• Disney thắng tất. Giờ sao đây?

• Dumbo vạch trần sự xấu xa của thương vụ Disney thâu tóm Fox

• Disney hoàn tất cuộc thâu tóm: Lịch sử điện ảnh đang chứng kiến Fox một thời bất khuất biến mất

• Cổ đông Disney và Fox thông qua thương vụ: Kết thúc kỷ nguyên song hùng truyền thông

• Với Disney nuốt chửng Fox: Một kỷ nguyên mới mở ra cho Hollywood

• Thương vụ chốt hạ: Disney thu tóm 21st Century Fox định hình lại toàn cảnh ngành giải trí

• Lại nói về thương vụ tiềm năng Disney thâu tóm Fox: X-Men gia nhập Vũ trụ Điện ảnh Marvel có phải ý hay?

• Một Disney-Fox sáp nhập không tốt cho bất cứ ai ngoài Disney

Nó cũng đánh dấu lần đầu tiên một hãng phim lớn bỗng dưng thôi tồn tại như một thực thể độc lập kể từ khi MGM suy tàn vào những năm 1980, đưa số lượng hãng phim ông lớn ở Hollywood từ sáu xuống còn năm (Disney, Warner Bros., Sony , Universal, và Paramount).

Trang web công ty của Walt Disney Company mừng việc sáp nhập với Fox bằng cách bổ sung nhiều tài sản của Fox — như The Simpsons, The Shape of Water, Avatar, và Atlanta — lên trang chủ

Và kể từ 12 giờ 02 phút sáng theo giờ bờ Đông Hoa Kỳ ngày 20 tháng 3 năm 2019, việc sáp nhập đã chính thức hoàn tất.

Trong kỷ nguyên hợp nhất truyền thông đang tăng tốc hơn bao giờ hết, những tác động của thỏa thuận này khá sửng sốt — chưa kể là đáng báo động cho bất cứ ai thảy đều lo lắng về việc hợp nhất nói trên. Và nếu bạn là một nhân viên của Disney hoặc Fox trước đây, mối đe dọa sa thải dự kiến sẽ lơ lửng trên đầu bạn. Vì vậy, thỏa thuận được hoàn thành với rất nhiều điềm báo đen tối.

Nhưng không phải mọi điều về cách siêu công ty này sẽ hoạt động thế nào đều chắc như đinh đóng cột. Vẫn còn rất nhiều điều mà ngay cả người đang làm việc cho Fox và Disney cũng không biết công ty sẽ được cấu trúc như thế nào. Tất nhiên, có những kế hoạch ban đầu, nhưng làm cho thứ gì đó hiệu quả trên giấy rất khác với làm cho nó hiệu quả trong thực tế, và nhiều câu hỏi chắc chắn sẽ được nêu lên. Nhiều trong số những câu hỏi này sẽ được trả lời trong những tháng tới, trong khi có những câu hỏi sẽ mất nhiều năm mới luận ra.

Nhưng có một số điều chúng ta biết. Dưới đây là năm điểm lớn từ thỏa thuận của Disney/Fox và ý nghĩa của chúng đối với ngành công nghiệp giải trí.

1. Disney vừa mua cả hạm đội phim điện ảnh và chương trình truyền hình, một xưởng phim, một loạt kênh truyền hình, và cổ phần kiểm soát tại Hulu

Cuối cùng, Disney có thể đưa dự án Titanic 2 cất cánh!

Giải thích phổ biến nhất về lý do tại sao Giám đốc điều hành của Disney, Robert Iger quyết định chi hơn 70 tỉ đôla — và chặn đứng thách đấu từ Comcast suýt nữa đã đưa thỏa thuận này đi theo một hướng rất khác — đó là ông dự trữ cho mùa đông dài phía trước. Trong trường hợp này, “mùa đông dài” là tận thế dịch vụ trực tuyến, khi mọi công ty truyền thông đang tồn tại tìm mọi cách thuyết phục bạn đăng ký dịch vụ phát trực tuyến của mình.

Khi nhìn qua lăng kính đó, việc sáp nhập này trở thành trung tâm của ý tưởng cho rằng bạn có thể bật Disney+ (dịch vụ phát trực tuyến Disney dự kiến sẽ ra mắt vào cuối năm 2019) và tìm thấy những tựa phim không chỉ từ Disney và các thương hiệu liên kết của nó (Marvel, Pixar, Lucasfilm, v.v... và v.v...) mà giờ còn từ cả Fox và các thương hiệu liên quan của nó.

Titanic có thể nép bên cạnh The Avengers, và How I Met Your Mother có thể sống cùng với Grey’s Anatomy (ít nhất là một khi thỏa thuận hiện tại của Grey’s với Netflix hết hạn). Disney giờ đây sở hữu toàn bộ thư viện phim điện ảnh và truyền hình của Fox — tức là mọi phim điện ảnh và chương trình truyền hình do 20th Century Fox làm ra — và có hàng ngàn tựa phim mới để tùy nghi sử dụng.

Rupert Murdoch (trái), ông trùm 21st Century Fox, và Bob Iger, CEO của Disney

Disney cũng lấy được một vài hãng phim — nổi bật nhất là 20th Century Fox và cánh tay Fox Searchlight chuyên làm phim uy tín — cũng như một loạt kênh truyền hình, nổi bật nhất là FX và National Geographic Channel. (Disney không sở hữu Fox TV, vì lý do chúng ta sẽ đến ngay dưới đây.) Điều đó mang lại cho Disney, từ lâu đã gắn liền với giải trí gia đình, một loạt thương hiệu mới liên quan chặt chẽ hơn với các câu chuyện nhắm đến người trưởng thành. Và cả Fox Searchlight lẫn FX đều là những ứng viên lớn cho các giải thưởng, năm này qua năm khác, tại Oscar và Emmy, theo thứ tự tương ứng.

Cuối cùng, giờ đây Disney sở hữu 30% cổ phần của Fox ở Hulu. Vì Disney đã sở hữu 30% Hulu trước khi thâu tóm Fox, cổ phần sở hữu của nó ở dịch vụ phát trực tuyến này bây giờ là 60%, khiến nó trở thành cổ đông đa số. 40% còn lại được chia theo tỷ lệ 30/10 giữa NBCUniversal và WarnerMedia, và mặc dù chúng ta vẫn không biết liệu Disney có tìm cách mua hết hay không, sẽ chẳng ngạc nhiên nếu nó làm vậy, vì những lý do được nêu ra ngay dưới đây.

2. Fox Corp vẫn tồn tại, độc lập với Disney. Giờ chủ yếu là một công ty tin tức và thể thao, mặc dù nó vẫn sở hữu Fox TV

Rupert Murdoch sẽ chẳng đi đâu (tốt, ngoài thực tế là ông ta rất già và ngày càng chuyển quyền kiểm soát công ty sang cho các con trai của mình). Luôn là một người làm tin từ trong cốt tủy, giờ đây Murdoch gần như hoàn toàn rời khỏi ngành kinh doanh giải trí.

Những gì còn lại cho Murdoch là rất nhiều ấn phẩm của ông (trong số đó có The Wall Street Journal) trở thành một phần của News Corp, và sau đó là đủ loại cổ phần của Fox Corp, bao gồm Fox Sports, Fox News và kênh Fox TV. (Cái cuối cùng vẫn thuộc Fox Corp vì không một tập đoàn nào được quyền sở hữu nhiều hơn một kênh truyền hình và Disney đã sở hữu ABC.) Ngoài ra — và chẳng có gì quan trọng, nhưng người viết thấy hấp dẫn — cựu Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan bây giờ ở trong hội đồng quản trị công ty.

Vậy thì vận may của Fox Corp gắn chặt hơn bao giờ hết với kênh thời sự bảo thủ của nó, với quyền truy cập trọn gói Giải bóng bầu dục quốc gia NFL và truyền hình thực tế.

Đặc biệt, Fox TV sẽ bị ảnh hưởng phần nào vì mất quyền sử dụng phim trường Fox TV, nơi sản xuất hầu hết các chương trình thực sự phát sóng trên kênh này, nhưng nó cũng đã đóng cửa The Simpsons và các phim hài hoạt hình khác của nó cho một vài năm tới. (Nó cũng có thể tiếp tục mua chương trình từ bất kỳ studio nào nó muốn, kể cả Disney/Fox. Đó chỉ là một lựa chọn kém sinh lợi. Để biết thêm về lý do tại sao điều đó đúng, hãy đọc điều dưới đây.)

Và như thành công của The Masked Singer đã thể hiện vào đầu năm nay, kênh Fox vẫn có thể ra mắt một chương trình lớn khi muốn. Nó chỉ không thể đầu tư mạnh vào chương trình theo kịch bản tốn kém khi nó có thể làm tốt y như vậy (nếu không nói là tốt hơn) với thể thao, kênh cáp thời sự và chương trình truyền hình thực tế hoành tráng.

3. Marvel một lần nữa lại có quyền sử dụng các nhân vật X-Men và Fantastic Four

Phần lớn sự chú ý của giới truyền thông xung quanh sự sáp nhập này tập trung vào việc Marvel Studios thuộc sở hữu của Disney một lần nữa sẽ có quyền sử dụng các nhân vật X-Men và Fantastic Four, đã được bán quyền cho 20th Century Fox vào thập niên 1990, khi Marvel (hồi đó chưa phải là Marvel thuộc Disney) đang gặp khó khăn tài chính.

Tuy nhiên có lẽ mọi người liên quan đều muốn quên X-Men: Apocalypse...

Cụ thể, xét X-Men nổi tiếng như thế nào, thỏa thuận này có thể là một lợi ích lớn cho Marvel, chỉ có điều các nhân vật sẽ được sử dụng như thế nào trong các bộ phim tương lai là một câu hỏi lớn sắp tới. Hiện tại, ít nhất, các phim X-Men: Dark Phoenix (tháng 6 năm 2019) và New Mutants (tháng 8 năm 2019) đang tới rất nhanh, dưới bảng hiệu 20th Century Fox.

Tất cả mọi thứ khác chúng ta biết toàn là tin đồn, nhưng có một số tin đồn hấp dẫn.

4. Vẫn còn rất nhiều câu hỏi trong tương lai

À, không hẳn là “câu hỏi”, mà là những khả năng, trong đó cấu trúc của người khổng lồ Disney/Fox mới hiểu được chết liền. Chính thức, Disney cho biết họ giữ Blue Sky Studios, chi nhánh hoạt hình của Fox chịu trách nhiệm cho các bộ phim như loạt phim Ice Age và The Peanuts Movie, tiếp tục hoạt động. Nhưng dưới trướng Disney đã có Disney Animation và Pixar rồi. Có thực sự cần một xưởng phim hoạt hình thứ ba dành riêng cho phim hoạt hình vi tính không?

Như đã nói, Disney cần tăng cường sản xuất để cạnh tranh với Netflix, WarnerMedia, và các quái vật giải trí chủ chốt khác, thế nên có ba hãng phim hoạt hình làm mỗi năm một phim không chừng không phải là ý tưởng tồi, nhất là đối với một công ty gắn với giải trí gia đình. Nhưng ví dụ này chỉ ra các loại dư thừa không thể tránh khỏi trong một vụ sáp nhập đồ sộ như vậy.

Và nếu bạn lặp đi lặp lại nhiều lần những thứ dư thừa đó, trên cả hai công ty, có lý do để dự kiến chuyện sa thải — có lẽ lên tới 10.000.

5. Chúng ta sống trong một kỷ nguyên mới đáng sợ của hợp nhất truyền thông

Điều rút ra nhanh chóng và rõ ràng từ thỏa thuận Disney/Fox là hợp nhất truyền thông, vốn đã tệ, càng trở nên tồi tệ hơn. Hàng bao đời rồi từ khi một hãng phim lớn của Hollywood... biến mất, và bây giờ một hãng dường như khá khỏe mạnh trước khi tất cả những chuyện này xảy lại bị một tập đoàn lớn hơn nuốt chửng. Chuyện hết sức tương tự đã xảy ra với AT&T và WarnerMedia. Những con cá lớn đang ăn thịt lẫn nhau, và chẳng mấy chốc chỉ còn một con.

Mickey và Bart tại chuyến dã ngoại công ty

Sự phản bác được chấp nhận rộng rãi đối với mối quan ngại này là các công ty công nghệ có thể tham gia và “phá hủy” ngành công nghiệp giải trí và truyền thông và lật đổ mọi thứ để tạo chỗ cho những tiếng nói mới. Và có lẽ điều đó sẽ xảy ra! Chắc chắn, Netflix đã trở thành một thế lực ở Hollywood trong thời gian kỷ lục, và bộ phim Roma của họ đã giành được ba giải Oscar tại lễ trao giải năm 2019.

Nhưng phần lớn, các công ty công nghệ đã tập kết được nội dung thực sự lớn đến từ khắp nơi. Ngoài một số dự án Netflix, không có bất kỳ thành công vang dội nào được các công ty trong lĩnh vực công nghệ sản xuất trực tiếp — và bạn không thể sáng tạo nghệ thuật tuyệt vời, hoặc thậm chí là nghệ thuật đại chúng, chỉ đơn giản bằng cách ném tiền vào nó, đây là điều Hollywood biết quá rõ.

Bây giờ Fox là một phần của Disney, khó mà hình dung chúng ta sẽ không hướng tới một vũ trụ mà về cơ bản tất cả các công ty truyền thông lớn trên thế giới đều thuộc sở hữu của ba hoặc có thể bốn công ty mẹ. Và trong khi những mối quan ngại rõ ràng nhất về khả năng đó xuất phát từ việc tin thời sự có thể mang lại lợi ích cho công ty như thế nào, còn có một loạt những thứ khác từ chính trị đến nghệ thuật.

Đủ để nói rằng có ít hãng phim hơn không phải là dấu hiệu hay ho cho sức khỏe của ngành công nghiệp giải trí Mỹ, cho triển vọng tương lai của những người yêu thích phim ảnh, hoặc cho bất kỳ ai đọc tiểu thuyết Cloud Atlas năm 2004 của David Mitchell và dội ngược đôi chút sau khi biết rằng trong xã hội hậu tận thế tương lai của nhà văn này, nơi con người là gia súc theo nghĩa đen, phim ảnh được gọi là “Disneys”.