century Fox cùng với các phim như Titanic và các chương trình truyền hình như The Simpsons sẽ thuộc sở hữu của Disney theo thỏa thuận được các cổ đông chấp thuận vào hôm 27/7/2018

Giám đốc điều hành của Disney, Robert A. Iger, đặt cược di sản của mình vào thỏa thuận này, và để giành quyền kiểm soát Fox, ông đã đấu loại trực tiếp với Comcast. Iger và Murdoch đã đồng ý một thỏa thuận ban đầu vào tháng 12. Sau nhiều tháng vận động, đến tháng 6/2018, Comcast, khổng lồ cáp trụ sở ở Philadelphia, vượt giá bỏ thầu ban đầu của Disney, nhưng Iger quay lại gần như ngay lập tức với đề nghị cao hơn bao gồm tiền mặt và cổ phần. Murdoch và hội đồng quản trị Fox nhanh chóng chấp nhận.

Comcast rút lui ngay sau đó, và giám đốc điều hành của hãng này, Brian L. Roberts, đã dàn hòa theo kiểu phát tuyên bố chúc mừng hai công ty. Tuy nhiên, Comcast vẫn có kế hoạch cạnh tranh trong một thỏa thuận riêng biệt đấu với Disney để giành quyền kiểm soát đài truyền hình châu Âu Sky.

Khi những khổng lồ thung lũng Silicon như Netflix, Amazon, Apple và Facebook chen vào thế giới giải trí và thu hút lượng khán giả lớn hơn, các công ty truyền thông già nua phản ứng bằng cách cố gắng bảo đảm nội dung mạ vàng nhất có thể. Và Disney, chẳng hạn, sẽ sớm ra mắt một dịch vụ trực tuyến kiểu Netflix để cung cấp các chương trình truyền hình và phim trực tiếp đến người xem.

“Một trong những khía cạnh thú vị nhất của việc mua lại Fox là nó sẽ cho phép chúng tôi đẩy mạnh chiến lược trực tiếp đến người tiêu dùng,” ông Iger nói khi công bố thỏa thuận này vào tháng 12. “Chúng tôi tin rằng việc tạo mối quan hệ trực tiếp với người tiêu dùng là điều quan trọng cho tương lai của kinh doanh truyền thông của chúng tôi và đó là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi.”

Họ không phải là người duy nhất. Một tháng trước khi Disney chốt thỏa thuận Fox, AT&T đã mua Time Warner, bao gồm HBO và hãng phim và truyền hình Warner Bros. CBS và Viacom đã khẩu chiến về việc liệu họ có nên hợp nhất hay không. Comcast có khả năng tìm cách thu hút chuyện khác ngoài việc cố gắng giành được Sky ở châu Âu. Và các hãng phim và nhà đài khác như Discovery, Sony Entertainment, AMC và Lionsgate cũng đang tìm kiếm cơ hội. Verizon, Dish và Charter cũng lùng kiếm các cơ hội sáp nhập.

“Ai nấy đều quyết định rằng tương lai là sở hữu cả nội dung và phát hành,” Craig Moffett, chuyên viên phân tích truyền thông lâu năm cho biết.

Với Disney, việc thu tóm tài sản Fox là cơ hội đời chỉ có một lần đạt được tầm vóc đồ sộ cần thiết để phản công lại những gã khổng lồ công nghệ chen chân vào Hollywood

Tại cuộc họp của Disney, các cổ đông đã bỏ phiếu cho một mặt hàng. Chào giá cuối cùng của Disney bao gồm một nửa là tiền mặt và một nửa là cổ phiếu — 35,7 tỉ đôla tiền mặt, 343 triệu cổ phiếu — và các nhà đầu tư Disney phải chấp thuận việc phát hành những cổ phiếu đó. Cuộc họp kéo dài tất cả chín phút. Disney nói rằng những người bỏ phiếu kiểm soát 68% cổ phần đang lưu hành được ủy quyền biểu quyết trước cuộc họp rồi. Trong số đó, 99% bỏ phiếu tán thành. (Chỉ có một người lên tiếng phản đối. Khi Alan N. Braverman, cố vấn chung của Disney, mở quyền phát biểu cho ý kiến cổ đông, một người đàn ông đứng dậy và lẩm bẩm, “Tôi nghĩ chúng ta đang trả hớ quá.”)

Bất chấp tầm quan trọng của thỏa thuận và diễn biến kịch tính trong nhiều tháng qua, Iger và Murdoch không tham gia cuộc bỏ phiếu cổ đông. Iger có chuyến công tác nước ngoài được lên lịch trước đó, và Murdoch cũng vậy ở California. Các con trai của Murdoch, James Murdoch, giám đốc điều hành của Fox, và Lachlan, chủ tịch điều hành của Fox, cũng đứng ngoài cuộc.

Rupert Murdoch và Bob Iger

Cuộc họp cổ đông của Fox diễn ra trong một phòng khiêu vũ nhỏ hơn nhiều ở tầng dưới mặt đất, chưa đến 60 người hiện diện. Cuộc họp kéo dài chưa đến 10 phút. Nhưng gần cuối, một cổ đông lâu năm, Philip Berman, đứng lên trước micro và nói, “Giấc mơ của Rupert đã hoàn thành.”

Thỏa thuận đó kết thúc triều đại của Murdoch trên một đế chế giải trí mà ông đã dành sáu thập kỷ xây dựng. Ông sẽ trở thành cổ đông thiểu số quan trọng ở Disney và sẽ tiếp tục điều hành các doanh nghiệp còn lại của mình, bao gồm Fox News, đài Fox, đài cáp FS1 và các tờ báo như The Wall Street Journal, The New York Post và The Sun ở Anh.

“Tôi muốn cảm ơn tất cả các giám đốc điều hành và đồng nghiệp của chúng tôi vì những đóng góp to lớn của họ trong việc xây dựng 21st Century Fox trong những thập kỷ qua,” ông Murdoch nói trong một tuyên bố sau cuộc bỏ phiếu.

Lachlan, con trai của ông, sẽ trở thành giám đốc điều hành của các doanh nghiệp truyền hình còn lại của gia đình Murdoch, được gọi chung là New Fox. James không tham gia Disney và sẽ rời khỏi công ty của cha mình. Kế hoạch của anh vẫn chưa rõ ràng, mặc dù anh kiếm được hơn 1 tỉ đôla trong thỏa thuận của Disney.

Disney phải chờ phê duyệt của cơ quan chức năng trước khi đẩy nhanh xúc tiến các kế hoạch tích hợp 21st Century Fox, bao gồm việc sa thải đáng kể. Thỏa thuận nhận được sự chấp thuận nhanh chóng đáng ngạc nhiên từ các nhà các cơ quan quản lý của Hoa Kỳ, nhưng các chính phủ nước ngoài còn phải phê chuẩn.

Các nhà phân tích dự đoán đến năm 2019 Disney sẽ dọn sạch những trở ngại đó.

Các nhà quản lý chống độc quyền của Mỹ đã chấp thuận việc sáp nhập với điều kiện rằng Disney, đã sở hữu ESPN, bán thanh lý tất cả 22 kênh thể thao khu vực của Fox, bao gồm các kênh như Yankees’ YES. Guggenheim Securities ước tính giá trị của chuỗi đài này ở mức 22 tỉ đôla.

Nhưng tìm được người mua sẵn lòng trả hàng đống đôla có thể khó khăn. Kênh thể thao khu vực có giá trị vì người xem xem các trận đấu trực tiếp, điều vốn thu hút quảng cáo. Về khía cạnh bất lợi thì, các kênh này đòi phí cao từ các nhà phân phối cáp, làm hạn chế tăng trưởng trong tương lai.

Yankees' YES Network, một trong số 22 kênh thể thao khu vực của Fox

“Mặc dù trên lý thuyết các tài sản sẽ hấp dẫn, việc thiếu các nhà bỏ thầu có thể dẫn đến định giá thấp hơn,” Doug Creutz, chuyên viên phân tích tại Cowen and Company, đã viết trong báo cáo ngày 19 tháng 7.

Gần đây Disney có một số bước lùi với các doanh nghiệp hiện có của họ. Thể hiện sự dễ bị tổn thương hiếm hoi, Walt Disney Studios đã phát hành hai bom xịt kinh phí lớn — A Wrinkle in Time và Solo: Star Wars Story — và buộc sa thải giám đốc hoạt hình lâu năm, John Lasseter, sau khi nhân viên khiếu nại về hành vi không phù hợp ở nơi làm việc. ABC hồi tháng 5 bị khủng hoảng Roseanne, phim truyền hình thành công nhất của đài này; Shonda Rhimes, người tạo ‘hit’ của ABC, bỏ sang Netflix.

Disney dự kiến sẽ thay thế Ben Sherwood, người dẫn đầu Disney-ABC Television Group. Fox có một danh sách các ứng cử viên mạnh, bao gồm Peter Rice, chủ tịch của 21th Century Fox. Ông Rice được khắp Hollywood xem là có khả năng kế nhiệm Iger. Dana Walden, một đồng giám đốc điều hành của Fox Television Group, cũng có thể tham gia Magic Kingdom. (Sherwood có thể nhận được một vị trí khác trong nội bộ Disney.)

Trong một tuyên bố sau các cuộc họp Iger nói rằng ông trông đợi “chào đón nhân tài xuất sắc của 21st Century Fox đến Disney và cuối cùng hợp thể các doanh nghiệp của chúng tôi để cung cấp cho người tiêu dùng khắp thế giới các tùy chọn giải trí và nội dung hấp dẫn hơn.”

Robert A. Iger, giám đốc điều hành của Disney, đánh bạt bỏ thầu quyết liệt của Comcast để chốt thỏa thuận đối với phần lớn tài sản của Fox

Thu tóm 21st Century Fox là thương vụ lớn nhất của Disney, vượt qua thương vụ Capital Cities/ABC 19 tỉ năm 1995, tức xấp xỉ 31 tỉ theo thời giá hiện tại. Thỏa thuận đó, đưa ESPN về tay Disney, đã tăng sức mạnh cho Disney trong hai thập kỷ. Nhưng doanh nghiệp cáp này đang suy thoái, và Iger đặt cược di sản của mình vào việc tái định vị Disney thành một khổng lồ trực tuyến có thể cạnh tranh với Apple và Amazon. Iger tin rằng tài sản của Fox sẽ tăng cường nhiên liệu cho kế hoạch đó.

Tuy nhiên, không có gì đảm bảo ông sẽ thành công trong nhiệm vụ nặng nề là tích hợp Fox, vốn có văn hóa doanh nghiệp hết sức khác biệt. Và đồng hồ đang điểm: Sau khi trì hoãn nghỉ hưu nhiều lần, Iger đã được định lịch rời vị trí vào cuối năm 2021.