The Dark Knight Rises: suy ngẫm và phức tạp

The Dark Knight Rises: suy ngẫm và phức tạp

26/07/2012

Trong thế giới của thành phố Gotham, đã tám năm kể từ khi Harvey Dent trở nên điên loạn, từ khi Joker bị đánh bại và từ khi Người Dơi — chấp nhận chịu trách cứ để bảo vệ ước mơ — biến mất vào bóng đêm.

Trong khi đó, ở thế giới của người hâm mộ, đã bốn năm kể từ The Dark Knight — bốn năm nhồi nhét những tác phẩm siêu người hùng, hiệu ứng ngày càng tinh vi và hầu như toàn là 3D.

Nhưng giờ, tới lúc rồi.

Tới lúc Người Dơi trở lại trừ gian diệt ác và đối mặt với thách thức lớn nhất, có lẽ là chung cuộc, của anh.

Và tới lúc The Dark Knight Rises (phát hành ở Việt Nam với tựa Kỵ sĩ bóng đêm trỗi dậy) ra rạp để lại cho khán giả thấy phim được làm như thế nào.

Phim Người Dơi mới nhất — và cuối cùng — của Christopher Nolan theo đuổi hài hước và tránh né sự hào nhoáng. Sử dụng công nghệ để sáng tạo không chỉ sự mãn nhãn mà là tuyệt tác. Và kiêng dùng 3D trong khi theo đuổi hình ảnh cực đại IMAX và những tác dụng kinh điển về tương phản và bố cục.

Không giống The Dark Knight — bộ phim với cái nhìn chính trị, sắc sảo về một thế giới trong khủng hoảng và diễn xuất làm thay đổi cuộc chơi bởi Heath Ledger. Mà đây là một cao trào khít khao cho một chùm ba phim đã nâng tầm một thể loại, và giúp xóa sạch ít nhất cái cười mỉa mai nào đó gắn với “siêu người hùng”.

Sau bức mặt nạ

Người Dơi lúc nào cũng đặc biệt, tất nhiên rồi.

Với hàng triệu người hâm mộ truyện tranh, Người Nhện phản ánh con người họ (vụng về, bốc đồng, tranh đấu, nổi loạn). Người Sắt đại diện cho con người mà họ mơ ước trở thành (dí dỏm, giàu sang và có toàn những đồ nghề “xịn” nhất).

Còn Người Dơi đại diện cho một điều gì khác, đen tối hơn, nguy hiểm hơn. Anh là người sống trong nỗi đau và trú ẩn trong những góc tối. Mà không phải vì bị nhện cắn, hay nhờ tia gamma, hay thử nghiệm nào đó của bác sĩ. Mà vì anh chọn như vậy.

Loại người nào mà lại chọn như thế chứ? Đó luôn là trọng tâm của sức hút của nhân vật, Bruce Wayne, tất nhiên, đeo mặt nạ Người Dơi — và trở thành chủ đề chính trong bộ phim kết cuộc này. Đôi khi, mặt nạ là nghĩa đen — như áo choàng mà Selina Kyle diện hoặc mặt nạ giống như con cua mà Bane tin cậy.

Đôi khi, chúng mang tính ẩn dụ — như nụ cười thân thiện của John Blake, đồng minh của Người Dơi, nói về việc trông nom một trại mồ côi, hoặc nỗi thống khổ mà Ủy viên hội đồng Gordon thưởng cho Harvey Dent. Nhưng tất cả đều là dối trá. Và họ luôn chạy trốn một nỗi đau quá khứ.

Phim bắt đầu một cách vụng về, bằng một trong những cảnh hành động dữ dội — một vụ bắt cóc giữa chuyến bay — mà, trong sự hồi tưởng, chẳng có ý nghĩa gì. (Những tội phạm bậc thầy thực sự nghĩ ngợi quá nhiều.) Rồi chuyển cảnh sang thành phố Gotham, một Bruce Wayne đau khớp đã giã từ chính trị — và công cuộc trừ gian diệt ác bí mật.

Đây là một khởi đầu hơi chậm và hơi rối rắm (tiện thể, xem lại hai phim trước trước khi xem phim này không phải là ý tưởng tồi; có những nhà rạp thông minh còn cho chiếu thành bộ ba phim nữa đấy).

Nhưng rồi đạo chích mèo Selina — nhân thân thực sự của cô ta là “Miêu nữ” khá bị xem nhẹ ở phim này — xuất hiện và đánh cắp thứ gì đó vô cùng quí giá từ Wayne. Và rồi Bane đến thành phố — một gã cục súc, vạm vỡ với những kế hoạch tận diệt.

Và tới lúc Người Dơi trở lại.

Chính trị và các nhân vật

Một số lựa chọn của Nolan là miễn chê. Giọng của Tom Hardy trong vai Bane — dù không bị nghẹt như những trailer đầu tiên — bí hiểm một cách kỳ quặc. Cuộc đối đầu tối hậu giữa hắn với Người Dơi cũng bị rút ngắn một chút.

Tom Hardy trong vai Bane với giọng nói bí hiểm một cách kỳ quặc

Và thông điệp của bộ phim thì hơi lẩn quẩn. The Dark Knight nói về thời đại của khủng bố, với the Joker — kẻ chỉ muốn “chứng kiến thế giới này cháy rụi” — thay thế cho Osama bin Laden, và sự lạm dụng điều tra nghi phạm của Wayne ám chỉ Đạo luật Chống khủng bố.

Thế nhưng, thời điểm thì lộn xộn. Có lúc, cuộc tấn công vào thành phố Gotham của Bane được xuất phát từ Occupy Wall Street và chiến sĩ Mác-xít; sau đó lại có mối liên hệ cụ thể với Cách mạng Pháp. Rồi đồng thời, Bane cũng chỉ muốn làm nổ tung thành phố ra trăm mảnh.

Thế thì hắn là gì — một kẻ vô chính phủ hay kẻ điên loạn muốn hủy diệt thế giới? Vậy, ngược lại, Bruce Wayne là gì, và phim lý giải mối xung đột giữa họ như thế nào? Không rõ.

Cuộc đối đầu tối hậu giữa Bane và Người Dơi

Nhưng người ta đâu có — và cũng không nên — đi xem phim Người Dơi vì những ẩn dụ chính trị rõ ràng (dù The Dark Knight đã làm được điều đó). Người ta đi xem vì kịch tính và những màn hiệu ứng đặc biệt hoành tráng, và diễn xuất xuất sắc.

The Dark Knight Rises có đủ cả ba yếu tố đó.

Kịch tính — phần lớn tập trung vào Wayne và nỗi đau khổ vì mất người yêu Rachel Dawes — căng thẳng. Đồ nghề — gồm Batpod, cùng một cỗ máy bay mới, the Bat — choáng ngợp.

Nhưng, như thường có trong phim của Nolan, chính diễn xuất mới thực sự là hiệu ứng đặc biệt. Bale có thể là một ngôi sao khó hiểu — điển trai, mãnh liệt, nhưng kìm nén một cách kỳ quặc, anh giống một Tom Cruise đỡ thất thường hơn — thế nhưng ở đây anh là một trọng tâm tinh tế, vững chắc, trong khi vẫn chia sẻ một cách vị tha hầu hết cảnh quan trọng với các diễn viên phụ.

Christian Bale trong vai Người Dơi - trọng tâm tinh tế và vững chắc của bộ phim

Và trong khi lâu nay người hâm mộ tranh cãi về diễn xuất của Hardy kể từ khi đoạn phim ngắn đầu tiên được đưa lên mạng, Bane là nhân vật nền thú vị để tôn Người Dơi lên. Không như Joker điên loạn, hắn có một thế giới quan (hoặc dường như là vậy, trong phần lớn bộ phim); hắn thông minh (nếu tự học), thu hút và gây ấn tượng về vóc dáng, hắn là một thách thức thực sự. (Và là chọn lựa tốt hơn cho vai phản diện the Riddler, nghe nói lúc đầu hãng phim thích.)

Trong khi đó, Anne Hathaway đem lại bản sắc riêng cho Miêu nữ — một nhân vật nữ ranh ma một cách hóm hỉnh (thậm chí trong một cảnh phim cô còn diện chiếc mũ lớn kiểu Audrey Hepburn) hơn là một siêu người hùng siêu gợi cảm. Bạn nhớ trải nghiệm các hiện thân trước đó của nhân vật này, nhưng sự tự tin và ngoại hình chết người của cô được nhấn mạnh một cách đáng yêu.

Anne Hathaway đem lại bản sắc riêng cho Miêu nữ

Bên cạnh những nhân vật được yêu thích cũ là một số gương mặt mới — Marion Cotillard trong vai người yêu mới của Wayne, và Joseph Gordon-Levitt trong vai đồng minh cảnh sát mới của anh — và bạn có một dàn diễn viên hùng hậu và nhiều bất ngờ. (Và người hâm mộ nên thôi lo lắng về những tiết lộ và đồn đoán — hầu hết đều bá láp, và xem ra có một số xuất phát từ một chiến dịch bóp méo thông tin quá tinh vi.)

The Dark Knight Rises không là phim siêu người hùng dễ dãi, như The Amazing Spider-Man / Siêu Nhện tái xuất, hay The Avengers / Biệt đội siêu anh hùng, những phim chỉ cốt chuyển tải những hình mẫu làm vừa lòng "fan". Đây là, hoàn toàn trọn vẹn, một phim của Nolan — một phim phức tạp, nghiền ngẫm đòi hỏi bạn có chuẩn bị khi đến rạp và đòi hỏi bạn đắm mình thưởng thức.

Đòi hỏi như thế là quá nhiều chăng?

Christopher Nolan cho là không. Và phim của anh còn hơn cả phần thưởng cho những ai sẵn sàng đáp ứng những đòi hỏi của anh.

Lưu ý về phân loại: Phim chứa đựng yếu tố bạo lực và lạm dụng chất cồn.

The Dark Knight Rises

Xếp loại PG-13
Warner Bros. phát hành
Thời lượng 164 phút
Đạo diễn: Christopher Nolan. Với các diễn viên chính: Christian Bale, Anne Hathaway, Tom Hardy.

Đánh giá: 3,5 sao